Ngành du lịch đang ‘thừa bằng cấp, thiếu kỹ năng’?

Dù các cuộc thảo luận về chiến lược quảng bá và sản phẩm mới vẫn sôi động, ngành du lịch Việt Nam, đặc biệt tại TP.HCM, đang đối mặt cuộc khủng hoảng nhân lực, nơi lương thấp và áp lực cao trở thành rào cản lớn cho sự phát triển bền vững.

Trước đó, Tạp chí Du lịch TP.HCM đã có bài phản ánh “Lương thấp, áp lực cao, ngành du lịch đối mặt với khủng hoảng nhân lực”, đặt ra lời cảnh báo về thực trạng thiếu hụt và chảy máu nhân sự trong lĩnh vực du lịch.

“Thừa bằng cấp, thiếu kỹ năng”

Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Lửa Việt Tour, thẳng thắn chỉ ra vấn đề: “Ngành du lịch TP.HCM đang đứng trước nghịch lý: nhu cầu lao động cao nhưng nhân lực mới ra trường lại thiếu hụt kỹ năng thực tế”.

Các chương trình đào tạo ở nhiều trường đại học vẫn còn nặng về lý thuyết, dẫn đến tình trạng “thừa bằng cấp, thiếu kỹ năng”. Đây là một thách thức không chỉ riêng của Việt Nam.

Một giảng viên du lịch khác cũng chỉ ra mặt trái của đào tạo hiện nay: nhiều cơ sở chỉ chú trọng thu học phí mà chưa quan tâm đến chất lượng, trong khi đội ngũ giảng viên lại thiếu trải nghiệm thực tế, khiến việc truyền đạt kỹ năng trở nên khó khăn.

TS. Hoàng Ngọc Hiển, Trưởng ngành Quản trị nhà hàng (Trường ĐH Công Thương TP.HCM), cho hay yêu cầu phải chuẩn hóa nguồn nhân lực, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, ngoại ngữ và công nghệ để lực lượng lao động Việt Nam có thể hội nhập quốc tế.

“Các cơ sở đào tạo phải chủ động hơn trong việc liên kết với doanh nghiệp để biến sinh viên thành những nhân sự sẵn sàng làm việc ngay sau khi tốt nghiệp”, ông Hiển chia sẻ.

Giải pháp đồng bộ từ liên kết đến đãi ngộ

Để giải quyết bài toán nan giải này, các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ và toàn diện.

Ông Đặng Thanh Vũ, người có hơn 30 năm gắn bó với công tác đào tạo và thực tiễn du lịch, nguyên Giám đốc điều hành Trường Đại học Văn Hiến, thành viên Ban Chấp hành Hiệp hội F&B TP.HCM, đề xuất một giải pháp mang tính chiến lược: tăng cường liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp - nhà trường - cơ quan quản lý.

"Cần có những chương trình phối hợp chặt chẽ giữa Sở Du lịch TP.HCM, các doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo để tạo ra một môi trường đào tạo gắn liền với nhu cầu thực tiễn và cơ hội phát triển rõ ràng", ông Vũ nói.

Ông Đặng Thanh Vũ đề xuất tăng cường liên kết doanh nghiệp - nhà trường - cơ quan quản lý, xây dựng chương trình đào tạo sát nhu cầu thực tiễn và cơ hội phát triển rõ ràng.

Đồng quan điểm, ThS. Trương Thị Hải Thuận (Trường Đại học Quốc tế Sài Gòn) cũng cho rằng, cần phải nâng cao mức lương, chế độ đãi ngộ và cải thiện điều kiện làm việc để nhân viên yên tâm gắn bó và có cơ hội thăng tiến.

ThS. Trương Thị Hải Thuận (ĐH Quốc tế Sài Gòn) nhấn mạnh cần nâng lương, đãi ngộ và cải thiện điều kiện làm việc để giữ chân nhân viên và tạo cơ hội thăng tiến.

Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Vietravel, chia sẻ rằng công ty đang hợp tác chặt chẽ với nhiều trường đại học thông qua các chương trình thực tập và ưu tiên tuyển dụng. Tuy nhiên, bà kỳ vọng Nhà nước sẽ có những chính sách khuyến khích mạnh mẽ hơn để hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác đào tạo, đồng thời tạo cơ chế đãi ngộ tốt hơn để giữ chân người làm nghề.

Tôn vinh con người, du lịch mới bền vững

Một trong những đề xuất đột phá và đầy tính nhân văn đến từ ông Đặng Thanh Vũ: Tổ chức một sự kiện chuyên biệt nhằm tôn vinh những con người trong ngành du lịch. Ông cho rằng, bên cạnh các sự kiện quảng bá văn hóa du lịch, TP.HCM nên có một sự kiện để ghi nhận những đóng góp thầm lặng của đội ngũ lao động, từ hướng dẫn viên, đầu bếp, nhân viên khách sạn đến quản lý tour.

"Sự kiện không chỉ để ghi nhận đóng góp, mà còn góp phần truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, xây dựng hình ảnh đẹp và giá trị nghề nghiệp cho ngành du lịch trong lòng xã hội", ông Vũ nhấn mạnh. “Chúng ta cần khơi gợi tinh thần yêu nước, trách nhiệm và khát vọng cống hiến từ mỗi cá nhân. Khi con người được tôn vinh, ngành du lịch mới thực sự phát triển bền vững”.

“Cần khơi dậy tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến; chỉ khi con người được tôn vinh, du lịch mới phát triển bền vững".

TS. Hoàng Ngọc Hiển cũng đề xuất các chính sách mạnh mẽ hơn nhằm tôn vinh và tạo sức hút cho người lao động, đồng thời đẩy mạnh mô hình “học kỳ doanh nghiệp” để sinh viên được thực hành thực tế tại các nước trong khu vực và quốc tế như: Singapore hay chương trình Internship J1 tại Mỹ.

Ngành du lịch TP.HCM đang đối mặt với khoảng trống nhân lực không chỉ ở số lượng mà còn ở chất lượng, từ đào tạo, đội ngũ giảng viên, sự gắn kết doanh nghiệp - trường học đến chế độ đãi ngộ và cơ hội thăng tiến. Để bứt phá, ngành cần đặt con người làm trọng tâm, chăm lo và phát triển đội ngũ để biến “áp lực” nhân lực thành “đòn bẩy” tăng trưởng.

Lương thấp, áp lực cao, ngành du lịch đối mặt với khủng hoảng nhân lực

Lương thấp, áp lực cao, cơ hội thăng tiến hạn chế cùng sự dịch chuyển lao động sang ngành nghề khác khiến nhiều doanh...