TP.HCM, Hà Nội cần mạnh dạn mở cửa đón khách quốc tế

Với tỷ lệ tiêm vaccine cao, hệ thống y tế tốt, TP.HCM và Hà Nội phải là những nơi đầu tiên mở cửa hàng không và du lịch quốc tế.

Máy bay nằm dài chờ ngày cất cánh tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: Hải An

Đại dịch Covid-19 là cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử đối với ngành du lịch Việt Nam, với hầu hết du lịch nội địa và toàn bộ du lịch quốc tế bị tê liệt suốt từ quý 2 năm 2020 đến nay. Hàng trăm máy bay hiện đại phải nằm đất; hàng chục nghìn khách sạn, khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi, giải trí, danh thắng du lịch bị đóng cửa; hàng trăm nghìn doanh nghiệp du lịch ngừng hoạt động; hàng triệu người lao động trong ngành du lịch mất việc làm, thu nhập.

Trong thời gian qua, việc phủ vaccine được tăng tốc ở nhiều tỉnh, thành, đặc biệt là ở các địa phương có nền kinh tế du lịch lớn như Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu. Các địa phương này đã phủ vaccine liều 1 đạt xấp xỉ 100% dân số trên 18 tuổi và tỷ lệ người dân được tiêm liều 2 đang tăng lên rất nhanh. Mở cửa du lịch một cách an toàn, kể cả du lịch quốc tế là việc không nên trì hoãn, không thể không làm, nếu không muốn để ngành du lịch Việt Nam bị sụp đổ với những hệ lụy về kinh tế, xã hội hết sức lớn.

Trên thế giới, các quốc gia có nền kinh tế du lịch lớn đã thay đổi nhận thức, mục tiêu từ “zero Covid” sang “sống chung với virus” với sự hỗ trợ của vaccine, ứng dụng công nghệ, thay đổi thói quen giao tiếp, làm việc… để tiến tới trạng thái “bình thường mới” nói chung và trong các hoạt động du lịch nói riêng. Hầu hết các hoạt động du lịch ở châu Âu, Mỹ, Trung Đông đã được mở lại, kể cả cho du khách quốc tế.

Trong khu vực, từ ngày 1/11/2021, Thái Lan mở cửa cho du khách đã tiêm đủ 2 liều vaccine ngừa Covid-19 từ 63 quốc gia đến du lịch mà không phải cách ly, Việt Nam cũng nằm trong danh sách này. Singapore cũng bắt đầu khai thác du lịch quốc tế theo cơ chế “Làn Du lịch Vaccine (Vaccinated Travel Lane, VCL)” được ký với hơn 10 quốc gia.

TP.HCM lung linh về đêm

Cái khó trong mở cửa du lịch ở nước ta chủ yếu là do độ phủ vaccine không đồng đều ở các địa phương trên cả nước. Trong khi một số địa phương như TP.HCM, Hà Nội, Quảng Ninh, Khánh Hòa, Đà Nẵng… đã đạt tỷ lệ tiêm vaccine đủ 2 liều thậm chí cao hơn ở châu Âu và Mỹ, có nhiều địa phương mới chỉ phủ liều 2 vaccine được 11-30% dân số. Thực tế đó đòi hỏi nước ta phải có một cách tiếp cận sáng tạo để sớm mở cửa du lịch quốc tế an toàn, không lãng phí thời gian, cơ hội.

Thứ nhất, cần dựa trên “hộ chiếu vaccine”. Trước mắt, chỉ mở cửa cho các du khách quốc tế và người Việt ở nước ngoài đã được tiêm đủ 2 liều vaccine và người từng mắc Covid đã phục hồi; trẻ em chưa được tiêm vaccine đi cùng người lớn phải có kết quả xét nghiệm Covid âm tính.

Thứ hai, cần dựa trên “điểm đến vaccine”. Trước mắt chỉ cho phép du khách quốc tế và người Việt ở nước ngoài có “hộ chiếu vaccine” được nhập cảnh và du lịch trong phạm vi các địa phương có tỷ lệ tiêm vaccine đủ cao.

Với cách tiếp cận này, một số địa phương trong nước có tỷ lệ tiêm vaccine cao hoàn toàn có thể chủ động xây dựng đề án mở của du lịch quốc tế cho địa phương mình và báo cáo, đề nghị Chính phủ xem xét phê duyệt, không nhất thiết phải chờ kết thúc đề án thí điểm đón du khách quốc tế có “hộ chiếu vaccine”.

Trong thời gian qua, một số đề xuất lộ trình mở cửa hàng không và du lịch quốc tế đã được đưa ra, nhưng chưa đề cập đến TP.HCM, Hà Nội và điều này rất cần được xem xét lại. Đây không chỉ là hai địa phương có tỷ lệ tiêm vaccine cao nhất cả nước, mà còn có hệ thống y tế tốt nhất cả nước, vì vậy phải là những nơi đầu tiên mở cửa hàng không và du lịch quốc tế.

Cầu Phú Mỹ về đêm

TP.HCM và Hà Nội là hai thị trường du lịch lớn nhất của Việt Nam và là hai điểm đến du lịch nổi tiếng thế giới. Việc chậm mở cửa du lịch quốc tế ở TP.HCM và Hà Nội không những sẽ làm mất nhiều cơ hội phục hồi, phát triển kinh tế du lịch của hai địa phương đầu tàu mà còn ảnh hưởng xấu đến sức cạnh tranh quốc tế lâu dài của du lịch Việt Nam.

Sẽ là bất hợp lý khi hai địa phương này mở cửa thu hút du khách nội địa kể cả từ các địa phương có tỷ lệ tiêm vaccine còn thấp, nhưng chưa mở cửa cho du khách quốc tế và người Việt ở nước ngoài đã tiêm đủ vaccine và có mức độ rủi ro về dịch thấp hơn so với khách du lịch nội địa chưa được tiêm đủ vaccine.

TP.HCM vắng khách trong những ngày giãn cách xã hội

Trong thời gian qua nước ta đã làm tốt “ngoại giao vaccine”, giờ đã đến lúc nước ta cần tích cực thúc đẩy “ngoại giao du lịch vaccine” để sớm mở cửa du lịch quốc tế một cách an toàn. Trong khi chưa thể mở cửa du lịch quốc tế trên phạm vi toàn quốc, có thể và cần thảo luận, thống nhất với một số quốc gia là thị trường nguồn lớn ở Đông Bắc Á, trong ASEAN, châu Âu, Bắc Mỹ, Australia, New Zealand… để mở lại du lịch quốc tế với một số địa phương ở Việt Nam đã đủ điều kiện.

Không nhất thiết phải đặt mục tiêu “có đi có lại”, mà bước đầu có thể mở cửa đơn phương như cách của Thái Lan, cho đến khi nước ta đạt đủ điều kiện trở thành nước có rủi ro thấp về Covid để du khách Việt Nam cũng được đối xử thuận lợi tương đương khi đi du lịch ra nước ngoài. Trên thực tế, các nước châu Âu và Mỹ đã không hạn chế người Việt Nam đã tiêm đủ vaccine nhập cảnh.

TS Lương Hoài Nam, PCT HĐQT Công ty cổ phần Công nghệ du lịch Gotadi, Thành viên Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB)

Ngoài 5 tỉnh được Chính phủ đồng ý cho thí điểm đón khách quốc tế là Kiên Giang, Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ninh, mới đây, TP.HCM cũng đã có kế hoạch đón khách quốc tế dự kiến từ tháng 12/2021. Đây là một điều rất đáng hoan nghênh bởi hiện nay, nhiều địa phương vẫn có tâm lý chờ đợi sự chỉ đạo, tháo gỡ chính sách mở cửa kinh tế từ trung ương, kể cả trong vấn đề mở cửa du lịch quốc tế. Tâm lý này cần sớm được xóa bỏ và thay thế bằng tinh thần chủ động, dám nghĩ dám làm.

Các thiên đường nghỉ dưỡng ở Việt Nam đón khách quốc tế

Đường đua mở cửa du lịch, đón khách quốc tế ở các địa phương đang nóng lên. Từ tháng 11, 5 điểm đến hàng đầu...