Phát triển công nghiệp văn hóa gắn với du lịch: 'Bước đi tất yếu' để tạo chuỗi giá trị mới

Sự kết hợp giữa công nghiệp văn hóa (CNVH) và du lịch bền vững là bước đi tất yếu để hình thành chuỗi giá trị mới, góp phần phát triển kinh tế tri thức và bảo tồn di sản

Đây là nhận định cốt lõi tại hội thảo khoa học quốc tế do Liên chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam tổ chức tại Ninh Bình ngày 30/10.

Hội thảo "Công nghiệp văn hoá với phát triển du lịch bền vững tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế" do Liên chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam (VITEA, thuộc Hiệp hội Du lịch Việt Nam) và Dự án Vườn ươm tài năng văn hóa du lịch đồng tổ chức.

Sự kiện thu hút sự tham dự của các chuyên gia, nhà khoa học và giảng viên từ hơn 120 trường đại học, cao đẳng trên cả nước, nhằm nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát triển nhân lực du lịch văn hóa chất lượng cao.

Phát biểu đề dẫn, GS Đào Mạnh Hùng, Chủ tịch VITEA, nhấn mạnh CNVH có nhiều cơ hội phát triển trong hội nhập, và du lịch bền vững sẽ nhanh chóng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Ông Nguyễn Hồng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, cũng khẳng định sự kết hợp này là tất yếu, phù hợp với các chiến lược lớn của Nhà nước như Nghị quyết số 33-NQ/TW và Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030.

Theo ông Hải, nhiều sản phẩm du lịch văn hóa như Festival Huế hay Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã góp phần lan tỏa giá trị Việt Nam. Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt thách thức về thiếu liên kết, hạn chế trong đầu tư công nghệ sáng tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao, và chưa khai thác sâu di sản văn hóa gắn với thương mại hóa.

Để thúc đẩy mối quan hệ này, ông Hải đề nghị cần xây dựng hệ sinh thái CNVH gắn với chuỗi giá trị du lịch từng địa phương, dựa trên bản sắc và công nghệ số. Cần phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo, kết hợp ẩm thực, nghệ thuật, thời trang; đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số, tăng cường hợp tác quốc tế và chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trẻ sáng tạo.

Đi sâu vào khái niệm "chuỗi giá trị", PGS.TS Phạm Trung Lương cho rằng đây là cách tiếp cận hiệu quả để "kinh tế hóa" tiềm năng văn hóa, biến tài nguyên thành tài sản. Ông nhận định, phát triển du lịch văn hóa hiện chưa tương xứng và việc phát triển chuỗi giá trị sẽ gắn kết các bên liên quan, tạo thêm việc làm và tăng thu nhập.

Từ thực tiễn địa phương, TS. Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch Ninh Bình, chia sẻ kinh nghiệm của tỉnh trong việc lựa chọn các giá trị cốt lõi để phát triển và xây dựng chính sách hỗ trợ sự kiện văn hóa. "Du lịch văn hóa có phát triển được hay không là bắt nguồn từ địa phương", ông Mạnh nói.

Dưới góc độ quốc tế, GS. Kim Si Bum (Học viện Công nghiệp văn hoá, Hàn Quốc) cảnh báo, phát triển du lịch bền vững không thể phá hủy hay làm hao mòn giá trị văn hóa bản địa, vốn là yếu tố thu hút du khách trải nghiệm sự khác biệt.

GS.TS Hướng Dũng (Viện Nghiên cứu Công nghiệp văn hoá, Đại học Bắc Kinh) nhận định Việt Nam có nền tảng văn hóa vững chắc. Ông gợi ý ba tầm nhìn: Sắp xếp tài nguyên và khai thác câu chuyện địa phương (ngắn hạn), xây dựng cơ chế phát triển sản phẩm (trung hạn), và xây dựng hệ sinh thái toàn chuỗi công nghiệp văn hóa (dài hạn).