Dòng chảy xuyên suốt 'vì nhân dân, vì đất nước, vì hòa bình' của hai thế hệ cha - con tướng lĩnh

Buổi tọa đàm không chỉ là dịp ra mắt sách, mà còn là cuộc gặp gỡ giữa ký ức và hiện tại. Hai thế hệ tướng lĩnh, hai giai đoạn lịch sử đã cùng để lại một “dòng chảy” xuyên suốt: vì nhân dân, vì đất nước, và vì hòa bình.

Chiều 4/10, tọa đàm ra mắt bộ sách Gia đình Tướng Thanh - Tướng Vịnh: Hai thế hệ tướng lĩnh - Một dòng chảy lịch sử, đã diễn ra tại không gian phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội thu hút đông đảo bạn đọc tham gia.

Bộ sách Gia đình Tướng Thanh - Tướng Vịnh được Omega+ phát hành nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 vừa qua

Bộ sách gồm bốn tác phẩm: Những câu chuyện về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh; Nguyễn Chí Thanh: Những góc nhìn từ hậu thế; Những cánh thư ra Bắc vào Nam và Hành trình vì Hòa bình.

Hai thế hệ tướng lĩnh, một dòng chảy xuyên suốt

Tại buổi tọa đàm, các diễn giả đã cùng trao đổi về nhiều khía cạnh xoay quanh bộ sách và giá trị lịch sử mà hai thế hệ tướng lĩnh để lại.

Với nhiều hình thức thể hiện - từ hồi ức, thư từ đến ký sự và tư liệu, bộ sách đã tái hiện một “dòng chảy lịch sử” liền mạch, nơi lý tưởng cống hiến, tình đồng chí và tình cảm gia đình được tiếp nối qua hai thế hệ. Đây không chỉ là lời tri ân sâu sắc gửi đến những thế hệ đi trước, mà còn khơi dậy niềm tin, lý tưởng và khát vọng trong thế hệ trẻ hôm nay.

Diễn giả gồm: Thiếu tướng Hoàng Kim Phụng, nhà báo Lương Bích Ngọc, diễn giả Phan Đăng, nhà báo Nguyễn Hữu Việt điều phối tọa đàm

Đây cũng là lần đầu tiên, chân dung Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh - hai thế hệ cha và con, hai thế hệ tướng lĩnh, được đặt cạnh nhau trong một chỉnh thể. Một người gắn bó với những năm tháng kháng chiến ác liệt, để lại tấm gương của một vị tướng “gan góc, kiên trung, gần dân, vì dân”; một người tiếp nối sự nghiệp ấy trong bối cảnh mới, góp phần đưa Việt Nam tham gia Lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc, khẳng định vị thế đất nước trên trường quốc tế.

Tại tọa đàm, các diễn giả đều cho rằng điểm gặp gỡ giữa hai thế hệ chính là tư duy chiến lược gắn với nhân dân. Nếu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh khởi xướng phong trào “Gió Đại Phong”, xây dựng hợp tác xã làm hậu phương vững chắc, thì Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh kế thừa nguyên tắc “chiến tranh nhân dân” khi đưa lực lượng gìn giữ hòa bình ra thế giới. Trong mọi hoàn cảnh, cả hai đều đặt nhân dân làm gốc, từ nông dân vùng quê nghèo đến người dân Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi.

Không chỉ dừng lại ở tư liệu lịch sử, bộ sách còn mang đến một cách kể chuyện mới, gần gũi và giàu xúc cảm. Nhà báo Lương Bích Ngọc, đại diện nhóm tác giả, chia sẻ: “Giá trị lớn nhất của bộ sách này là cách kể chuyện giản dị, dễ hiểu, tiếp cận với lớp trẻ hôm nay. Nhiều câu chuyện về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh vốn được xem là huyền thoại, nay được giải mã bằng ngòi bút dung dị, đời thường”.

Cũng theo chị, có những vị tướng đặc biệt như Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, vừa là tướng vừa là người chỉ đạo nông nghiệp rất giỏi: “Đại tướng đã hướng dẫn cho người nông dân biết cách quản lý HTX như 1 doanh nghiệp thực sự. Cách quản lý HTX Đại Phong là một cách đặc biệt và tôi nghĩ rằng, sau này chúng ta phải coi nó là một bài học”.

Cũng theo nhà báo Lương Bích Ngọc, cả hai vị tướng đều có một phẩm chất đặc biệt, biết lắng nghe, tôn trọng và đồng hành cùng nhân dân. "Ở Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, đó là sự gắn bó với nông dân; còn ở Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, đó là sự lắng nghe từ đồng đội, nhà báo, trí thức, để cùng lan tỏa thông điệp hòa bình”, chị bày tỏ.

Thiếu tướng Hoàng Kim Phụng, nguyên Cục trưởng Cục Gìn Giữ hòa bình chia sẻ: “Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh chính là “kiến trúc sư trưởng” của lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam. Quyết đoán và bản lĩnh, ông đã đưa quân đội bước vào thời kỳ mới, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, bằng những biện pháp hòa bình trong thời bình”.

Góc nhìn chân thực

Trong bộ sách này, độc giả có thể thấy được một mạch chảy không ngừng của ký ức, của cảm xúc và những vết tích của lịch sử. Chúng ta sẽ hiểu thêm được rằng những người lãnh đạo của một “thế hệ vàng” thủa khai lập quốc dân, thủa chín năm kháng chiến trường kỳ, hay khi quân viễn chinh Mỹ ào ào tràn vào miền Nam. Thế hệ ấy, họ đã nghĩ gì, đã làm gì, đã sống với nhau như thế nào? Trước những câu hỏi lớn của thời cuộc, trước những thời khắc khó khăn, giữa ranh giới của chiến tranh và hòa bình?

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và con trai - Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh - tại ngôi nhà 34 Lý Nam Đế, năm 1963. Ảnh: Sách ''Những cánh thư ra Bắc vào Nam''

Dù không tham gia biên soạn cuốn sách Những cánh thư ra Bắc vào Nam, nhưng trong 4 cuốn sách, nhà báo Lương Bích Ngọc đọc cuốn này kỹ nhất. Nói là Những cánh thư ra Bắc vào Nam nhưng không chỉ là thư bởi phần thư gồm 73 lá thư của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và gia đình được in ở phía sau. Cuốn sách này được thực hiện bới nhà báo Vũ Công Lập - một nhà báo, 1 nhà khoa học cực kỳ nổi tiếng và nhà báo Bùi Chí Trung- một giảng viên, một Tiến sĩ truyền thông và cũng là một người có cách viết riêng biệt.

“Tôi mong muốn các bạn, đặc biệt là các bạn trẻ hãy đọc cuốn sách này vì nó rất dễ đọc và xúc động. Tôi đã đọc rất nhiều lần, những ngày vừa qua tôi đọc lại và vẫn nguyên vẹn cảm xúc. Tôi hình dung ra phố nhà binh 34B Lý Nam Đế, ngôi nhà mà đại tướng Nguyễn Chí Thanh và gia đình ở từ cuối những năm 50. Ngôi nhà này từng đón Bác Hồ đến dùng cơm. Bộ Chính trị cũng đã họp bất thường dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh để bàn bạc quyết định những việc nước hệ trọng trước khi đại tướng Nguyễn Chí Thanh vào chiến trường B. Ngôi nhà đã chứng kiến những lần Đại tướng đi Nam trở về và cũng từ nhà 34 ông đột ngột vướng bạo bệnh rồi vào thẳng bệnh viện 108 và vĩnh viễn ra đi", chị Ngọc xúc động nói.

Nhà báo Vũ Công Lập - một người từng trải trong nhiều lĩnh vực và có mối quan hệ đặc biệt với gia đình Đại tướng, ông chú trọng vào những chi tiết đời thường xen lẫn chiến trường về chân dung vị tướng tài ba, vị tướng nông dân, cùng lý tưởng kiên trung và tình yêu sâu nặng đối với Tổ quốc. "Ông viết bằng tâm thế của người trong cuộc, bằng xúc cảm của một người không bao giờ quên những ấn tượng về ngôi nhà số 34 này. Chính cách kể chuyện này mang lại giá trị đặc biệt, vừa chân thực, vừa giản dị, để lại dấu ấn sâu đậm và sức lay động mạnh mẽ đối với người đọc, đặc biệt là lớp trẻ hôm nay", nhà báo Lương Bích Ngọc nhấn mạnh.

Kể chuyện “nhà binh” phù hợp với người đọc đương đại

Trong số các nhà biên soạn sách, nhà báo Lương Bích Ngọc là tác giả nữ duy nhất. Chị kể lại, chị gặp Tướng Nguyễn Chí Vịnh lần đầu tiên tại đám tang nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn, ngày 21/9/2006. Khi ấy, ông Vịnh mang hàm Trung tướng, giữ chức Tổng Cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng được 18 tháng. Với đám tang tướng Ẩn, Tổng cục Tình báo Quốc phòng (quen thuộc hơn với tên gọi Tổng cục 2) giữ vai trò chủ đạo. “Trong khi tác nghiệp, tôi cảm thấy có một ánh mắt luôn dõi theo mình rất chăm chú. 1 ngày sau khi tướng Ẩn qua đời, tôi viết xong bài viết và tìm gặp người sĩ quan mấy hôm liền đi bên cạnh Tướng Vịnh hỏi thẳng: "Tướng Ẩn là một nhân vật đặc biệt. Bài viết của tôi lại có phỏng vấn cả Nguyên Thủ tướng, nhiều nhân vật tình báo và cả Tây nữa, bên Tổng cục cần đọc lại bài của tôi trước khi đăng không? Anh hỏi tướng Vịnh giùm tôi…"

Nhà báo Lương Bích Ngọc gặp gỡ các cựu chiến binh tham gia tọa đàm

Thật bất ngờ, sau vài phút chị có ngay cây trả lời: "Làm gì có chuyện duyệt bài ở đây. Nhà báo và tòa soạn chịu trách nhiệm hoàn toàn về thông tin trên mặt báo chứ". Chị cũng chia sẻ, với những người viết đã từng gặp, biết, trò chuyện và làm việc cùng Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, ông không chỉ là một nhân vật hấp dẫn mà còn là người bạn lớn, người bạn tâm giao, là người thầy hướng dẫn cho họ cách làm cho thông tin trở nên "không còn vùng cấm" để đưa ra với công chúng, miễn là điều đó có lợi cho cái chung và quốc gia, dân tộc. 

“Với cách trả lời vốn đã được suy nghĩ thấu đáo, chuẩn xác, ông có cách bạch hóa thông tin để những vấn đề "gai góc, nhạy cảm, đụng chạm…" đều có thể đăng tải được, đều được công chúng tiếp nhận một cách hứng thú. Tôi cũng mong muốn có thêm nhiều lãnh đạo truyền cảm hứng cho báo chí như cách mà tướng Vịnh đã “chạm tay” và đồng hành cùng truyền thông chúng tôi", nhà báo Lương Bích Ngọc nhận định.

Chị cũng bày tỏ mong muốn một ngày nào đó, những câu chuyện này sẽ trở thành một bộ phim truyện. Như bộ phim Mưa đỏ vừa qua đã lay động người xem, nếu điện ảnh tái hiện được cuộc đời, sự nghiệp của hai vị tướng, thì lịch sử sẽ đến với giới trẻ theo một cách khác, dễ tiếp cận hơn, sâu sắc hơn...