Tiêu dùng thông minh: Người Việt chi tiêu như thế nào trong năm 2024?
Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số, hành vi tiêu dùng của người Việt cũng không ngừng thay đổi. Năm 2024, các ngành hàng như thời trang, sức khỏe và giáo dục trở thành tâm điểm chú ý khi ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc.
Nền kinh tế Việt Nam năm 2024 tiếp tục khởi sắc, nhưng bức tranh tiêu dùng lại cho thấy sự phân hóa thú vị giữa các nhóm ngành. Phân tích từ nền tảng Payoo đã chia thị trường thành ba nhóm chính: nhóm tăng trưởng mạnh mẽ, nhóm duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định và nhóm ghi nhận mức tăng trưởng chậm hơn so với mặt bằng chung.
Trong đó, các lĩnh vực thời trang, thiết bị sức khỏe, thể thao và giáo dục nổi bật với mức tăng trưởng khoảng 25%, cao hơn so với bình quân toàn hệ thống. Người tiêu dùng ngày càng chú trọng đầu tư cho học tập và chăm sóc bản thân, khẳng định rằng những giá trị về sức khỏe và tri thức vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu. Các báo cáo hai năm liên tiếp của Payoo cho thấy, xu hướng này không chỉ tồn tại mà còn ngày một phát triển mạnh mẽ hơn.
Nhóm các ngành hàng như dịch vụ ăn uống, bán lẻ, chăm sóc sắc đẹp và giải trí tiếp tục giữ vững phong độ, nhưng tiêu dùng đối với sản phẩm xa xỉ như nữ trang và đồng hồ lại giảm nhẹ vào một số thời điểm trong năm. Dường như tâm lý thắt chặt chi tiêu vẫn còn ảnh hưởng, khiến người tiêu dùng ưu tiên những nhu cầu thiết yếu hơn.
Ngược lại, ngành hàng điện máy và công nghệ chứng kiến mức tăng trưởng khiêm tốn, thấp hơn 20% so với bình quân chung. Ngay cả trong các đợt khuyến mại rầm rộ như Black Friday, sức tiêu thụ chỉ tăng 23% so với ngày thường, cho thấy nhu cầu đối với thiết bị công nghệ có dấu hiệu chững lại. Đây là dấu hiệu cho thấy các doanh nghiệp cần sáng tạo hơn trong việc thu hút người mua, thay đổi chiến lược để thích nghi với xu hướng thị trường mới.
Một điểm đáng chú ý là sự tương phản giữa tình trạng đóng cửa của nhiều cửa hàng F&B và sự tăng trưởng đều đặn trên 10% mỗi tháng từ dịch vụ đặt hàng trực tuyến. Điều tưởng như nghịch lý này lại phản ánh chính xác chiến lược chuyển đổi sang bán hàng online, tối ưu hóa chi phí và thu hút giới trẻ ưa chuộng sự tiện lợi của các nền tảng kỹ thuật số.
Bảo vệ người tiêu dùng
Năm 2024 chứng kiến hàng loạt thay đổi về chính sách pháp lý nhằm nâng cao tính bảo mật trong giao dịch thanh toán không tiền mặt. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đưa ra các quy định mới nhằm bảo vệ người dùng trước nguy cơ gian lận ngày càng gia tăng. Từ ngày 1/7/2024, yêu cầu xác thực khuôn mặt sẽ áp dụng cho các giao dịch chuyển khoản vượt 10 triệu đồng/lần hoặc 20 triệu đồng/ngày. Chính sách này không chỉ bảo vệ tài sản mà còn tạo niềm tin vào hệ thống tài chính số.
Thông tư 50/2024/TT-NHNN cũng đặt ra các cấp độ xác thực khác nhau cho từng loại giao dịch. Với những giao dịch lớn hơn 5 triệu đồng, các phương thức xác thực mạnh như OTP hoặc hai kênh sẽ trở thành tiêu chuẩn. Thông tư 40/2024/TT-NHNN bổ sung thêm yêu cầu về cập nhật thông tin căn cước công dân và xác thực sinh trắc học nhằm tăng cường độ chính chủ của tài khoản ngân hàng và ví điện tử, hạn cuối là ngày 1/1/2025.
Payoo đánh giá cao nỗ lực từ chính phủ và các cơ quan quản lý trong việc thích nghi nhanh chóng với thực tiễn kinh tế số. Những cải tiến này không chỉ bảo vệ người tiêu dùng mà còn giúp xây dựng một hệ sinh thái tài chính minh bạch, an toàn, tạo nền tảng để các tổ chức thanh toán trung gian như Payoo tiếp tục phát triển những giải pháp hiện đại và đáng tin cậy hơn trong tương lai.