Khai thác du lịch tự phát trên lòng hồ Trị An, lo cho nguồn nước ngọt của Sài Gòn, Bình Dương

Gần đây, hàng chục khu du lịch sinh thái tự phát "mọc" lên như nấm ở khu vực hồ Trị An (tỉnh Đồng Nai), dấy lên nhiều lo ngại, nhất là việc đảm bảo nguồn nước phục vụ 10 triệu người dân Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM.

Các khu cắm trại trên đất nông nghiệp, đất bán ngập thuộc lòng hồ Trị An (ấp 1, xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai) thu hút cả trăm du khách mỗi cuối tuần (ảnh chụp cuối tháng 3-2023). Ảnh: A Lộc

Sau đại dịch COVID-19, nhu cầu du lịch với các loại hình dã ngoại, cắm trại... kết hợp lưu trú, ăn uống ngày càng phát triển rầm rộ ở khu vực hồ Trị An. 

Hơn 50 khu du lịch trên đất lòng hồ Trị An

Chỉ riêng tại hai xã Mã Đà và Hiếu Liêm (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai) đã có hơn 50 khu du lịch sinh thái tự phát trên đất nông nghiệp, đất bán ngập lòng hồ Trị An.

Với diện tích hơn 32.000 hecta, khi nước hồ rút xuống sẽ hình thành các bãi đất bán ngập rộng, kéo dài nhiều cây số. 

Ngoài ra, vẻ hoang sơ cùng nhiều món đặc sản của địa phương là điểm nhấn lý tưởng để các "tín đồ" du lịch bụi tìm đến vui chơi, giải trí.

Cầu Chiến Khu Đ bắc qua một góc lòng hồ Trị An, xa xa là đập tràn để điều tiết nước xuống hạ nguồn sông Đồng Nai. Khung cảnh thơ mộng hữu tình không khỏi làm cho trái tim nhiều bạn trẻ "lạc nhịp". Ảnh: A Lộc

Mỗi năm, nước hồ rút xuống để lộ bãi đất bán ngập rộng và dài trong thời gian 4-6 tháng. Tận dụng điều này, người dân địa phương tổ chức các hoạt động cắm trại, dã ngoại, ăn uống, lưu trú... phục vụ nhu cầu ngày càng lớn của du khách. Ảnh: A Lộc

Ông Nguyễn Quang Phương, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu, cho biết lòng hồ Trị An có hai chức năng: phát điện và cung cấp nước ngọt cho các tỉnh miền Đông, trong đó khoảng 70% nhu cầu của TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương với trên 10 triệu người.

Đây là công trình trọng điểm quốc gia, nên không chỉ Đồng Nai mà cả miền Đông phải giữ gìn nguồn nước cho khu vực. Mọi hoạt động gây ô nhiễm môi trường phải hạn chế.

Do đó, chính quyền địa phương phải thực hiện theo quy định pháp luật và đảm bảo nguồn nước. "Nếu làm không đảm bảo, về lâu dài, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến hơn 10 triệu người", ông Phương nói.

Đặc biệt, cần phải đảm bảo an toàn cho đập Trị An. Vì vậy, mọi hoạt động trên hồ phải được sự quản lý của Nhà nước mới đảm bảo được an ninh chính trị, cũng như trật tự an toàn xã hội.

Theo tìm hiểu, hầu hết các khu du lịch sinh thái ven hồ Trị An hình thành tự phát trên vùng đất nông nghiệp, đất bán ngập. Tuy chỉ là nhà tiền chế, tạm bợ, nhưng theo quy định đều sai phép. Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu Nguyễn Quang Phương cho biết: "Huyện ủy, ủy ban đã có chỉ đạo tất cả các vụ vi phạm xảy ra trên địa bàn các địa phương thì bí thư, chủ tịch các địa phương đó phải chịu trách nhiệm". Ảnh: A Lộc

Dịch vụ chèo SUP, tắm hồ là một trong những điểm nhấn hút du khách tìm đến các điểm du lịch sinh thái ven hồ Trị An. Ảnh: A Lộc

Lều trại dựng trên sàn gỗ, trang trí đèn điện với nhiều tiện ích kèm theo như ăn uống, chèo SUP, kéo lưới, lửa trại, hoạt động dưới nước... Tùy theo chi phí, du khách có thể lựa chọn các dịch vụ từ thấp đến cao. Ảnh: A Lộc

Khai thác du lịch căn cơ trên đất hồ Trị An?

Trong khi đó, theo một số chủ cơ sở du lịch ven hồ Trị An, du lịch sinh thái là thế mạnh, mang lại nhiều lợi ích cho người dân địa phương. Ngoài việc giải quyết việc làm, các cơ sở du lịch còn góp phần quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông sản của địa phương.

Do đó, người dân mong muốn chính quyền địa phương tạo điều kiện cho các cơ sở tồn tại, nhất là phải có cơ chế, chính sách cụ thể để người dân làm theo, tránh trường hợp "tự mò" dẫn đến sai phạm.

Mỗi dịp cuối tuần, ánh sáng như bao trùm không gian ven hồ Trị An vốn dĩ hoang sơ trước đây, kèm theo đó là âm thanh vang dội từ các loa kẹo kéo kéo dài tận đêm khuya. Ảnh: A Lộc

Ông Nguyễn Hoàng Hảo, giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai, cho biết sau nhiều lần sửa đổi, tới đây Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ thành lập hội đồng thông qua đề án và trình ủy ban tỉnh ký trong quý 2.

Trong đề án du lịch của khu bảo tồn có các khu đất ven hồ, các đảo trên hồ là các điểm có tiềm năng phát triển du lịch, mời gọi nhà đầu tư vào đầu tư phát triển du lịch. 

Sau khi đề án được thông qua, khu bảo tồn sẽ mời gọi các nhà đầu tư đến xây dựng dự án du lịch tại hồ Trị An. Đơn vị được chọn sẽ đứng ra phối hợp người dân địa phương làm du lịch theo đề án được duyệt. 

"Chủ trương của tỉnh là làm du lịch tầm cỡ, khai thác tầm cỡ, giá trị lớn, chứ làm manh mún như hiện nay rất khó phát triển lớn", ông Hảo chia sẻ.