Hơn 150 học giả quốc tế quy tụ tại Hội nghị Thực phẩm và Xã hội Châu Á – Thái Bình Dương 2025

Sáng nay, hơn hàng trăm học giả, chuyên gia ẩm thực, nhà báo, nhà hoạt động xã hội và doanh nghiệp đã cùng tham dự hội nghị Thực phẩm và Xã hội Châu á - Thái Bình Dương lần thứ 5.

Với 7 bài trình bày lớn, 12 phiên thảo luận, cùng nhiều sự kiện trải nghiệm văn hóa ẩm thực, networking bên lề, sự kiện được đánh giá là một diễn đàn chuyên môn quan trọng, chuyển hóa giá trị nghiên cứu thành ứng dụng thực tiễn bền vững cho khu vực.

Sự kiện do Trường Đại học Kinh tế – Tài chính TP.HCM (UEF) chủ trì, phối hợp cùng Mạng lưới Nghiên cứu Ẩm thực Châu Á – Thái Bình Dương Asia-Pacific Food Studies Network (APFSN) quy tụ các đại diện đa quốc gia từ các nước Đông Nam Á, Nhật Bản, Pháp, Ý, Anh, Tây Ban Nha.

Đặt ẩm thực trong lăng kính kỷ nguyên toàn cầu

Chủ đề chính của hội nghị là "Sự tiến hóa bền vững và nâng tầm các hệ thống thực phẩm truyền thống" (Sustainable Evolution and Gastronomisation of Traditional Food Systems). Tính thời sự này được Tiến sĩ Ngô Minh Hải, phó hiệu trưởng kiêm Trưởng Khoa Kinh tế UEF, nhấn mạnh trong bài phát biểu khai mạc: "Trong bối cảnh hệ thống thực phẩm toàn cầu đang thay đổi dưới tác động của toàn cầu hóa và công nghệ, ẩm thực truyền thống phải đối mặt với cả cơ hội lẫn thách thức. Chủ đề 2025 mang tính thời sự, phản ánh sự chuyển mình hiện hữu.” Ông cũng bày tỏ niềm vui được chào mừng học giả, chuyên gia, sinh viên quốc tế đến với Tp,HCM, điểm hội tụ giao thoa ẩm thực của Việt Nam, là một điểm đến phù hợp truyền tải thông điệp này.

Ở góc độ liên kết quốc tế, đại diện ban tổ chức, Tiến sĩ Eric Jose Olmedo Panal, Viện trưởng Viện Quốc tế UEF và đồng Chủ tịch UNESCO CHAIR về Thực hành Xã hội, Giao tiếp Liên văn hóa và Gắn kết Cộng đồng cho biết hội nghị năm nay mở rộng phạm vi tiếp cận cho cả học sinh, sinh viên tiêu biểu, kết nối học giả với nhà hoạch định chính sách, tổ chức phi lợi nhuận và doanh nghiệp. Ông nhấn mạnh: “Hội nghị không chỉ dừng lại ở những báo cáo nghiên cứu hàn lâm, mà hướng tới tạo ra một nền tảng kết nối đa tầng nhằm gắn chủ đề ẩm thực trực tiếp với tính thực tiễn và tạo ra thay đổi tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.”

Ông đồng thời chia sẻ APFSN đã phối hợp cùng các đối tác triển khai 5 dự án tại Việt Nam, Malaysia, Campuchia, Đài Loan (Trung Quốc) và Thái Lan nhằm bảo tồn và phát triển giá trị di sản ẩm thực, đồng thời xây dựng các mô hình sinh kế bền vững gắn với đảm bảo an ninh lương thực cho cộng đồng địa phương. Một dự án hợp tác với tổ chức phi chính phủ MedAcross (Ý) tại vùng dân cư ven biển Andaman, Thái Lan cũng sẽ được giới thiệu trong kỳ hội nghị này.

Đa dạng bài học phát triển ẩm thực bền vững, sáng tạo

Với 7 bài trình bày lớn, 12 phiên thảo luận và nhiều sự kiện trải nghiệm văn hóa ẩm thực, hội nghị đã kết nối giới nghiên cứu, giáo dục và nhà hoạch định chính sách và mang đến đội ngũ diễn giả quốc tế uy tín. Bao gồm ông Darren Teoh, đầu bếp hai sao Michelin đến từ Kuala Lumpur, người tiên phong phát triển ẩm thực bản địa Malaysia theo hướng bền vững. Maria Kozhevnikov, nhà khoa học nhận thức từ Đại học Sapienza và Harvard Medical School, chuyên nghiên cứu về trải nghiệm giác quan và não bộ trong cảm nhận ẩm thực. Yanet Acosta, học giả và nhà báo ẩm thực từ Đại học King Juan Carlos (Tây Ban Nha), nhà hoạt động tích cực trong lĩnh vực viết – lưu trữ – diễn giải văn hóa ẩm thực. Erika Vitale, quản lý khu vực Châu Á của tổ chức MedAcross (Ý), tập trung nghiên cứu và hỗ trợ cộng đồng trong bối cảnh dinh dưỡng – y tế – tính dễ tổn thương của hệ thực phẩm. Đầu bếp nhà nghiên cứu người Mỹ Robert Dahni có kinh nghiệm làm việc tại Malaysia và Việt Nam, nổi tiếng với cách tiếp cận ẩm thực xuyên văn hóa. Ông Arnold Đặng Trung Hiếu, doanh nhân ẩm thực, sáng lập và điều hành nhiều dự án F&B tại Việt Nam, mang đến góc nhìn thực tiễn về kinh doanh ẩm thực trong thời kỳ tái cấu trúc xanh. Lương Thành Nam, CEO của VietSolutions Group, người có kinh nghiệm triển khai các mô hình quản trị chuỗi cung ứng và công nghệ thực phẩm tại thị trường Việt Nam. Và trưởng ban tổ chức, một học giả ẩm thực hàng đầu cũng có bài trình bày dự án thực tiễn về mối quan hệ giữa ẩm thực – xã hội – văn hóa và vai trò của ẩm thực trong gắn kết cộng đồng.

Ngày đầu tiên, hội nghị mở ra với hai bài trình bày đặt nền tảng cho toàn bộ chương trình: một bài về tư duy sáng tạo trong ẩm thực và một bài về vai trò của ẩm thực bền vững trong chuyển đổi hệ thống thực phẩm. Các thảo luận sau đó xoay quanh an ninh lương thực khu vực Thái Lan – Myanmar và vai trò cộng đồng trong duy trì chuỗi cung ứng bền vững. Buổi chiều ghi dấu ấn với loạt nghiên cứu từ Việt Nam về văn hóa ẩm thực đương đại, bảo tồn di sản và số hóa tri thức, trước khi kết thúc bằng một keynote phân tích mâu thuẫn giữa đổi mới và bảo tồn trong ẩm thực.

Hôm nay, hội nghị đi sâu vào các chủ đề riêng biệt về nông nghiệp tiết kiệm nước, chuỗi cung ứng ứng dụng cảm biến và quản trị thực phẩm đô thị thông qua những phiên thảo luận song song. Các đại biểu trình bày các trường hợp nghiên cứu về phục hồi làng nghề truyền thống, áp dụng kinh tế tuần hoàn trong sản xuất nông nghiệp, tái thiết hệ thống phân phối nhằm giảm trung gian và tăng lợi nhuận cho người trồng, cùng những bài học thực tế từ các mô hình thành công ở nhiều quốc gia. Những bài học này giúp phác họa bức tranh rõ ràng hơn về việc bảo tồn ẩm thực truyền thống không chỉ nằm ở hình thức, như món ăn hay kỹ thuật bếp, mà nằm trong cả chuỗi hành trình: từ đất, hạt giống, lao động đến sự chia sẻ giá trị công bằng giữa người sản xuất và người tiêu dùng. Cuối ngày, workshop về lịch sử nước tương Nhật Bản mở ra một liên kết thú vị giữa truyền thống và đổi mới trong ẩm thực châu Á. Đoàn cũng tổ chức chương trình hỗ trợ các học giả, sinh viên quốc tế khám phá Tp.HCM, kết hợp các gian hàng workshop về trà, cà phê Việt Nam, ẩm thực Việt Nam để giới thiệu đặc sắc ẩm thực trong khuôn khổ 3 ngày Hội nghị.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Sự đa dạng về chuyên môn, từ khoa học thần kinh, ẩm thực cao cấp, báo chí, đến quản trị doanh nghiệp và hoạt động phi chính phủ, đã tạo nên một diễn đàn học thuật phong phú, thúc đẩy sự chuyển đổi hệ thống thực phẩm một cách toàn diện và bền vững. Đại diện Hiệp hội Ẩm thực TP.HCM, bà Nguyễn Ánh Nguyệt Hoàng bày tỏ sự tự hào khi TP.HCM được chọn là điểm đến năm nay và đánh giá cao nỗ lực của ban tổ chức trong việc gắn nghiên cứu và thực tiễn, gắn học giả, chuyên gia giáo dục, nhà hoạch định chính sách vào cùng sự kiện. “Các chủ đề của chương trình gắn chặt với định hướng phát triển kinh tế, khoa học và du lịch của Việt Nam. Đây là dịp để ẩm thực Việt Nam được nhìn nhận trong một hệ sinh thái nghiên cứu rộng mở và đa chiều.”

Hội nghị Thực phẩm và Xã hội Châu Á- Thái Bình Dương 2025 tại TP.HCM cũng là dấu mốc quan trọng khẳng định vai trò của Việt Nam trên bản đồ nghiên cứu thực phẩm toàn cầu, đồng thời mở ra nhiều cơ hội kết nối, hợp tác và phát triển cho các sáng kiến ẩm thực – văn hóa bền vững trong tương lai. Sự kiện tiếp tục diễn ra lần thứ 6 vào năm 2027, với nước chủ nhà là Nhật Bản.