Biến loài cây hoang dại đầy gai trên cát thành món ăn độc lạ
Bên cạnh nhiều đặc sản nổi tiếng như cháo canh, khoai deo..., Quảng Bình còn có món ăn đạm bạc nhưng lại rất đỗi độc lạ với du khách, khiến ai từng thưởng thức cũng nhớ mãi hương vị từ loài cây mọc hoang dại trên đất cát khô cằn.
Món ăn đó chính là canh xương rồng, được chế biến từ loài cây gai góc mọc trên những đồi cát khô cằn của Quảng Bình.
Có dịp về biển Quảng Phú (TP Đồng Hới), du khách nhất định phải thử thưởng thức món canh xương rồng tại quán Dì Hà. Đây cũng là quán ăn được cho đã tạo ra món canh xương rồng cá đuối trứ danh.
Loài cây đầy gai nhọn lại là nguyên liệu để chế biến món canh đậm đà.
Chủ quán - bà Nguyễn Thị Hà (52 tuổi) - chia sẻ, canh xương rồng vốn đã có từ lâu, được ông bà sử dụng nhiều trong thời kỳ còn khó khăn. Trước đây xương rồng mọc hoang dại trên các đồi cát dọc từ biển Nhật Lệ về đến Nhân Trạch. Lúc ấy xương rồng cũng như khoai, sắn được ông bà sử dụng để làm món ăn thường ngày, thế hệ sau như chúng tôi cũng không nghĩ loài cây đầy gai này có thể ăn được mà lại ăn rất ngon.
Xương rồng được thái lát nhỏ sau khi loại bỏ phần gai nhọn.
Cũng theo bà Hà, sau này khi được truyền lại cách chế biến, bà đã thử kết hợp nhiều cách nấu, cho thêm các gia vị mới và đã chế biến nên món canh xương rồng cá đuối nổi tiếng như hiện nay.
Xương rồng rửa qua với nước muối, xong cho vào nồi canh đang sôi.
Quả thực như thế, đến mùa du lịch bên cạnh các món hải sản tươi ngon của Quảng Bình thì canh xương rồng là món ăn mặc định trên bàn ăn của du khách. Bên cạnh việc độc lạ với thực khách phương xa, sau khi thưởng thức, canh xương rồng cũng khiến nhiều người phải nhớ đến hương vị đậm đà của nó.
Xương rồng sau khi thu hoạch được xử lý để loại bỏ phần gai nhọn, thái nhỏ ra rửa qua với nước muối là đã có thể sử dụng để nấu canh. Theo bà Hà, đây là loại xương rồng không có mủ, chính vì thế cây cũng có vị chua chứ không đắng như các loài xương rồng khác.
Trước đó, cá đuối được om chín với gia vị bí quyết của bà Hà.
Với xương rồng, hầu như có thể nấu chung với nhiều loài hải sản, nhưng để cho ra hương vị đậm đà nhất thường sẽ nấu với cá đuối tươi.
"Tôi đã thử qua với nhiều loài hải sản, nhưng để có vị ngon ngọt, thanh đạm nhất thì chỉ có cá đuối. Cá đuối cũng phải cá còn sống, được đặt trước với ngư dân. Cá đã chết ướp đá không mang lại hương vị đậm đà bằng", bà Hà chia sẻ.
Canh xương rồng có vị thanh chua, đậm đà hơn so với các loại canh chua khác.
Hiện nay, các quán ăn dọc biển đều bán canh xương rồng, mỗi quán có một bí quyết riêng. Món canh xương rồng của bà Hà chưa từng được quảng cáo qua một hình thức nào, nhưng vẫn hút khách và được nhiều người biết đến qua truyền miệng sau khi thưởng thức.
Xương rồng hiện nay không còn mọc nhiều dọc các đồi cát tại vùng biển Quảng Bình.
Loài cây gai góc, sống ở nơi khô cằn không ngờ lại có hương vị thanh chua, kết hợp với vị ngọt, béo của cá đuối cùng những bí quyết pha trộn gia vị của bà Hà, khiến nhiều thực khách phải nhớ đến mỗi khi đến Quảng Bình.
Trong những dịp cao điểm của du lịch Quảng Bình, tại quán của bà Hà có thể bán 100-150 tô canh xương rồng mỗi ngày. Để có đủ nguồn nguyên liệu, gia đình bà Hà đã nhân giống loài cây xương rồng đặc biệt này đem trồng, để đủ đáp ứng mỗi khi mùa du lịch đến.
Bên cạnh vẻ đẹp hoang sơ cùng giá trị về văn hóa, lịch sử, làng chài Nam Ô còn có nhiều đặc sản mang đậm phong vị...