Món đặc sản dân dã ít người biết ở Hội An
Món ăn gắn liền với cuộc sống mưu sinh bằng nghề chài lưới của người dân Hội An, mang hương vị vô cùng dân dã mà độc đáo.
Là một thành phố ven biển, khi xưa người dân Hội An chủ yếu mưu sinh bằng nghề chài lưới và thương mại đường biển. Gắn liền với họ là biển và những loại hải sản đến từ biển Cửa Đại và An Bàng. Hải sản bắt được vừa để bán vừa được sử dụng để chế biến bữa cơm hằng ngày. Một món ăn bắt nguồn từ cuộc sống gắn liền với biển của người Hội An chính là món bánh ghẹ xanh.
Để chế biến món này thì khá đơn giản, nhưng khâu chuẩn bị nguyên liệu lại khá tốn công sức. Người nấu phải có nhiều kinh nghiệm mới có thể tuyển chọn được những nguyên liệu tốt nhất.
Những con ghẹ xanh được đánh bắt từ vùng biển Cửa Đại, An Bàng hoặc Cù Lao Chàm. Ghẹ ngon là những con có thịt chắc, khi ấn vào yếm không bị lún. Ghẹ không cần quá to nhưng cũng phải to bằng bàn tay của người lớn. Từ sáng sớm, người ta đã phải đến chợ hải sản hoặc các làng chài để lựa chọn.
Bột dùng để ướp ghẹ là hỗn hợp trộn bột bắp và bột gạo. Trong đó, bột bắp này được xay từ loại bắp bãi bồi xứ Cẩm Nam và bột gạo được xay từ loại gạo trồng ở đất phù sa sông Thu Bồn.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu sẽ tới công đoạn sơ chế. Ghẹ xanh mua về sẽ được rửa sạch, ngâm nước muối khoảng 20 phút. Người ta lấy tay lật yếm dưới bụng lên, dùng dao nhọn chọc thẳng vào chỗ hõm, đến khi chân và càng của nó duỗi ra thì lột bỏ yếm và cả phần trứng xốp bên ngoài yếm. Tiếp tục dùng bàn chải cọ khắp xung quanh. Sau đó người ta sẽ chần sơ ghẹ qua nước sôi vào cho thêm rượu trắng hoặc giấm để khử mùi tanh. Ghẹ được ướp với hỗn hợp gia vị gồm bột canh, gừng thái sợi, sả đập dập, đường, muối ăn.
Bột chiên được trộn từ bột gạo và bột bắp theo tỷ lệ riêng của từng quán, sau đó trộn chung với trứng gà thành hỗn hợp sệt. Khi bắt đầu chiên bánh, chủ hàng quán chỉ cần đặt con ghẹ vào bát bột chiên, nhẹ nhàng lăn ghẹ sao cho toàn bộ con ghẹ được bao phủ một lớp áo bột mỏng. Đợi khi dầu ăn trong chảo sôi lăn tăn thì nhanh tay thả ghẹ tẩm bột vào chảo dầu. Chiên ghẹ theo từng mặt, mỗi mặt chiên trong khoảng bốn, năm phút rồi lật để chiên mặt còn lại, thấy bánh chuyển sang màu vàng là được.
Bánh ghẹ xanh có mùi thơm nức của biển cả và vị giòn tan, ngọt thịt pha chút béo của trứng gà, tất cả hòa quyện tạo nên một món ăn đặc sản vô cùng độc đáo. Một số gia đình vẫn dùng bánh ghẹ xanh chung với cơm, đối với khách du lịch thì đây lại là một món ăn vặt phù hợp cho những buổi xế chiều.
Có rất nhiều cách ăn bánh ghẹ xanh tùy thuộc vào khẩu vị của bạn. Cách ăn đơn giản nhất nhưng vẫn ngon tuyệt là dùng bánh ghẹ xanh với nước chấm cơ bản như tương xí muội, tương ớt, tương cà hay xì dầu (nước tương ngọt có pha giấm).
Một số quán bán theo phong cách thiên về miền Nam sẽ có thêm củ cải muối chua, rau xà lách để cuốn chấm với nước mắm pha ngọt. Cách ăn này được mô phỏng theo cách ăn bánh xèo của người miền Tây để phù hợp với khẩu vị du khách.