Công trình này hứa hẹn vừa phục vụ người dân, vừa mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo, kết hợp ký ức, thiên nhiên, văn hóa và kiến trúc, góp phần làm giàu thêm bản sắc của thành phố.
TP.HCM đang chuẩn bị xây dựng công viên kết hợp đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19 tại khu đất số 1 Lý Thái Tổ, nơi còn giữ những biệt thự cổ của gia đình chú Hỏa, hay còn gọi là Thất Dinh. Đây không chỉ là công trình tưởng niệm, mà còn mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch đa dạng, kết hợp ký ức, thiên nhiên, văn hóa và kiến trúc.
Hồi ức và giá trị nhân văn
Theo Bà Phan Yến Ly, chuyên gia du lịch, việc thành phố dành riêng không gian cho khu tưởng niệm COVID-19 là một quyết định đúng đắn, nhận được sự ủng hộ của người dân. “Từ khi thông tin này được công bố, mọi người đều hoan hỉ và vui mừng. Với góc nhìn du lịch, khu Thất Dinh - 7 căn biệt thự cổ của gia đình chú Hỏa, có giá trị lịch sử, kiến trúc và văn hóa đặc biệt”, bà Ly nhận định.
Khu Thất Dinh không chỉ là di sản văn hóa Sài Gòn - Chợ Lớn xưa và TP.HCM ngày nay, mà còn là cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Theo Bà Ly, có thể hình thành những nhóm sản phẩm chính như:
Du lịch tưởng niệm: dành cho thân nhân nạn nhân, y bác sĩ và lực lượng tuyến đầu.
Du lịch trải nghiệm: với phòng trưng bày hoặc bảo tàng nhỏ lưu giữ kỷ vật, hình ảnh, thiết bị y tế cùng câu chuyện về những con người trong đại dịch. Đây có thể là điểm trưng bày đầu tiên ở Việt Nam về ký ức COVID-19, hiếm có trên thế giới, vừa mang giá trị hoài niệm vừa hấp dẫn du khách.
Khu Thất Dinh không chỉ là di sản văn hóa Sài Gòn - Chợ Lớn xưa và TP.HCM ngày nay, mà còn là cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Ảnh: Nhật Thịnh
Ngoài giá trị nhân văn, cảnh quan khu vực cũng đặc biệt. Nhìn từ trên cao, khu vực này là mảng xanh duy nhất còn sót lại giữa bốn quận cũ - quận 1, quận 3, quận 5 và quận 10, tạo thành một “tứ giác” hiếm hoi giữa đô thị bê tông hóa. Giữ lại mảng xanh này không chỉ tạo không gian tưởng niệm mà còn là sản phẩm du lịch xanh, mang đến trải nghiệm thiên nhiên giữa trung tâm thành phố.
Các biệt thự còn lại trong khu Thất Dinh có thể được biến thành không gian văn hóa - nghệ thuật. Ảnh: Nhật Thịnh
Các biệt thự còn lại trong khu Thất Dinh có thể được biến thành không gian văn hóa - nghệ thuật, như thư viện, phòng trưng bày tranh ảnh, triển lãm nghệ thuật, buổi hòa nhạc nhỏ hay các sự kiện cộng đồng, phục vụ mọi người dân. Nhờ vậy, khu vực này kết hợp trải nghiệm thiên nhiên, ký ức và nghệ thuật, trở thành điểm đến đa dạng và độc đáo.
|
Kiến trúc và câu chuyện lịch sử Một điểm nhấn khác là giá trị kiến trúc và câu chuyện lịch sử. Chú Hỏa - một trong tứ đại phú hộ của Sài Gòn xưa - nổi tiếng về kinh doanh, có tầm nhìn kiến trúc độc đáo. Các biệt thự trong khu Thất Dinh được xây dựng tinh tế, sang trọng và độc đáo. Giữa hàng chục nghìn căn nhà tại TP.HCM, những công trình có giá trị kiến trúc như vậy là rất hiếm, tạo cơ hội phát triển sản phẩm du lịch văn hóa - kiến trúc, giúp du khách hiểu về Sài Gòn - Chợ Lớn xưa và TP.HCM ngày nay. Du lịch đa dạng, phục vụ cả khách lẻ và tour tuyến |
Về sản phẩm du lịch và tour tuyến, bà Phan Yến Ly phân tích rằng khu tưởng niệm có thể phục vụ cả du khách tự do và tour lữ hành. Khoảng 30 - 40% du khách tự đi trải nghiệm cá nhân, trong khi 60 - 70% đến qua công ty lữ hành “bán sỉ” so với “bán lẻ” của du khách tự do. Nếu điểm đến hấp dẫn, các công ty lữ hành sẽ tự động đưa vào tour, giống như các tour về Bảo tàng Chiến tranh, đảm bảo lượng khách lớn và hiệu quả kinh tế.
Cần tư duy thiết kế tinh tế, vừa tưởng nhớ vừa có giá trị văn hóa
Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Lửa Việt Tour, cho hay khu tưởng niệm COVID-19 là công trình tưởng niệm, cũng như cơ hội xây dựng không gian văn hóa kết hợp du lịch.
Theo ông, nhiều tượng đài hiện nay thường làm theo phong trào, thiếu chiều sâu ý nghĩa. Khu tưởng niệm cần tư duy thiết kế tinh tế, vừa tưởng nhớ vừa có giá trị văn hóa.
“Đây phải là không gian văn hóa hiện đại và trang trọng, không cần tượng quá lớn hay rườm rà, nhưng vẫn nhắc nhở về ký ức và tinh thần thời kỳ COVID-19”, ông nói.
Ông Mỹ cho rằng cần giữ hoặc phát triển nhiều mảng xanh. Ảnh: Nhật Thịnh
Một trong những yếu tố quan trọng là giữ mảng xanh. Khu tưởng niệm vừa là di tích văn hóa - lịch sử, vừa gắn liền với các biệt thự cổ, từng đón tiếp nguyên thủ quốc gia. Việc bảo tồn kiến trúc hiện có, kết hợp nhà lưu niệm và tiện ích cho du khách, giúp khu vực trở thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn.
Ông Mỹ cho hay tầm quan trọng của nhà lưu niệm với các hiện vật, hình ảnh minh họa đơn giản, vừa giáo dục vừa không gây áp lực cảm xúc. Không gian cần hài hòa, có cây xanh, tiện ích cơ bản như: nhà vệ sinh, khu nghỉ ngơi, đồng thời tổ chức được các sự kiện văn hóa nhẹ nhàng, biểu diễn, trưng bày nghệ thuật, nhưng không nên thương mại hóa hay quá ồn ào.
Về thiết kế tượng đài, ông lưu ý nên biểu tượng tinh tế, hiện đại, đại diện cho thời kỳ COVID-19, vừa nhắc nhở vừa tạo cảm giác dễ chịu cho du khách. “Nếu thiết kế đạt chuẩn, có thể phát triển thành điểm đến du lịch, kết nối với các tour tuyến, nhưng trước hết vẫn phục vụ người dân địa phương”, ông nói.
"Vị trí trung tâm và giao thông thuận tiện giúp khu tưởng niệm dễ tiếp cận. Văn hóa bản địa phải được ưu tiên, tạo trải nghiệm thực sự cho người dân TP.HCM", ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Lửa Việt Tour chia sẻ.
Không gian tưởng niệm là nơi giáo dục tinh thần nhân ái, sẻ chia và kiên cường của người dân TP.HCM trong đại dịch. Ảnh: Nhật Thịnh
Ông cũng nhấn mạnh vị trí trung tâm và giao thông thuận tiện giúp khu tưởng niệm dễ tiếp cận. Văn hóa bản địa phải được ưu tiên, tạo trải nghiệm thực sự cho người dân TP.HCM: “Khi người dân tới đông, khu vực sẽ sống động và hấp dẫn tự nhiên. Không gian văn hóa cần gắn với đời sống, thân thiện và dễ sử dụng, vừa phục vụ cộng đồng vừa tạo tiềm năng phát triển du lịch”, ông Mỹ nhấn mạnh.
Khi hoàn thành, khu tưởng niệm COVID-19 sẽ trở thành điểm đến văn hóa – du lịch ký ức, nơi người dân và du khách cùng sẻ chia, chiêm nghiệm và cảm nhận tinh thần nhân văn của TP.HCM
