Đài tưởng niệm Covid-19: Dấu ấn tri ân giữa lòng thành phố nghĩa tình
Giữa lòng thành phố từng oằn mình trong đại dịch, một công trình đang được khởi tạo, để nhớ, để tri ân và để nhắc nhở thế hệ sau về sức mạnh của yêu thương, của niềm tin đã giúp TP.HCM vượt qua những ngày tháng đen tối nhất.

Sức mạnh của yêu thương, của miền tin đã góp phần đưa Thành phố vượt qua đại dịch. Ảnh: Hải An.
Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM vừa phát động lấy ý kiến người dân cho công trình biểu tượng ghi dấu tinh thần chung sức, đồng lòng của thành phố trong cuộc chiến vượt qua đại dịch COVID-19. Công trình dự kiến được xây dựng tại khu đất số 1 Lý Thái Tổ, phường Vườn Lài.
Trước đó, tại Hội nghị tổng kết 50 năm văn học - nghệ thuật TP.HCM diễn ra ngày 18-10, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết thành phố đã có chủ trương chuyển khu đất số 1 Lý Thái Tổ thành công viên, trong đó sẽ bố trí đài tưởng niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh, tử vong vì đại dịch COVID-19.
Thông tin này ngay lập tức nhận được sự đồng thuận và ủng hộ rộng rãi từ người dân thành phố. Nhiều ý kiến cho rằng đây là một công trình giàu ý nghĩa nhân văn, và là biểu tượng của tinh thần kiên cường, nhân ái của người dân TP.HCM trong những tháng ngày gian khó.
Đài tưởng niệm để nhớ, để dạy con người biết trân quý sự sống
Đại tá, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, nguyên Chủ nhiệm Khoa Truyền nhiễm - Da liễu (Bệnh viện Quân y 7A) là một trong những người đã kiên cường nơi tuyến đầu chống dịch.
Bác sĩ Hà từng tham gia điều trị tại Bệnh viện Lê Văn Việt suốt 8 tuần, làm việc trong bộ đồ bảo hộ nặng nề giữa cái nóng ngột ngạt, vừa cứu chữa vừa huấn luyện đồng nghiệp trẻ. Sau đó, bà tiếp tục cùng đội y tế lưu động đến từng nhà hướng dẫn người dân tự test và chăm sóc F0 tại gia. Khi cao điểm dịch qua đi, bác sĩ Hà lại lập “bệnh viện online” trên Zalo, tư vấn miễn phí cho hàng nghìn bệnh nhân.
Nhắc về những ngày tháng ấy, bà không quên những giây phút đau lòng khi chứng kiến bệnh nhân ra đi, nhưng cũng đầy tự hào khi cùng đồng đội giành giật sự sống cho nhiều người. “Còn một người sống là còn hy vọng”, bà nói, giản dị mà xúc động.
“Tôi nghĩ rằng việc xây dựng Đài tưởng niệm những người mất vì COVID-19 không chỉ đơn giản là tưởng niệm, mà còn là lời nhắc nhở cho các thế hệ sau phải luôn ghi nhớ và tránh để thảm kịch ấy tái diễn. Bên cạnh ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tri ân những người đã ra đi và an ủi thân nhân của họ, công trình này còn mang giá trị giáo dục và nhân văn rất lớn đối với tương lai”, đại tá, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hà chia sẻ.
Theo bác sĩ Hà, đây là một việc làm rất hay và cần thiết. Trước hết, đó là sự tưởng nhớ, tri ân những người đã mất vì đại dịch - một nỗi đau lớn của hàng ngàn gia đình. Nhưng sâu xa hơn, đài tưởng niệm còn ghi dấu một giai đoạn đặc biệt của lịch sử, nơi có sự hy sinh của biết bao con người: từ lực lượng tuyến đầu, cán bộ lãnh đạo, đến những mạnh thường quân, những người dân bình dị đã không ngại nguy hiểm để giúp đỡ nhau trong hoạn nạn.

Đại tá, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, nguyên Chủ nhiệm Khoa Truyền nhiễm - Da liễu (Bệnh viện Quân y 7A) là một trong những người đã kiên cường nơi tuyến đầu chống dịch. Ảnh: Hà Sang
Đại dịch Covid-19 là nỗi đau lớn nhất mà người dân TP.HCM phải gánh chịu, nhưng từ đó, chúng ta cũng rút ra được rất nhiều bài học quý giá. Đặt đài tưởng niệm tại TP.HCM là hợp lý, vì nơi đây là tâm dịch, là biểu tượng của sự kiên cường, của tinh thần sẻ chia. Tuy mang tính địa phương, nhưng ý nghĩa của công trình này mang tầm toàn cầu - không chỉ riêng với TP.HCM hay Việt Nam, mà với cả nhân loại.

Hai Đại tá, bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Mai (trái), Nguyễn Thị Thu Hà ăn mì sau một buổi thực hiện lấy mẫu xét nghiệm trong đợt dịch Covid-19 cho người dân Phường 16, Quận 8, TP.HCM (cũ). Ảnh.NVCC
Bác sĩ Hà chưa rõ trên thế giới đã có quốc gia nào xây dựng công viên hay tượng đài tưởng niệm người mất vì Covid-19 hay chưa, nhưng việc TP.HCM tiên phong nghĩ đến điều này là rất đáng trân trọng. Bởi khi đến thăm công viên hay tượng đài ấy, ai trong chúng ta cũng sẽ thấy một phần mình trong đó.
Dù có hay không người thân mất vì dịch, ai cũng từng trải qua những tháng ngày khủng khiếp ấy, ai cũng có thể thắp một nén nhang, một ngọn nến - để tưởng nhớ, để chia sẻ, để thấy lòng mình ấm lại. Đó là điều thật thiêng liêng và nhân văn”.
“Điểm tựa tinh thần” cho những người ở lại
Đến nay, cô Nguyễn Thị Thanh Thủy, Bí thư Đảng khu phố 28, Phường Hòa Hưng, đã phần nào nguôi ngoai nỗi đau khi mất người thân vì Covid-19. Trong giai đoạn dịch bệnh, cô cũng tích cực tham gia phòng, chống dịch tại địa phương (trước đây là Khu phố 1, P.15, Q.10).
Cô chia sẻ, đại dịch đã gây đảo lộn sinh hoạt và cuộc sống của gia đình, tác động lớn đến kinh tế. Nhiều gia đình phải chịu nỗi đau khi người thân nhiễm bệnh và qua đời, trong khi không thể tổ chức lễ tang trọn vẹn, để lại cảm giác thiếu vắng và tiếc thương.
Khi biết TP.HCM sẽ xây dựng Đài tưởng niệm các nạn nhân Covid-19 tại số 1 Lý Thái Tổ, cô bày tỏ đây là một tin vui, đặc biệt với những gia đình từng chịu mất mát. “Đó giống như một điểm tựa tinh thần, một niềm an ủi cho người đã khuất và gia đình họ. Đây cũng là nơi tưởng niệm những đồng bào đã hy sinh trong đại dịch”, cô nói.

Cô Nguyễn Thị Thanh Thủy, Bí thư Đảng khu phố 28, Phường Hòa Hưng, đã phần nào nguôi ngoai nỗi đau khi mất người thân vì Covid - 19. Ảnh: Hà Sang
Cô nhấn mạnh, công trình không chỉ mang ý nghĩa với các gia đình chịu đau thương, mà còn lan tỏa lòng nhân ái, sự chia sẻ của cộng đồng và thể hiện sự quan tâm của Thành phố Hồ Chí Minh đối với người mất.
Nhắc đến hậu quả Covid-19 với gia đình mình, cô nói: “Dù 4 năm đã trôi qua, nỗi đau vẫn còn, nhưng chúng tôi đã cùng nhau vượt qua, gắn kết và chăm sóc con gái để cháu được học hành đầy đủ. Dịch bệnh qua đi, chúng tôi mới nhận ra sức mạnh của sự sẻ chia và yêu thương trong gia đình”.

TP.HCM sẽ xây dựng Đài tưởng niệm các nạn nhân Covid-19 tại số 1 Lý Thái Tổ
Về góp ý cho Đài tưởng niệm, cô mong không gian rộng, mở và thoáng mát, nhiều cây xanh, vừa để tưởng niệm, vừa tri ân, lan tỏa tình yêu thương và lòng nhân ái - một truyền thống quý báu của người Việt. Đồng thời, đây cũng là nơi để các thân nhân đến tưởng nhớ người thân của mình.
"Với tư cách là người trực tiếp tham gia lực lượng tuyến đầu trong suốt giai đoạn dịch bệnh hoành hành, tôi đã chứng kiến biết bao mất mát, đau thương của Nhân dân TP.HCM, cũng như sự hy sinh thầm lặng của các cán bộ, chiến sĩ, lực lượng vũ trang trong cuộc chiến chống dịch. Chính họ đã góp phần làm nên chiến thắng kiên cường của thành phố trong những ngày tháng cam go nhất", cô nói.
Một “Bình minh sau đêm dài” giữa lòng thành phố
Trong khi đó, anh Võ Phi Thành Đạt, hiện đang công tác tại một doanh nghiệp FDI ở TP.HCM và từng tham gia lực lượng chống dịch Covid-19, bày tỏ sự đồng tình sâu sắc với chủ trương xây dựng Đài tưởng niệm các nạn nhân Covid-19.
“Tôi hoàn toàn ủng hộ quyết định đầy tính nhân văn của chính quyền TP.HCM. Công trình không chỉ là lời tri ân sâu sắc dành cho các lực lượng tuyến đầu, mà còn là nơi tưởng nhớ những nạn nhân đã ra đi vì đại dịch”, anh Đạt chia sẻ.

Anh Võ Phi Thành Đạt, từng tham gia lực lượng chống dịch Covid-19
Theo anh, nhiều quốc gia như: Mỹ, Ý, Tây Ban Nha, Vương quốc Anh… đã sớm xây dựng những công trình tưởng niệm tương tự. “Giá như chúng ta có thể thực hiện sớm hơn, để kịp thời nhắc nhở thế hệ hôm nay và mai sau về một giai đoạn lịch sử đã làm thay đổi cả nhân loại”, anh nói.
Anh Đạt đề xuất đặt tên công trình là “Bình minh sau đêm dài”, cái tên gợi nhớ hành trình mà Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đã đi qua: từ bóng tối tang thương của đại dịch bước ra ánh sáng hồi sinh. “Từ nỗi đau, con người tìm thấy sức mạnh; từ mất mát, thắp lên niềm hy vọng”, anh chia sẻ thêm.
Anh mong rằng đài tưởng niệm sẽ thể hiện trọn vẹn tinh thần ấy - nơi “đêm tối” tượng trưng cho đau thương và mất mát; “ánh sáng” là biểu tượng của niềm tin, tri thức và sự hồi phục; còn “bình minh” là khởi đầu cho một kỷ nguyên mới, khi con người thấu hiểu sâu sắc hơn giá trị của sự sống và tình người.
“Đó không chỉ là công trình của ký ức, mà còn là biểu tượng của lòng nhân ái, của tinh thần kiên cường và sức sống bất diệt của TP.HCM sau những ngày dài thử thách”, anh Đạt khẳng định.

Đây có thể xem là “quả ngọt” cho những nỗ lực miệt mài của thành phố suốt gần 8 tháng qua, kể từ lần nộp hồ...



