Đặng Thùy Trâm và Cuốn nhật ký thứ ba với một phần di cảo được công bố giúp độc giả cảm nhận trọn vẹn câu chuyện đặc biệt của cô gái Hà Nội tinh khôi, tràn đầy nhiệt huyết trước khi vào chiến trường rồi để lại những dòng nhật ký truyền lửa nổi tiếng.
Liệt sĩ Đặng Thùy Trâm sinh ngày 26/11/1942 trong một gia đình trí thức có truyền thống về ngành y.
Bố chị là Giáo sư, bác sĩ Đặng Ngọc Khuê, nguyên Chủ nhiệm Khoa ngoại bệnh viện Xanh Pôn; mẹ là dược sĩ Doãn Ngọc Trâm, nguyên giảng viên trường Đại học Dược Hà Nội. Tháng 7/1966, sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Y khoa - Hà Nội đạt loại ưu, chị từ chối cơ hội ở lại Hà Nội làm giảng viên hoặc bác sĩ trong một bệnh viện lớn, để theo học khóa huấn luyện đặc biệt, chuẩn bị đi miền Nam.
Tháng 3/1967, sau gần 3 tháng hành quân vất vả, chị đã vào đến chiến trường Quảng Ngãi, được phân công về huyện Đức Phổ. Trong thời gian này, chị đã đảm nhận nhiệm vụ cứu chữa cho rất nhiều thương binh thuộc lực lượng vũ trang huyện, nhân dân và du kích địa phương. Ngày 28/4/1969, khu vực bệnh xá Đức Phổ bị đánh phá ác liệt, chị đã cùng với đồng đội chuyển bệnh xá về địa điểm mới ở Hố Bầu Tây thuộc thôn Nước Đang, xã Ba Trang, huyện Ba Tơ.
Ngày 22/6/1970, trên đường đi kiếm thức ăn cho anh em thương binh, không may bị lọt vào ổ phục kích của kẻ thù, chị đã anh dũng hy sinh, khi chưa đầy 28 tuổi. Người nữ bác sĩ trẻ ngã xuống, mang theo cả những ước mơ còn dang dở và tình yêu thương vô hạn dành cho đồng đội, cho nhân dân. Mãi đến năm 2005, nhờ Fredric Whitehurst - người lính Mỹ năm xưa, trao lại cuốn nhật ký cho gia đình, câu chuyện về liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm mới được biết đến, lay động biết bao trái tim của những người yêu hòa bình trên khắp thế giới
Cho đến nay, hơn nửa triệu bản sách đã được phát hành tại Việt Nam và 23 nước trên thế giới, gây xúc động và truyền cảm hứng cho rất nhiều người về một tâm hồn Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, tinh tế, quả cảm và nhân ái, giữa đạn bom ác liệt vẫn tươi sáng khát vọng, tình yêu.
Chị Đặng Hiền Trâm, em gái nữ anh hùng, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm bên cuốn nhật ký thứ 3.
Tưởng niệm 55 năm Ngày anh hùng, Liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm hy sinh (22/6/1970 - 22/6/2025), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi tổ chức nhiều hoạt động như dâng hương, dâng hoa tưởng niệm; chương trình nghệ thuật “Đặng Thùy Trâm - Sáng mãi ngọn lửa tuổi hai mươi”.
Đặc biệt, dịp này Sở sẽ phối hợp với Tạp chí Du lịch TP.HCM tổ chức Tọa đàm “Theo dòng nhật ký Đặng Thùy Trâm” kết hợp ra mắt cuốn sách “Trên đôi cánh tình yêu” (Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ ba). Cuốn sách bao gồm những trang nhật ký chưa từng được công bố của liệt sĩ Đặng Thùy Trâm viết trong hai năm cuối học đại học Y khoa Hà Nội và thời gian chuẩn bị đi B, hé lộ những tâm tình và phẩm chất của một Đặng Thùy Trâm sau này trong chiến trường.
Thảo nguyên Bùi Hui, xã Ba Trang, huyện vùng cao Ba Tơ (Quảng Ngãi), nơi nữ anh hùng, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm gắn bó trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ.
Đặng Thùy Trâm và Cuốn nhật ký thứ ba ra mắt, với một phần di cảo mới được công bố, là dịp nhìn lại trọn vẹn câu chuyện đặc biệt của một con người – chiến sĩ bình dị trong chiến tranh, giúp cho độc giả biết thêm về chân dung Đặng Thùy Trâm với tuổi trẻ, tri thức và văn hóa của một người con gái Hà Nội tinh khôi và tràn đầy lý tưởng ; cô gái trẻ đầy nhiệt huyết trong vòng tay thương yêu của gia đình và bè bạn, trước khi xung phong vào chiến trường rồi để lại những dòng nhật ký truyền lửa đến tương lai…
Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ ba do chị Đặng Kim Trâm biên soạn.
Chia sẻ với nhà báo Minh Thu, phóng viên phụ trách miền Trung- Tây Nguyên, Tạp chí Du lịch TP.HCM, chị Đặng Kim Trâm, em gái út nữ anh hùng, liệt sĩ Đặng Thuỳ Trâm cho biết: "Cách đây 20 năm, mình là người đầu tiên trong gia đình nhận được tin có người cựu binh Mỹ muốn trả lại gia đình hai cuốn nhật ký của chị Thùy mà anh ta đã thu được như một chiến lợi phẩm, và sau đó đã cất giấu suốt 35 năm. Mẹ đã cất giữ rất cẩn thận và khoa học các giấy tờ cũng như di vật của người thân trong gia đình: của ba, của chị Thùy và của em trai".
Theo chị Kim Trâm: "Trong những kỷ vật mà mẹ mình đã cất giữ, có một cuốn sổ nhỏ. Đó là cuốn nhật ký của chị Thùy viết trong hai năm 1965 và 1966, khi chị học năm cuối của đại học Y Hà Nội và 6 tháng chuẩn bị để đi B.
Cách đây 20 năm, bạn đọc cả nước cũng như quốc tế đã biết đến cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm và câu chuyện về sự trở về với gia đình. Từ đó đến nay, tôi nghĩ mình cũng có thể mạnh dạn nói rằng chị Đặng Thùy Trâm đã trở thành một nhân vật gần như huyền thoại nhưng rất gần gũi, được đông đảo đồng bào Việt Nam cũng như quốc tế yêu mến".
"Tôi muốn, ngoài một Đặng Thùy Trâm ở chiến trường khốc liệt, bạn đọc được biết thêm về một nữ sinh trong sáng đang cẩn thận lựa chọn con đường của đời mình trước khi dấn mình vào chiến trường. Gia đình chọn năm 2025, tròn 20 năm kể từ ngày ra mắt cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm, cũng là kỷ niệm 50 năm ngày đất nước thống nhất và mẹ tôi tròn 100 tuổi, để ra mắt cuốn sách. Tuy nhiên, mẹ tôi không đợi được..", chị Kim Trâm xúc động nói,
Đã 20 năm, một thế hệ thanh niên đã kịp lớn lên và trưởng thành. Có lẽ phần lớn các bạn không biết đến một cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm, một nữ bác Đặng Thùy Trâm đã ngã xuống ở tuổi thanh xuân, và câu chuyện từng làm bùng cháy cảm xúc của cả xã hội thời đó. Chị Kim Trâm mong muốn, cuốn sách này sẽ góp phần để lớp trẻ hiểu thêm về một thế hệ đẹp đẽ, lý tưởng của cha ông đi trước.
Du khách đến vui chơi ở khu du lịch thảo nguyên Bùi Hui.
“Cuốn nhật ký thứ 3” và những bút tích, kỷ vật khác của chị Đặng Thùy Trâm, chị Kim Trâm đặt tên là phần “Di cảo” bao gồm 206 trang nhật ký, viết từ tháng 10 năm 1965 cho đến trang cuối cùng là ngày 14/12/1966: "Trước khi chị gửi nó lại cho mẹ tôi để lên đường đi B. Cũng trong phần di cảo này có những bức thư của chị từ Đức Phổ gửi cho gia đình và cho bạn bè, và những bức ảnh chụp cuốn album chị tự tay làm.
Ngoài phần Di cảo, còn có những dòng hồi ký của mẹ tôi, bà Doãn Ngọc Trâm, những ký ức của mấy chị em tôi về những ngày cả gia đình còn đầy đủ. Nó là một dòng chảy những ký ức, những thăng trầm mà gia đình tôi đã trải qua. Rồi một chút về người bộ đội đặc công tài hoa bí ẩn mà chị Đặng Thùy Trâm đã chờ đợi suốt 7 năm. Rồi chặng đường 35 năm hai cựu binh Mỹ với hành trình gian nan “Đi tìm Thùy”….".
