Suriname có diện tích bằng 1/2 Việt Nam sắp dự World Cup: Chờ tuyển "Hà Lan B" tung hoành

Sau 2 lượt trận của giai đoạn 3 mang tính quyết định, đội tuyển Suriname đang dẫn đầu bảng A ở vòng loại World Cup 2026, khu vực CONCACAF. Lần đầu tiên đội tuyển này đứng trước cơ hội góp mặt ở VCK World Cup, cho dù hàng chục năm qua, các cầu thủ gốc Suriname đã vang danh trên khắp thế giới.

Từ Gullit, Rijkaard đến Wijnaldum, Van Dijk

Trong số những nước chưa từng vô địch World Cup, Hà Lan chắc chắn phải được xem là cường quốc số 1. Và khi nói đến đội tuyển Hà Lan, thì không thể bỏ qua một đặc điểm lớn: các cầu thủ gốc Suriname trong đội hình.

Ruud Gullit, Frank Rijkaard, Aaron Winter là các hảo thủ đầu tiên. Họ xuất hiện và lập tức góp công lớn, đem về cho Hà Lan chức vô địch Euro 1988. Ngày xưa, bóng đá Hà Lan cũng đã vươn lên đỉnh cao nhờ thế hệ đầy tài năng của Johan Cruyff trong thập niên 1970. Nhưng nền bóng đá này lập tức rơi vào quên lãng ngay khi thế hệ ấy treo giày. Giờ thì khác hẳn: Hà Lan mãi mãi là một đội bóng lớn kể từ sau kỳ Euro 1988. Khác biệt quá rõ ràng: tài năng của các cầu thủ gốc Suriname là một nguồn lực không bao giờ dứt trong làng bóng Hà Lan.

2 huyền thoại bóng đá Hà Lan Gullit, Rijkaard đều có gốc gác từ Suriname

Sau cú tiên phong của Gullit, Rijkaard và Winter cùng ĐTQG, đến lượt Ajax Amsterdam đoạt lại chức vô địch châu Âu tầm CLB. Patrick Kluivert, Edgar Davids, Clarence Seedorf, Michael Reiziger, Winston Bogarde tỏa sáng trong màu áo Ajax, trên hành trình vô địch Champions League 1995.

Từ đó đến nay, các ngôi sao có nguồn gốc Suriname cứ nối tiếp nhau xuất hiện trong làng bóng Hà Lan, khó mà “điểm danh” cho hết. Jimmy Floyd Hasselbaink, Pierre Van Hooijdonk, Mario Melchiot, Ryan Babel, Denzel Dumfries, Nigel De Jong, Wilfred Bouma, Georginio Wijnaldum, Virgil Van Dijk...

Họ có thể sinh ra tại Suriname, hoặc có bố, mẹ là người di cư từ Suriname – thuộc địa cũ của Hà Lan. Có hẳn một làn sóng di dân sang Hà Lan trước khi Suriname tuyên bố độc lập vào năm 1975. Đấy là lý do vì sao cầu thủ gốc Suriname xuất hiện nhan nhản trên sân cỏ Hà Lan trong kỷ nguyên bóng đá hiện đại. Suriname giờ là đất nước nhỏ nhất Nam Mỹ, cả về diện tích (166.000 km vuông) lẫn dân số (630.000 người).

Nước này nằm ở phía bắc Brazil, giáp Đại Tây Dương. Do có nhiều chỗ tương đồng với khu vực Caribbe, Suriname sinh hoạt trong làng bóng CONCACAF (thay vì Nam Mỹ). Diện tích của Suriname chỉ bằng 1/2 so với diện tích của Việt Nam (331.212 km vuông).

Các cầu thủ Suriname đang chơi ấn tượng ở vòng loại World Cup

Sẽ có đội “Hà Lan B”?

Giới nghiên cứu cho rằng bóng đá Hà Lan mạnh hẳn lên nhờ được bổ sung phẩm chất kỹ thuật rất điêu luyện của các cầu thủ gốc Suriname. Qua bao đời nay, bóng đá Suriname luôn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ xứ sở “túc cầu giáo” Brazil. Người Suriname chơi bóng, suy nghĩ, hoặc thưởng thức bóng đá theo cách của người Brazil.

Với người Suriname thì bóng đá Brazil là “người anh em”. Và cũng giống như Brazil, bóng đá là môn thể thao được say mê, thậm chí tôn thờ ở Suriname. Khi Hà Lan gặp Brazil tại World Cup 1994, giới hâm mộ bóng đá Suriname chia thành hai “phe” cân bằng. Ai cũng xem Hà Lan hoặc Brazil là đội của mình.

Trong khi đó, cầu thủ gốc Suriname ở Hà Lan phát huy được tài năng nhờ trưởng thành trong hệ thống đào tạo bài bản, có tổ chức của bóng đá châu Âu. Ý thức chiến thuật và tính chiến đấu của họ rất cao. Đặc điểm này liên quan đến tình trạng những người di cư thường phải tỏ ra đặc biệt xuất sắc, nỗ lực rất cao, mới mong cạnh tranh được chỗ đứng, trong bóng đá cũng như trong xã hội.

Theo thống kê của FIFA, sân cỏ Hà Lan thường có khoảng 150 cầu thủ gốc Suriname ở một thời điểm bất kỳ. Đấy là con số khủng khiếp – quá thừa mứa để tuyển chọn hẳn một đội bóng có chất lượng cao. Tất nhiên, chỉ có một tỷ lệ nhỏ trong con số vừa nêu may mắn lọt được vào đội tuyển Hà Lan. Câu hỏi đặt ra: sao các cầu thủ ấy không trở về khoác áo đội tuyển quê hương – nhất là khi thực tế đã cho thấy họ không có hy vọng khoác áo Hà Lan?

Đấy là vì: trong suốt một thời gian dài, Suriname không cho phép các cầu thủ đã sang Hà Lan khoác áo đội tuyển nước này. Chỉ đến cách đây vài năm, quy định ấy mới được bãi bỏ. Thế là hàng loạt hảo thủ gốc Suriname – từ cả Đan Mạch, Đức, chứ không riêng ở Hà Lan – nhận lời tham gia đội tuyển quê hương. Cựu thủ môn Stanley Menzo của Ajax Amsterdam hiện là HLV trưởng đội tuyển Suriname.

Đội tuyển Suriname có nhiều cầu thủ đang thi đấu ở Hà Lan

Vào năm 2002, đội tuyển Senegal – khi ấy còn quá lạ lẫm trong bản đồ bóng đá đỉnh cao – lần đầu tiên xuất hiện ở đấu trường World Cup. Chỉ có 1/23 cầu thủ trong danh sách đội thi đấu tại Senegal, trong khi có đến 21 cầu thủ đang khoác áo các CLB Pháp ở thời điểm ấy.

Nhiều người trong số đó chưa bao giờ đặt chân về lại quê hương của mình. Người ta gọi Senegal tại World Cup 2002 là “đội Pháp B”. Vậy mà ngay trận khai mạc World Cup 2002, Senegal đã thắng Pháp (rồi sau đó tiến đi rất xa). Khái niệm về một “đội hình B” không nhất thiết phải đồng nghĩa rằng đấy là đội yếu hơn, trong môn bóng đá.

Thành phần cầu thủ đang chơi bóng tại Hà Lan là đông đảo nhất trong danh sách đội Suriname hiện thời. Tính cả những người không có mặt trong loạt trận tuần này, Suriname đã có hơn chục “hảo thủ Hà Lan” trong thành phần đội tuyển khoảng 1 năm nay.

Có thể gọi đấy là đội “Hà Lan B”? Và dù đa số chưa có tên tuổi, Suriname có thể lặp lại những gì “đội Pháp B” tức Senegal đã làm tại World Cup 2002? Cần lưu ý: Senegal đã bước hẳn lên đẳng cấp cao hơn, mãi mãi nằm trong hàng ngũ cường quốc bóng đá châu Phi, kể từ cột mốc được dự World Cup hơn hai thập kỷ trước. Đấy là nguồn cảm hứng để bóng đá Suriname noi theo.

Thời cơ lịch sử cho Suriname

Tất nhiên, Suriname trước tiên còn phải quyết đấu ở vòng loại World Cup khu vực CONCACAF. Dù sao đi nữa, những gì hiện đang diễn ra đã là một lịch sử nhỏ đối với nền bóng đá này. Chưa bao giờ đội tuyển Suriname tiến được đến gần đấu trường World Cup như hiện nay.

Như đã nêu, Suriname sinh hoạt trong làng bóng CONCACAF – tức khu vực Bắc, Trung Mỹ và vùng Caribbe. Ngay trong khu vực này, Suriname trước đây đã luôn là đội “lót đường”. Hiếm khi đội này qua được vòng loại để góp mặt ở giải CONCACAF Gold Cup. Thành tích của họ thấp hơn các đội như Guadeloupe, Haiti hoặc Guatemala – chứ khoan so sánh với El Salvador, Panama, Honduras, Costa Rica hoặc Canada (riêng Mỹ và Mexico là hai siêu cường trong khu vực này).

Vậy mà bây giờ, Suriname đã lọt được vào giai đoạn 3 của vòng loại World Cup 2026. Đây là bước tiến lớn nhất của Suriname trên đấu trường quốc tế xưa nay. Có 12 đội CONCACAF, chia thành 3 bảng ở giai đoạn này, chọn các đội đầu bảng vào VCK World Cup 2026. Suriname dẫn đầu bảng A sau 2 loạt trận, đứng trên El Salvador, Panama, Guatemala.

Suriname đang đứng trước cơ hội lớn được dự World Cup

Dù không kết thúc vòng loại ở vị trí đầu bảng, thì cơ hội dự VCK World Cup vẫn chưa khép lại, do 2 trong 3 đội nhì bảng có thành tích tốt nhất sẽ được tham dự vòng đấu play-off toàn cầu (với 4 đội bóng từ các khu vực khác), để tranh 2 chiếc vé vớt cuối cùng.

Một mặt, do VCK World Cup 2026 được đồng tổ chức tại Mỹ, Mexico, Canada, nên cả 3 đội mạnh nhất trong khu vực đều không tham gia vòng loại, trong hoàn cảnh FIFA đã mở rộng đấu trường World Cup lên đến 48 đội. Mặt khác, cho dù chỉ giành được suất play-off toàn cầu, thì trận địa cuối cùng cũng không quá khó, do đã đến giai đoạn ấy thì cũng chẳng còn bao nhiêu đối thủ mạnh nữa.

Và, như đã nêu, bản thân đội tuyển Suriname năm nay, nhờ sự xuất hiện đồng loạt của các cầu thủ thi đấu ở giải vô địch Hà Lan (và nhiều nước châu Âu khác), đã mạnh lên rất nhiều so với chính mình. Thời cơ lịch sử đang mời gọi Suriname – đất nước của các huyền thoại... bóng đá Hà Lan, như Gullit, Rijkaard!

Vào 4h, 11/10, Suriname sẽ bước vào lượt trận thứ 3 bảng A gặp Guatemala. Đây là cơ hội lớn để đội bóng nhỏ bé tiếp tục giành thêm chiến thắng qua đó củng cố cơ hội giành vé dự World Cup vào năm sau.