Phát triển du lịch bền vững, bảo tồn di tích và hệ sinh thái tại Ninh Bình
Chia sẻ
"Bản giao hưởng" giữa tự nhiên và di sản ở Ninh Bình không chỉ là một điểm đến hấp dẫn mà còn là nguồn cảm hứng cho sự phát triển du lịch trên cả nước.
Ninh Bình, vùng đất địa linh nhân kiệt, không chỉ quyến rũ, hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên mà còn bởi bề dày lịch sử, nơi phát tích của ba triều đại: Đinh (968-980), Tiền Lê (980-1010), Lý (1010-1225) và văn hóa đặc sắc. Sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên trong hoạt động phát triển du lịch sinh thái và việc bảo tồn, phát huy giá trị tài nguyên văn hóa – lịch sử của nơi này không chỉ mang lại những trải nghiệm du lịch độc đáo mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương.
Cảnh quan tuyệt sắc tại Ninh Bình nhìn từ Hang Múa. Ảnh: Getty Images.
Du lịch sinh thái, với trọng tâm là khám phá và trải nghiệm thiên nhiên một cách có trách nhiệm, tìm thấy ở Ninh Bình một "mảnh đất vàng". Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO ghi danh vào ngày 25/6/2014 là di sản hỗn hợp thứ 31 trên thế giới và là di sản hỗn hợp duy nhất ở Đông Nam Á. Đây là di sản thế giới kép đầu tiên đáp ứng được tiêu chí giá trị nổi bật toàn cầu về văn hóa cùng hai tiêu chí về thiên nhiên (gồm vẻ đẹp thẩm mỹ và địa chất địa mạo).
Với hệ thống hang động kỳ vĩ, những ngọn núi đá vôi sừng sững cùng thảm thực vật phong phú, Tràng An mang đến cho du khách một vẻ đẹp tự nhiên độc đáo. Hoạt động trải nghiệm khám phá di sản trên sông bằng những con thuyền nhỏ không gắn động cơ giúp du khách hòa mình với thiên nhiên trong nhịp sống chậm rãi, từ đó, cảm nhận nét thanh bình của vùng quê Bắc Bộ.
Danh thắng Tràng An với vẻ đẹp tự nhiên độc đáo. Ảnh: Pexels.
Bên cạnh đó, Vườn quốc gia Cúc Phương là khu bảo tồn thiên nhiên và rừng đặc dụng nằm trên ranh giới ba tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình và Thanh Hóa. Đây cũng là vườn quốc gia đầu tiên tại Việt Nam, từng được World Travel Awards vinh danh "Vườn quốc gia hàng đầu châu Á" trong 5 năm liên tiếp, từ năm 2019 đến 2023.
Là một địa điểm du lịch sinh thái nổi tiếng, thu hút vài trăm nghìn lượt khách mỗi năm, du khách đến đây để khám phá hệ động thực vật, chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên, tham gia các chương trình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, lửa trại, tour mạo hiểm, nghiên cứu văn hóa – lịch sử.
Quang cảnh hùng vĩ của Vườn quốc gia Cúc Phương. Ảnh: Getty Images.
Khu du lịch sinh thái Thung Nham có diện tích hơn 300ha, hội tụ các loại hình du lịch tổng hợp như: du lịch leo núi, du lịch miệt vườn, tham quan rừng ngập nước, các hang động và đặc biệt là tham quan vườn chim với đa dạng các loài chim quý như hằng hạc và hồng hoàng (hay phượng hoàng đất) được ghi vào Sách Đỏ. Ngồi trên thuyền chầm chậm đi qua khu đầm, du khách sẽ được ngắm nhìn bầy chim bay rợp trời, chao lượn trên không, bao quanh những dãy núi đá vôi khiến cảnh tượng thiên nhiên thật sinh động, cho phép con người gần gũi và hòa mình vào cảnh sắc núi non hùng vĩ.
Không chỉ mang trong mình vẻ đẹp cảnh quan tự nhiên đặc sắc, phong cảnh kỳ thú, Ninh Bình còn là cái nôi của nền văn minh Đại Việt, với Cố đô Hoa Lư, kinh đô đầu tiên của nhà nước phong kiến tập quyền. Những dấu tích vàng son một thuở còn sót lại trên nền cung điện xưa, đền thờ vua Đinh, vua Lê không chỉ là những di tích lịch sử đơn thuần mà còn là những "chứng nhân" sống động cho một giai đoạn hào hùng của dân tộc. Việc phát huy, khai thác các giá trị văn hóa – lịch sử này trong hoạt động du lịch không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách mà còn khơi dậy lòng tự hào về truyền thống yêu nước và lịch sử của đất nước.
Hoạt động du lịch sinh thái gắn với tài nguyên văn hóa – lịch sử ở Ninh Bình là một mối quan hệ tương hỗ. Việc phát triển du lịch sinh thái một cách bền vững góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên, từ đó, duy trì vẻ đẹp cảnh quan vốn là yếu tố quan trọng để góp phần bảo tồn các di tích lịch sử, văn hóa nằm trong khu vực.
Du khách hào hứng ngồi thuyền khám phá non nước Ninh Bình hữu tình. Ảnh: Pexels.
Ninh Bình đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành một hình mẫu về phát triển du lịch bền vững, nơi mà vẻ đẹp tự nhiên và giá trị văn hóa – lịch sử không chỉ được bảo tồn mà còn được khai thác một cách thông minh, mang lại lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường cho cộng đồng.
Để phát huy hiệu quả tiềm năng này, việc quản lý, phát triển du lịch cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành, cộng đồng địa phương và doanh nghiệp du lịch; cần chú trọng đến việc bảo tồn nguyên vẹn các di tích lịch sử – văn hóa, bảo vệ môi trường tự nhiên, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ, trải nghiệm cho du khách. Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và di sản văn hóa cho cả du khách cũng như người dân địa phương đóng vai trò then chốt trong việc bảo đảm sự phát triển bền vững.
Giữa mối lo ngại về biến đổi khí hậu, ngành du lịch xuất hiện “nhãn carbon“ - công cụ đo lường lượng khí thải CO2...
