Lạ kỳ tục khảo cây ngày Tết Đoan Ngọ
Theo truyền thuyết, bà con tin rằng nếu thực hiện việc “khảo cây” với lòng thành tâm và kèm theo ước nguyện sung túc, đủ đầy thì sẽ được linh ứng.
Tết Đoan Ngọ hàng năm với nhiều tập tục còn lưu truyền trong dân gian như: Tục chiết sâu bọ, nhuộm móng chân - móng tay, tắm nước lá mùi, hái thuốc vào giờ Ngọ, và khảo cây xin quả
Thông lệ vào đúng 12 giờ trưa ngày Tết Đoan Ngọ, Mùng 5/5 Âm lịch, người dân ở các miền quê, nhà vườn trồng cây ăn trái sẽ thực hiện tập tục khảo cây hay còn gọi là đánh cây. Những cây bị khảo thường là những loại cây ăn quả ít ra trái hoặc bị sâu bệnh.
Thực hiện nghi thức này gồm 2 người: Một người nhỏ tuổi sẽ trèo lên cành đóng vai cây trả lời, người còn lại ở dưới cầm dao, gõ hoặc băm vào gốc cây vài ba cái vấn cây. Tùy phong tục mỗi nơi, gõ nhiều đợt hay ít, nhưng bắt buộc phải nhiều hơn 3, thông thường là 5 hoặc 7 tùy theo.
Sau đó bắt đầu đưa ra các câu vấn đáp; người dưới hỏi, người ở trên trả lời, cứ thế luân phiên như: Tại sao năm nay cây cối không chịu đơm hoa, kết trái? Đến mùa cây sau, cây có chịu ra quả nhiều không? Tùy cơ ứng biến mà mỗi vùng miền có cách đối đáp linh hoạt.
Cây mít sau vườn sai trái đến độ mọc lên tới ngọn cây
Thuở nhỏ, tôi cũng thường theo ông ra vườn khảo cây mỗi dịp Tết sâu bọ Mùng 5/5. Khi đó, ông tôi thường bảo tôi leo lên cây mít sau vườn, còn ông đứng dưới cầm con dao chẻ củi, băm vào thân cây và bắt đầu khảo: Này mít, năm nay bao nhiêu tuổi.
Tôi tít trên cành trả lời: Con năm nay 8 tuổi, ví dụ thế.
Ông đứng bên dưới lại băm vào cây khảo tiếp: Thế sao không chịu ra quả.
Tôi đáp: Tại ông không phân bón.
Ông vờ nổi giận, băm mạnh dao vào cây hơn: Ông đã bón cho mày 2 xô đất sao bảo chưa bón.
Tôi trả treo: Tại ông bón chưa đủ phân.
Ông lại băm vài ba nhát, dịu giọng: Thế năm nay ông bón đủ, mít có chịu ra quả không?
Tôi hứa: Năm nay sẽ cho ông 10 quả.
Ông tôi cáu, băm chan chát vào cây: Không được, năm nay phải nhiều hơn, không ông chặt cây.
Tôi bên trên mếu máo: Ông chặt cây cháu té thì sao ?!
Ông tôi phì cười bế tôi xuống, mắng yêu: Chặt cây thì lấy đâu ra mít cho thằng cháu của ông.
Dấu tích vết khảo năm xưa vẫn còn trên cây
Thật li kì, năm nào cây mít sau vườn cũng sai trĩu quả. Có năm 2-3 chục quả mọc bám đầy thân cây lên đến tận ngọn; nhiều trái quá phải cắt bớt chia cho hàng xóm, trên cây vẫn còn tiếp tục ra trái.
Người Hoa ở Chợ Lớn đón Tết nửa năm bằng bánh bá trạng, hay còn gọi tên dễ thương là bánh ú. Mọi câu chuyện của...