Một năm TP.HCM mở cửa trở lại: Nhiều ngành hồi phục ngoạn mục

Sau một năm trở lại cuộc sống bình thường mới, nhiều ngành của TP.HCM đã có mức hồi phục đáng kinh ngạc. Những tổn thương, mất mát của thị trường trong nước đã nhường chỗ cho hy vọng lớn lao mới đang được thắp lên.

Trên các nẻo đường của thành phố lại tràn ngập nhịp sống nhộn nhịp vốn có với giao thông đông đúc và những bận rộn, tất bật mới.

Hồi phục trên diện rộng

Ngày cuối tuần, một trung tâm thương mại ở Thủ Đức không còn chỗ giữ xe hơi lẫn xe máy. Bên trong sảnh, khu vực bán hàng giảm giá đông đúc khách. 

Trái ngược với tình trạng ảm đạm khi hàng loạt các cửa hàng phải đóng cửa do giãn cách xã hội cách đây một năm, thị trường bán lẻ đã sôi động trở lại trong nhịp sống bình thường.

Thị trường bán lẻ đã sôi động trở lại trong nhịp sống bình thường. Trong ảnh: người dân mua sắm quần áo tại trung tâm thương mại Sense City (TP Thủ Đức). Ảnh: Quang Định/Báo Tuổi Trẻ

Nói về kinh doanh của hệ thống sau một năm, ông Nguyễn Ngọc Thắng - giám đốc Khối vận hành Co.opmart - cho biết từ mức tăng trưởng âm trong năm 2021, đến 9 tháng đầu năm nay, kinh doanh của hệ thống đã tăng trưởng dương trở lại.

Bán lẻ là ngành chịu nhiều tổn thương trong dịch. Chi phí phòng chống dịch, xét nghiệm, giao nhận hàng... đều tăng rất cao. Dù khách đổ dồn về siêu thị mua sắm đông nhưng có đến 75% đơn hàng chỉ mua thực phẩm tươi sống - ngành mà nhiều siêu thị gồng mình chịu lãi âm.

Tại hệ thống MM Mega Market, đại diện siêu thị này cho biết lượng khách đã phục hồi khoảng 80% so với trước dịch nhưng sức mua thì cao hơn trước dịch do giá trị các giỏ hàng tăng. Người dùng cũng thay đổi nhiều, tần suất đi siêu thị giảm nhưng giá trị mua hàng/lần thì tăng lên...

Khảo sát doanh nghiệp bán lẻ của Vietnam Report thực hiện tháng 8/2022 vừa công bố cho thấy 53,8% doanh nghiệp bán lẻ đã đạt hiệu quả kinh doanh bằng và vượt mức trước đại dịch. 

Đặc biệt, tỉ lệ doanh nghiệp phục hồi kinh doanh vận hành các chuỗi bán lẻ hàng lâu bền (như nhóm hàng điện tử, điện máy, nữ trang...) hơn hẳn so với chuỗi hàng tiêu dùng nhanh. Điều đó cho thấy người dân đã sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn ngoài nhu cầu ăn uống.

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ - giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - cho biết năm ngoái, ngành bán lẻ thành phố tăng trưởng âm (đến -21,9%), tuy nhiên tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 9 tháng năm 2022 tăng gần 26% so với cùng kỳ 2021, ước đạt gần 805.000 tỉ đồng. 

Chỉ sau một năm, sức mua bật tăng trở lại và đang dần bắt kịp tốc độ tăng cùng kỳ các năm trước.

100 tỉ USD và du lịch phục hồi vượt kế hoạch

Doanh nghiệp hồi phục nhanh sau đại dịch COVID-19 cũng kéo kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của TP.HCM tăng. Ông Nguyễn Hữu Nghiệp - Cục phó Cục Hải quan TP.HCM - cho biết trong gần 9 tháng đầu năm, cục đã làm thủ tục thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu đạt kim ngạch trên 100 tỉ USD, gần bằng cả năm 2021.

Với ngành du lịch, sự hồi phục còn năng động và mang nhiều dấu ấn hơn. Theo bà Nguyễn Thị Ánh Hoa - giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, tính đến tháng 9/2022, thành phố đã đón được 21,6 triệu lượt khách nội địa và hơn 2,1 triệu lượt khách quốc tế, tổng thu hơn 92.300 tỉ đồng, vượt 15,5% kế hoạch đề ra.

Du khách quốc tế trên tàu Le Lapérouse (Pháp) cập cảng Sài Gòn, TP.HCM sáng 2/10. Ảnh: Hữu Hạnh/Báo Tuổi Trẻ

Đặc biệt, tại sự kiện Hội chợ du lịch quốc tế TP.HCM (ITE HCMC) vừa mới tổ chức gần đây, TP.HCM tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín của ngành du lịch với khu vực. 

"Dù các thủ tục visa vẫn chưa thể cởi mở như trước dịch nhưng với sự có mặt của hàng trăm người mua hàng quốc tế ở thành phố đã nói lên được sự thành công của du lịch thành phố trong mở cửa thị trường", bà Hoa khẳng định.

Cần nhìn thẳng vào những tồn tại

Ông Nguyễn Văn Bé - chủ tịch Hiệp hội Các doanh nghiệp khu công nghiệp TP.HCM - đánh giá: Trong giai đoạn giãn cách, thắng lợi lớn nhất là thành phố vẫn giữ được chuỗi sản xuất toàn cầu, hàng trăm nhà máy và doanh nghiệp FDI vẫn hoạt động dù chỉ ¼ công nhân tham gia "3 tại chỗ".

Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả, cần nhìn thẳng những tồn tại như chính sách khiến cho thu hút FDI còn hạn chế. Ví dụ phải có bảng giá đất sát với thị trường, phải có hệ số điều chỉnh để giá đất từng nơi, chỗ cần thu hút có giá mềm hơn. 

Hiện nay, nhiều khu công nghiệp nhiều năm chưa định được giá khiến doanh nghiệp phải tìm đến nơi khác.

Bên cạnh đó, TP.HCM đứng vị trí thứ 14 về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) cũng đứng ở mức trung bình thấp, theo ông Bé, cho thấy cơ chế bị vướng quá nhiều thủ tục bên dưới.

"Cứ hỏi đến mặt bằng, đất đai, giấy phép điều chỉnh quy hoạch hay phòng cháy... làm mất từ 1-3 năm vẫn chưa xong thì làm gì thu hút FDI? Phải thấy rõ điểm yếu để chữa đúng bệnh, lấy đúng thuốc mới giúp TP.HCM phát triển nhanh hơn nữa" - ông Bé nói.

Dữ liệu: Bông Mai - Nguồn: Cục Thống kê TP.HCM - Đồ họa: N.KH. Ảnh: Báo Tuổi Trẻ

Đại diện EuroCham cũng chỉ ra gần 55% nguyên liệu thô và phụ kiện của Việt Nam dùng trong dệt may và da giày được nhập khẩu từ Trung Quốc. Khi Trung Quốc theo đuổi chiến lược "zero COVID", Việt Nam còn khó khăn trong thu mua nguyên liệu đầu vào thiết yếu. Thực tế này sẽ đe dọa tăng trưởng xuất khẩu.

Trong thu hút đầu tư vốn đang đầy cạnh tranh, hiệp hội này cũng cho rằng Việt Nam cần tạo điều kiện dễ dàng hơn cho hoạt động kinh doanh, chia sẻ kiến thức và chuyển giao công nghệ. Để làm được điều đó, cần hết sức ưu tiên cải thiện khuôn khổ pháp lý, thủ tục hành chính và ưu đãi cho doanh nghiệp.