Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh

Thứ Bảy, ngày 28/05/2022 07:43 AM (GMT+7)

Trong cuốn ‘Ở Đông Dương’, Gaston Donnet đã sử dụng hơn 100 bức mô tả đời sống sinh hoạt của mọi tầng lớp, mọi giới cư dân ở Việt Nam vào cuối thế kỷ XIX.

Ở Đông Dương (En Indochine) của Gaston Donnet (Ninh Thị Sinh, Cù Thị Dung, Ninh Xuân Thao dịch) là một trong sáu cuốn sách thuộc bộ sách Ký ức Đông Dương (Mémoire de L’Indochine), do Mai Hà Books thực hiện. Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 1

Bên cạnh bút pháp du ký, kết hợp khảo cứu, cuốn sách còn sử dụng hàng trăm tư liệu hình ảnh có giá trị, tái hiện bức tranh toàn cảnh về mọi mặt đời sống của Đông Dương nói chung, Việt Nam nói riêng với những mảng màu chân thực, sinh động hấp dẫn. Bức ảnh này là cảnh bên trong một ngôi làng của người Việt. Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 2

Lật giở từng trang sách, xứ Đông Dương nói chung và Việt Nam nói riêng trong con mắt của Gaston Donnet cứ hiện dần lên, với những khung cảnh sinh hoạt và đời sống tinh thần của người dân bản xứ đặc trưng trong tâm tính dân tộc được xây dựng trên nền tảng văn hóa Á Đông. Trong ảnh là những học sinh người An Nam.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 3 Những bức ảnh mô tả sinh hoạt của mọi tầng lớp, mọi giới cư dân khắp Việt Nam được Gaston Donnet lựa chọn làm những chấm phá cho cuốn sách cho thấy những góc nhìn ưa khám phá của tác giả này. Trong ảnh là cảnh lấy ráy tai của người dân An Nam. Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 4

A5. Chất liệu của cuốn sách rất chân thực được rút ra từ cuộc hành trình của chính tác giả đi qua nhiều vùng đất của Đông Dương, chủ yếu là Việt Nam, do đó nó có nhiều giá trị về mặt sử liệu. Trong ảnh là cảnh những người dân An Nam đang tắm giặt ở một con sông.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 5 Bên cạnh những nét sinh hoạt thường nhật, Gaston Donnet còn lựa chọn những hình ảnh phản ánh đời sống giải trí. Trong ảnh là cảnh những người bản xứ đang chơi bài.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 6 Đi theo hành trình của Gaston Donnet, độc giả sẽ bắt gặp những phế tích của một thời kỳ lịch sử vẻ vang và huy hoàng của vương quốc Đại Nam dưới triều Nguyễn, với những cung điện, đền đài, chùa chiền thành quách. Trong ảnh là Cột cờ thành Hà Nội.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 7 Bên cạnh những thành quách, đền đài của vương quốc Đại Nam là những công trình mới của chế độ thực dân với các thành phố, cảng thị hiện đại, tấp nập và sầm uất; những đồn điền cao su, hồ tiêu thuốc lá… vốn không ngừng tăng lên về số lượng và mở rộng diện tích. Điều này mình chứng cho sự du nhập những yếu tố văn hóa Pháp trên nền tảng lịch sử - văn hóa truyền thống của bản xứ. Trong ảnh là một con phố mới ở Hải Phòng.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 8 Còn đây là ảnh một khu nhà ở theo lối kiến trúc mới ở Hà Nội.

Khám phá đời sống người Việt cuối thế kỷ XIX qua tư liệu ảnh - 9 Sách Ở Đông Dương còn giúp chúng ta thâu tóm những hiểu biết văn hóa truyền thống, về phong tục, về tâm lý xã hội, tín ngưỡng, ẩm thực của người dân bản xứ. Trong ảnh là cảnh một người đàn ông Bắc Kỳ đang chuẩn bị trầu thuốc.