Người Hoa ở TP.HCM rộn ràng đón Tết Nguyên tiêu
Lễ hội nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, giá trị tinh thần, tính nhân văn, tình đoàn kết gắn bó giữa đồng bào Việt - Hoa, làm phong phú thêm đời sống văn hóa của nhân dân thành phố.
Đoàn rước Hội Nguyên tiêu tập trung về trước Trung tâm văn hóa Q.5.
Sau đó tiến vào khu vực sân khấu lễ đài, chuẩn bị khai mạc Đêm hội Nguyên tiêu.
Tiết mục Lân trên Mai hoa thung vô cùng đặc sắc, chính thức khai mạc Lễ hội.
"Nguyên tiêu" là đêm vọng đầu tiên của năm mới. Dịp này, người Hoa thường đi chùa, miếu cầu cho một năm bình an, khỏe mạnh và phát tài phát lộc.
Với công đồng bà con người Hoa ở Chợ Lớn, lễ hội Nguyên Tiêu, người Hải Nam gọi đây là Tết nhỏ hay Tết Nguyên tiêu, là dịp đoàn tụ gia đình trước lúc ra khơi.
Người Hẹ cũng cho đây là dịp để tụ họp trước khi đi làm ăn xa. Người Quảng Đông, Triều Châu với sở trường kinh doanh nên Nguyên tiêu là dịp để vui chơi, giao lưu kinh tế và cầu tài, cầu lộc.
Đoàn rước lễ Nghinh Ông Quan thánh Đế quân về Hội quán Nghĩa An – Miếu Quan Thánh Đế.
Nếu Tết Nguyên đán là cái Tết chủ yếu về gia đình, tổ chức tại nhà, từ đường của dòng họ thì Tết Nguyên tiêu lại là cái Tết của cộng đồng, được tổ chức chủ yếu tại các hội quán.
Tết Nguyên tiêu kéo dài từ mùng 10 tháng Giêng đến hết tháng Giêng, trong đó các hoạt động cộng đồng tập trung chủ yếu từ ngày 12 đến 18 tháng Giêng, lễ chính vào ngày Rằm.
Các hoạt động chính trong dịp Lễ hội Nguyên tiêu đó là hoạt động nghi lễ truyền thống tại các hội quán như: thắp nhang cầu an, thực hành các tập tục như đốt nhang vòng, vay phú miếu, chui qua ngựa Xích Thố, thỉnh thánh đăng v.v.. nhằm cầu tài, cầu lộc, cầu sức khỏe.
Đông đảo bà con người Hoa đến các Hội quán dâng lễ, cầu an, xin tài lộc dịp Tết Nguyên tiêu.
Sôi nổi các tiết mục sân khấu tại Hội quán Hải Nam.
Thần tài lì xì, cầu bình an, tài lộc, dồi dào sức khỏe...
Tiết mục biểu diễn Lân lên cây hái lộc với những màn múa lân, nhào lộn tuyệt kỹ công phu.
Có thể nói trong 10 hội quán thì Hội quán Nghĩa An và Hội quán Hải Nam nơi thờ tự Quan thánh đế quân và Thiên hậu Thánh mẫu là nơi tổ chức lễ hội Nguyên tiêu thu hút đông đảo người dân tham gia nhất.
Tại Hội quán Nhị Phủ, lễ hội Nguyên tiêu gắn liền với tín ngưỡng thờ Ông Bổn - Phúc Đức Chính Thần và cũng là ngày sinh nhật ngài Thượng Nguyên tức Ông Trời rất đặc trưng của người Phúc Kiến, nghi thức cúng được thực hiện ngoài trời.
Sau đó là chương trình biểu diễn nghệ thuật dân gian đặc sắc của người Hoa Phúc Kiến như múa Hẩu, múa Rồng, nghệ thuật hòa tấu cổ nhạc Nam Âm và tiết mục đi cà kheo của Bát tiên.
Tập trung tại đường Hải Thượng Lãn Ông, tiếp theo Đoàn xuất du hàng ngàn người, rồng rắn diễu hành qua các tuyến đường: Châu Văn Liêm, Lão Tử, Lương Nhữ Học, Nguyễn Trãi, Trần Xuân Hòa và điểm cuối là Trung tâm Văn hóa Q. 5.
Đông đảo người dân và du khách chào đón đoàn rước lễ dọc 2 bên đường.
Đoàn múa lân cung nghinh cuối chào tại Chùa Ông – Hội quán Nghĩa An Q.5.
Tâm điểm của Lễ hội Nguyên tiêu chính là chương trình xuất du với cả trăm đoàn nghệ thuật dài hàng mấy cây số diễu hành trên các tuyến phố.
Các diễn viên hóa trang thể hiện phong tục tập quán của các nhóm ngôn ngữ người Hoa, kết hợp biểu diễn lân sư rồng, phèn la,… diễu hành trên các đường Châu Văn Liêm, Lão Tử, Lương Nhữ Học, Nguyễn Trãi, Trần Xuân Hòa, Trần Hưng Đạo và các Hội quán.
Lễ diễu hành cũng thu hút số lượng lớn người Việt cùng tham gia chung vui; từ đó tạo nên sự đoàn kết, gắn bó giữa người Hoa cùng các dân tộc anh em cùng sinh sống.
Tiết mục văn nghệ đặc sắc tại sân khấu công viên Văn Lang.
Đặc biệt, năm 2024 Lễ hội Nguyên tiêu có thêm các hoạt động: Đêm thơ Việt Nam diễn ra tại Công viên Văn Lang vào đêm 14 âm lịch; Nghinh Ông quan thánh đế quân tuần du vào ngày 13 âm lịch.
Cùng các chương trình biểu diễn nghệ thuật tuồng cổ tại các Hội quán: từ đêm 12 – 15 âm lịch tại Hội quán Hải Nam và Nghĩa An từ đêm 13 – 21 âm lịch.
Nghi thức thỉnh lộc Ông vào đêm 14 – 15 âm lịch và lễ đấu thỉnh đèn lộc tại hội quán Nghĩa An vào đêm 18 âm lịch.
Biển người nối đuôi tiếp theo sau đoàn diễu hành, rình rang trẩy hội Nguyên tiêu.
Đoàn diễu hành dài hàng mấy cây số với sự tham gia của hàng ngàn diễn viên chuyên và không chuyên.
“Tập quán xã hội và tín ngưỡng Tết Nguyên tiêu của người Hoa” là một lễ hội đặc sắc vào đầu xuân mới, lễ hội được Bộ VHTT&DL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Lễ hội nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, giá trị tinh thần, tính nhân văn, tình đoàn kết gắn bó giữa đồng bào Việt - Hoa, làm phong phú thêm đời sống văn hóa của nhân dân thành phố.