Vietnam Airlines dẫn đầu cuộc đua “bay xanh” khi ngành hàng không bước vào kỷ nguyên tín chỉ carbon
Một cuộc chuyển mình toàn diện đang chờ đón ngành hàng không Việt Nam kể từ năm 2026, khi Việt Nam chính thức tham gia CORSIA – chương trình toàn cầu về bù đắp và giảm phát thải khí CO₂ trong hàng không quốc tế. Tín chỉ carbon – sản phẩm vô hình nhưng có giá trị tài chính hữu hình, ước tính lên tới 37 triệu USD mỗi năm, sẽ trở thành chi phí bắt buộc với các hãng bay nếu muốn tiếp tục hoạt động xuyên biên giới.
Trong bối cảnh đó, Vietnam Airline (mã chứng khoán HVN) đang vươn mình trở thành lá cờ đầu, đi trước thị trường bằng chiến lược “bay xanh”, sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) và đầu tư vào giải pháp giảm phát thải khí nhà kính, thể hiện vị thế dẫn dắt của hãng hàng không quốc gia trong hành trình hướng tới tương lai phát thải ròng bằng 0.
Được ICAO (Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế) phê duyệt từ năm 2016, CORSIA là chương trình toàn cầu đầu tiên hướng đến mục tiêu kiểm soát lượng phát thải CO₂ của ngành hàng không thông qua cơ chế giám sát – báo cáo – thẩm tra (MRV) và cơ chế mua tín chỉ carbon để bù đắp phần phát thải vượt ngưỡng. Việt Nam sẽ chính thức tham gia giai đoạn tự nguyện của chương trình từ ngày 1/1/2026, theo đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam. Dự kiến các hãng bay sẽ phải chi từ 5,6 đến 37,5 triệu USD mỗi năm để “trả vé carbon”, tùy theo mức độ phát thải. Điều này đẩy ngành hàng không vào cuộc đua mới – nơi chi phí môi trường trở thành một biến số chiến lược trong bài toán vận hành.
Không đợi đến khi CORSIA chính thức áp dụng, Vietnam Airlines đã chủ động chuyển mình. Ngày 27/5/2024, hãng đã tạo dấu mốc lịch sử khi vận hành thành công chuyến bay thương mại đầu tiên sử dụng SAF trên hành trình từ Singapore về Hà Nội – mở màn cho xu thế bay xanh tại Việt Nam. Tiếp đó, ngày 5/6/2025, hãng triển khai đồng loạt 6 chuyến bay nội địa từ Đà Nẵng đi TP.HCM và Hà Nội, tất cả đều sử dụng SAF, chứng minh khả năng tích hợp nhiên liệu bền vững vào mạng bay thường nhật.
Với lộ trình đầy tham vọng, từ năm 2025, toàn bộ các chuyến bay khởi hành từ châu Âu của hãng sẽ sử dụng SAF với tỷ lệ tối thiểu 2%. Con số này sẽ tăng lên 6% vào năm 2030, 20% vào năm 2035 và đạt 70% vào năm 2050. Tại Anh, nơi áp lực khí thải cao hơn, hãng đặt mục tiêu đạt 10% vào năm 2030 và 22% vào năm 2040 – thể hiện tầm nhìn dài hạn và cam kết bền vững.
Không chỉ dựa vào nhập khẩu, Vietnam Airlines đang cùng các đối tác trong nước tạo dựng chuỗi cung ứng SAF nội địa. Ngày 4/6/2025, Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) công bố lô nhiên liệu SAF thương mại đầu tiên, được sản xuất từ xăng máy bay Jet A-1 pha trộn với nguyên liệu sinh học. Đối tác tiếp nhận là Skypec – nhà cung cấp nhiên liệu của Vietnam Airlines – trực tiếp sử dụng cho các chuyến bay xanh, giúp giảm sự lệ thuộc vào nhập khẩu và kiểm soát chi phí tốt hơn trong dài hạn.
Tất cả các nỗ lực này hoàn toàn phù hợp với Quyết định 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, về chương trình chuyển đổi năng lượng xanh ngành giao thông. Theo đó, ngành hàng không phải bắt đầu nghiên cứu và áp dụng SAF từ năm 2027, hướng tới việc tất cả các chuyến bay đều “xanh hóa” vào năm 2050. Việc Vietnam Airlines đi trước thời điểm quy định gần hai năm không chỉ là một nỗ lực vì môi trường, mà còn là hành động tính toán cho lợi thế cạnh tranh dài hạn, khi chi phí carbon ngày càng trở thành gánh nặng tài chính với các hãng chưa chuyển đổi.
Song song với chiến lược xanh, Vietnam Airlines cũng ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực. Quý I/2025, hãng báo cáo lợi nhuận sau thuế đạt 444 tỷ đồng – dấu hiệu phục hồi rõ nét sau giai đoạn khủng hoảng do đại dịch. Các khoản đầu tư dài hạn cũng được đẩy mạnh. Tại sân bay Long Thành – trung tâm trung chuyển tương lai của Việt Nam – hãng đã khởi công hai dự án dịch vụ hàng không trị giá gần 1.800 tỷ đồng, bao gồm suất ăn và bảo dưỡng tàu bay. Đồng thời, Vietnam Airlines còn bắt tay với China Southern Airlines thành lập liên doanh hàng không đầu tiên giữa Việt Nam và Trung Quốc – mở rộng mạng lưới, tối ưu hóa chi phí khai thác và đón đầu nhu cầu di chuyển tăng trưởng mạnh.
Với vai trò hãng bay quốc gia, Vietnam Airlines đang chủ động thích ứng với những thách thức môi trường mang tính toàn cầu, việc tiên phong xanh hóa không còn là sự lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để duy trì vị thế. Trong cuộc đua này, Vietnam Airlines đang dẫn đầu bằng một chiến lược táo bạo, thực tế và đầy trách nhiệm với hành tinh.