TP.HCM: Rau VietGAP và Du lịch vườn tạo đòn bẩy cho kinh tế nông thôn Bình Mỹ mới

Sau sáp nhập, xã Bình Mỹ mới (Củ Chi) sở hữu hai ngành kinh tế chủ lực: vùng rau VietGAP quy mô lớn và mô hình du lịch miệt vườn đã vận hành hiệu quả. Chiến lược của địa phương là tích hợp hai thế mạnh này, lấy kinh nghiệm “lấy nhà nông làm trung tâm” từ du lịch để chuẩn hóa đầu ra, nâng cao giá trị và tạo sinh kế bền vững cho khối nông sản trị giá hơn 421 tỷ đồng mỗi năm.

Du lịch cộng đồng: Mục tiêu phát triển trọng tâm

Sáng 2/10, UBND xã Bình Mỹ đã tổ chức buổi tọa đàm về phát triển cộng đồng gắn với du lịch. Tại đây, ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Bình Mỹ, xác nhận địa phương đang hướng tới việc thí điểm mô hình du lịch cộng đồng theo định hướng xanh và bền vững.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Bình Mỹ

Với tổng diện tích 54,43km2 và vị trí chiến lược nằm ở thượng lưu sông Sài Gòn, Bình Mỹ được các chuyên gia quốc tế đánh giá cao về tiềm năng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và du lịch sinh thái gắn với bảo tồn văn hóa.

Ông Tuấn nhấn mạnh, để hiện thực hóa mục tiêu, xã Bình Mỹ cần giải quyết bài toán từ hoạch định chính sách, quy hoạch đến triển khai thực tế. Cần kiểm kê, đánh giá toàn diện tài nguyên du lịch, di sản văn hóa - lịch sử để quản lý hiệu quả và xây dựng các chương trình phát triển cụ thể.

Trong tiến trình này, vai trò của cộng đồng dân cư và doanh nghiệp được đặt lên hàng đầu, hướng tới chiến lược phát triển bền vững, tận dụng tối đa nguồn lực xã hội.

Doanh nghiệp khảo sát các điểm đến trên địa bàn xã Bình Mỹ để phát triển du lịch cộng đồng.

Điểm nhấn của mô hình là biến người dân thành "người kể chuyện" về lịch sử, văn hóa địa phương, vừa bảo tồn truyền thống, vừa giúp du khách hiểu sâu hơn về bản sắc và con người Bình Mỹ. Theo ông Tuấn, mô hình du lịch cộng đồng tại xã Bình Mỹ được kỳ vọng sẽ thành công khi mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia, với những kế hoạch được triển khai hiệu quả, bảo đảm tính bền vững cho tương lai, tránh phát triển theo lợi ích ngắn hạn.

Nền tảng chất lượng: Từ VietGAP đến trái cây an toàn

Bình Mỹ mới hiện là vùng sản xuất nông sản trọng điểm của thành phố. Khu vực này có 12 tổ hợp tác sản xuất rau muống nước trên tổng diện tích 208,23 ha, cung ứng ra thị trường hơn 56.000 tấn rau hàng năm, với tổng doanh thu ước tính lên đến 421,74 tỷ đồng. Năng suất bình quân của rau muống nước đạt từ 20 đến 24 tấn/ha/vòng quay.

Việc chuẩn hóa chất lượng được chính quyền huyện Củ Chi xác định là nền tảng cốt lõi. Các đơn vị huyện đã phối hợp hỗ trợ tư vấn VietGAP cho toàn bộ các hộ trồng rau muống, giúp 59 hộ đạt chứng nhận (31,38% chỉ tiêu). Việc này không chỉ xây dựng thương hiệu vùng sản xuất rau an toàn mà còn đảm bảo truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm. Điển hình như anh Huỳnh Văn Sang, nhờ áp dụng nghiêm ngặt kỹ thuật VietGAP, đã đạt thu nhập ổn định khoảng một triệu đồng mỗi ngày.

Sự cam kết về chất lượng còn được thể hiện qua các sản phẩm trái cây tại khu vực Trung An cũ, nơi nông dân thường xuyên đạt giải cao tại Hội thi trái cây an toàn với các sản phẩm như măng cụt, chôm chôm, ổi không hạt, mít nghệ cao sản.

Giải pháp hỗ trợ: Đa giá trị từ du lịch trải nghiệm

Mô hình du lịch sinh thái vườn tại khu vực Trung An cũ là giải pháp hiệu quả để tạo ra đa giá trị và đầu ra bền vững cho các sản phẩm nông sản chất lượng cao. Với 330 ha cây ăn trái đa dạng, khu vực này thu hút từ 20.000 đến 40.000 lượt khách mỗi năm.

Điểm mấu chốt là người nông dân đã biến sản phẩm nông nghiệp thành trải nghiệm văn hóa và dịch vụ. Họ tận dụng ao cá, luống rau và công cụ đồng áng từ bao đời nay để phục vụ du khách trải nghiệm lại những ký ức tuổi thơ như tát ao bắt cá, hái trái, và ăn uống ngay tại vườn. Việc này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội cho mảng du lịch miệt vườn mà còn mang ý nghĩa bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống tại địa phương. Nông dân chủ động quảng bá sản phẩm thông qua việc khuyến mãi rau móp ủ chua hay mít khi khách mua vé, đồng thời thường xuyên tham gia các sự kiện quảng bá như hội thi trái cây an toàn.

Tăng cường hiệu quả chính sách: Vai trò định hướng và hạ tầng

Thành công của mô hình du lịch vườn chứng minh hiệu quả của phương châm “lấy nhà nông làm trung tâm”. Điều đáng chú ý là sự đồng hành và vai trò định hướng của chính quyền các cấp và doanh nghiệp. Sự quan tâm và hỗ trợ này đã giúp du lịch sinh thái dần đi vào ổn định và phát huy kết quả tích cực.

Mô hình này gắn chặt với chương trình xây dựng nông thôn mới, trong đó việc xây dựng và mở rộng đường giao thông nông thôn tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch sinh thái vườn phát triển mạnh và bền vững. Du lịch còn góp phần nâng cao ý thức sản xuất của nông dân theo hướng công nghệ cao, theo quy hoạch, giúp họ chủ động, sáng tạo và trở thành chủ nhân hưởng lợi trực tiếp.

Tuy nhiên, xã Bình Mỹ mới vẫn cần tháo gỡ các rào cản lớn về hạ tầng như thiếu bến thủy nội địa và cần quy hoạch phát triển du lịch vùng, liên vùng nông thôn rõ ràng hơn. Việc tận dụng cơ chế đặc thù đã được Quốc hội ban hành để thu hút đầu tư ngoài nhà nước vào các dự án hạ tầng du lịch và ngành hỗ trợ được xem là giải pháp then chốt để củng cố chiến lược phát triển bền vững này.