Bản Giao hưởng về “Những người khơi dòng vàng trắng”
Chia sẻ
Với mục đích tuyên truyền sâu rộng, khẳng định và quảng bá thương hiệu VRG sau khi vinh dự đón nhận Huân chương Sao Vàng; để kỷ niệm năm thứ 116 cây cao su có mặt ở Việt Nam (1897 – 2013) và thiết thực chào mừng 84 năm ngày Truyền thống Ngành Cao su Việt Nam (28/10/1929 – 28/10/2013), VRG đã mở Cuộc vận động Sáng tác Thơ – Ký – Nhạc về Ngành Cao su (Thông báo số 3356 / TB-CSVN, ký ngày 27 tháng 12 năm 2012). Đến ngày hết hạn nhận tác phẩm, 31/7/2013, Ban tổ chức đã nhận được: 350 bài Thơ, 51 bài Ký, 44 bài Vọng cổ và 200 Ca khúc, trong đó có 80 bài Truyền thống, 110 bài hát Trữ tình
Cuốn hút nhiều Văn nghệ sĩ chuyên nghiệp
Đây là lần đầu tiên, VRG mở cuộc vận động sáng tác về ngành với qui mô tổng hợp lớn như vậy. Vừa mang tính Báo chí (Ký) vừa mang tính văn học nghệ thuật (với các thể loại Thơ, Nhạc, Vọng cổ). Riêng phần nhạc có 2 dòng: Ca khúc Truyền thống và Ca khúc Trữ tình. Nội dung ca khúc trữ tình:ngợi ca vẻ đẹp những vùng quê hương mà cây cao su đứng chân, nét thi vị của ngành nghề nhìn ở nhiều góc độ; nói lên tâm tư tình cảm, cuộc sống, tình yêu và khát vọng của người công nhân cao su… Yêu cầu ca khúc truyền thống phải nêu được chất hào hùng mang tính lịch sử của ngành cao su VN; phản ánh được lòng tự hào và quyết tâm của người công nhân trong việc xây dựng Tập đoàn phát triển bền vững; khẳng định cao su là một ngành kinh tế mũi nhọn có nhiều đóng góp thiết thực vào sự phát triển của đất nước…
Bài hát cần có ca từ xúc tích, giai điệu đẹp, tiết tấu hùng tráng mạnh mẽ; có thể hát đơn ca, hợp ca, đồng ca - tạo khí thế sôi nổi, hào hứng trong những dịp lễ hội, sinh hoạt và các hoạt động phong trào tại từng đơn vị và toàn ngành. Sau khiđược Hội đồng Thẩm định Tuyển chọn và trình Ban Lãnh đạo Tập đoàn xét duyệt, được thu âm hoàn chỉnh và phải trải qua cuộc bình chọn với sự yêu thích của đông đảo CBCNLĐ trong Ngành, tác phẩm xuất sắc sẽ được chọn làm Bài hát Truyền thống của Ngành Cao su Việt Nam.
Cái khó của người sáng tác là cần một cảm xúc thật. Cảm xúc có thể đến qua những bài viết trên báo, bài thơ trên mạng. Nhưng cảm xúc sẽ tràn trề hơn khi chính mình được tiếp cận thực tế. Vì vậy, trong kế hoạch ban đầu, Ban tổ chức cũng đã đề ra việc đưa một số Văn nghệ sĩ ở TPHCM đi thâm nhập thực tế tại các công ty cao su miền Đông và Tây Nguyên. Mỗi chuyến đi, phải vượt những cung đường xa để đến những nông trường vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc, được tiếp cận người thật việc thật, gặp gỡ, hỏi han người công nhân cao su ngay tại vườn cao su… đều đã mang đến cho các tác giả những cảm xúc tươi nguyên dạt dào về hình ảnh sống động của người công nhân và các nông trường, công ty cao su, cùng những trải nghiệm thú vị về vùng đất miền Đông và Tây Nguyên.
Trong 3 tháng đầu, lượng bài gửi về rất ít, càng về sau càng nhiều. Đến ngày 10/7/2013, Ban tổ chức đã nhận: 240 bài thơ, 33 bài ký, 25 bài vọng cổ và 35 ca khúctruyền thống, 46 bài hát trữ tình. Nhưng chỉ trong 3 tuần cuối của chặng đua nước rút, Ban Tổ chức đã nhận thêm 110 bài Thơ, 18 bài Ký, 19 bài Vọng cổ và 100 Ca khúc. Tính về số lượng thì đây quả là một kết quả mỹ mãn.
Có rất nhiều tác giả là thi sĩ, nhạc sĩ chuyên nghiệp tham gia, phần lớn là Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật, Hội viên Hội nhạc sĩ/Hội Âm nhạc/Hội Nhà báo… “Tiếng lành đồn xa”, nên không chỉ ở các địa phương có cây cao su mà rất nhiều địa phương không có cây cao su như: Cà Mau, Bạc Liêu, An Giang, Hậu Giang, Bến Tre, Tiền Giang, Lâm Đồng, Nha Trang, Đà Nẵng, Hà Nội, Bắc ninh, Hải Phòng… các tác giả chuyên nghiệp cũng đã gửi tác phẩm tham dự. Các tác giả ngoài ngành đã tìm đọc nhiều tài liệu về cây cao su Việt Nam, đã tìm hiểu thêm về VRG qua các thời kỳ, qua các hoạt động sản xuất kinh doanh, các hoạt động xã hội từ thiện… đã góp phần cho cộng đồng phát triển, nhất là góp phần ổn định an sinh xã hội và công tác an ninh quốc phòng ở các vùng đồng bào dân tộc, vùng biên giới...
Phát huy tính sáng tạo của các Văn nghệ sĩ “cây lá vườn nhà”
Cuộc vận động sáng tác về ngành cao su chính là “sân chơi văn hóa” lành mạnh bổ ích, mang tính gần gũi với người công nhân, vì thế Ban Lãnh đạo cùng Công đoàn và Đoàn Thanh niên các công ty đều đã quán triệt nội dung và phổ biến rộng rãi trong CBCNVC đơn vị, động viên khuyến khích các CBCNVC có khả năng sáng tác cùng viết bài tham dự.
Có rất nhiều bài do chính cán bộ công nhân cao su sáng tác. Khá nhiều tác phẩm tốt, thể hiện tình cảm chân thật với cái nhìn gần gũi mà lắng đọng, mang hơi thở ấm áp của những người trong cuộc nói về ngành nghề, công việc và cuộc sống của mình, nói về mảnh đất quê hương của mình. Có nhiều bài thơ viết về ông bà, cha mẹ… Ai cũng biết, một trong những truyền thống cao quí của ngành cao su là nghề nghiệp “cha truyển con nối”. Chính sợi dây tình cảm thiêng liêng ruột thịt đã gắn bó mỗi người trong gia đình với nhau và đan kết họ với mảnh đất cao su hiền hòa tình nghĩa bởi những kỷ niệm từ thuở bé thơ… Tính truyền thống cũng đã được giữ gìn và phát huy từ đấy. Các thi sĩ, nhạc sĩ không chuyên chính là những người vẫn ngày ngày ra lô làm bạn với vườn cây, nên lời thơ là lời thủ thỉ tâm tình chia sẻ vui buồn với “những người bạn thân thiết” đang trào dâng dòng nhựa sống. Điều đó đã toát lên một tình yêu mãnh liệt và niềm tự hào sâu sắc về ngành nghề mình đang làm.
Sự quảng bá tốt nhất về VRG trong thời kỳ đổi mới
Lãnh đạo Tập đoàn mong muốn, những bài Ký do các tác giả trong và ngoài ngành gửi tham dự, sẽ ghi nhận tương đối đầy đủ các tấm gương điển hình xuất sắc tiêu biểu – cá nhân và tập thể đã có nhiều công lao, thành tích cống hiến cho đơn vị và toàn Tập đoàn qua các thời kỳ xây dựng và phát triển. Những bài Ký hay cũng là phương thức nhân điển hình tiên tiến một cách hữu hiệu, góp phần cho phong trào thi đua yêu nước phát triển sâu rộng. Tuyển tập “Cao su – Dòng chảy cuộc sống” với những bài viết về các tấm gương điển hình là sự quảng bá tốt nhất về Tập đoàn Cao su trong thời kỳ đổi mới.
Nhìn chung, tổng thể các bài Ký gửi về tham dự cũng đã phát thảo nên bức tranh toàn cảnh về Tập đoàn cao su trên khắp các vùng miền, phản ảnh tinh thần làm việc không mệt mỏi của những tập thể cán bộ, công nhân, lao động, ghi nhận công lao của những con người đã trải qua thời gian khổ trong giai đoạn bao cấp, đã tích cực cống hiến hết sức mình để đưa đơn vị “chạm” vào danh hiệu cao quí “Anh hùng lao động”, khẳng định bước đi mạnh mẽ trên con đường phát triển bền vững.
Ngành Cao su, những năm qua đã phát triển đi vào chiều sâu và trên diện rộng, đã đầu tư trồng mới ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Để cây cao su phủ xanh trên những vùng đất mới, đã có những cán bộ công nhân tích cực vượt lên chính mình, đối mặt với nhiều khó khăn thử thách, chịu những hy sinh thiệt thòi… Họ đáng được tôn vinh khích lệ bằng nhiều hình thức. Nhưng, do các “cây bút” không có điều kiện tự đến những vùng xa xôi như thế, mặt khác do ban tổ chức chưa tổ chức được những chuyến đi thực tế sáng tác ở vùng đất khó khăn heo hút ấy. Vì vậy, vẫn còn những khoảng trống về đất và người “chưa được gọi tên” trong các bài Ký tham gia cuộc vận động sáng tác. Nhưng nếu được chú ý bổ sung kịp thời bằng những bài viết hưởng ứng cuộc vận động, có lẽ một số “khoảng trống” sẽ được “san lấp”.
Các thành viên tham gia chuyến đi thực tế sáng tác tại Tây Nguyên, tháng 4/2013. (Ảnh chụp tại Công ty TNHH MTV Cao su Chư Sê)
Góp phần đưa Ngành Cao su Việt Nam gần gũi với cộng đồng
Theo nội dung đã thông báo, 40 tác giả có bài hát đã thu demo vượt qua vòng sơ khảo “bước vào hiệp 2” sẽ được Ban tổ chức hỗ trợ kinh phí thu âm demo 1 triệu đồng/bài. Số tiền ít ỏi so với giá thực tế. Nhưng đa số các bài hát, đều đã được các tác giả cho hòa âm và thu demo khá tốt. Bởi tác giả nào cũng muốn đầu tư chăm chút cho đứa con tinh thần của mình, nhất là các nhạc sĩ chuyên nghiệp. Với số lượng gần 200 Ca khúc, 350 bài Thơ, không ít bài thơ tứ rất xuất sắc, không ít bài hát có ca từ hay và giai điệu đẹp hòa quyện với nhau. Số lượng giải thưởng thì có hạn. Quả thật, đây là một cái “Khó! Rất khó!” cho sự tuyển chọn Hội đồng Thẩm định. Về 44 bài Vọng cổ cũng đã được các soạn giả trong Hội đồng khen ngợi: “Chúng tôi không ngờ, so với một số cuộc thi khác, viết về Ngành Cao su lại có rất nhiều bài rất tốt, chắc Ban Tổ chức phải mở thêm giải thưởng”.
Số lượng tác phẩm đã vượt xa sự mong muốn của Ban tổ chức. Về chất lượng và kết quả cụ thể, xin hãy chờ Hội đồng Thẩm định tuyển chọn đánh giá và công bố sau. Nhưng có thể khẳng định, cuộc vận động sáng tác “chuyên ngành cao su” đã thành công, góp phầnquảng bá hữu hiệu về Tập đoàn Cao su trong thời kỳ đổi mới. Cuộc vận động tuy đã khép lại về thời gian, nhưng đã mở ra một không gian đa chiều cho các tác giả trong và ngoài ngành, góp phần đưa ngành cao su gần gũi hơn với cộng đồng và các địa phương chưa có cây cao su.
Tiến đến lễ kỷ niệm 85 năm Ngày Truyền thống Ngành Cao su, bên cạnh những hoạt động thiết thực khác, Tập đoàn sẽ tổ chức những cuộc thi hát (đơn ca, song ca, tốp ca) những ca khúc đã được tuyển chọn. Nhất định phong trào văn hóa văn nghệ sẽ càng sôi nổi và đời sống tinh thần người công nhân cao su sẽ ngày càng phong phú hơn.
Quỳnh Lệ
