Sinh ra và lớn lên giữa những triền đồi xanh mướt của xã Phú Lạc, tỉnh Thái Nguyên, Nguyễn Thị Bình mang trong mình ước mơ giản dị nhưng cháy bỏng: tạo ra một sản phẩm sạch, tự nhiên và có ích cho sức khỏe cộng đồng.
Ít ai biết rằng, động lực thôi thúc cô bước vào hành trình khởi nghiệp lại bắt nguồn từ những mất mát quá lớn của gia đình. Năm 18 tuổi, Bình mất cha vì căn bệnh ung thư phổi. Chưa kịp nguôi đau thương, cô tlần lượt gánh chịu nỗi đau tiễn đưa người chú và cô ruột qua đời cũng vì căn bệnh ung thư quái ác.
Những nỗi đau ấy không khiến cô gục ngã, mà trở thành nỗi trăn trở. Bình bắt đầu tìm hiểu các loại thực phẩm tự nhiên có khả năng hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật.
Trong một lần đọc tài liệu, cô gái trẻ tình cờ bắt gặp nghiên cứu của một Tạp chí Mỹ về hàm lượng tinh bột kháng và hoạt chất hỗ trợ phòng chống ung thư trong trái chuối tiêu xanh. Từ giây phút đó, cô gái trẻ đã nhận ra hướng đi của mình: khởi nghiệp từ chính giống chuối tiêu xanh bản địa - thứ quả quen thuộc nhưng đang bị bỏ phí ngay trên quê hương.
Ở Phú Lạc, trái chuối tiêu xanh gắn bó với mỗi mùa tết, với những thửa vườn, với cuộc sống của bà con nông dân. Nhưng chuối chín rộ, không có thương lái thu mua, bà con phải chia nhau vài nải đủ ăn, còn lại đổ cho gà, cho bò, hoặc quăng xuống ao vô cùng lãng phí. Bình muốn thay đổi điều đó - biến những trái chuối tưởng chừng vô giá trị thành nguồn thu bền vững và sản phẩm tốt cho sức khỏe.
Bước ngoặt từ quyết định táo bạo
Tốt nghiệp ngành Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế Thái Nguyên năm 2016, Bình từng làm cho một công ty nước ngoài chuyên xuất khẩu vỏ chăn ga gối đệm và đồng phục học sinh từ sợi tre. Công việc ổn định, môi trường tốt, nhưng trái tim cô vẫn luôn hướng về một điều khác: chuối tiêu xanh.
Tháng 1/2020, ở tuổi 27, Bình đưa ra quyết định khiến nhiều người bất ngờ: nghỉ việc, dồn toàn bộ tiền tiết kiệm và vay mượn thêm để xây dựng cơ sở chế biến bột chuối xanh tại Thái Nguyên. Người ta bảo cô “khùng”: bỏ việc ổn định để chạy theo một sản phẩm quá mới, quá liều lĩnh. Nhưng Bình tin vào con đường mình chọn.
Bình gửi mẫu sản phẩm đi phân tích tại Công ty SGS (TP.HCM) và bất ngờ khi biết hàm lượng tinh bột kháng trong chuối tiêu xanh Thái Nguyên đạt 50% - mức rất cao so với nhiều nguyên liệu khác. Bột chuối còn giàu vitamin, khoáng chất, hỗ trợ tiêu hóa, huyết áp, dạ dày, tiểu đường… khiến niềm tin của Bình càng được củng cố.
Ban đầu, bột chuối tiêu xanh chỉ phù hợp cho bữa phụ, làm bánh hoặc pha uống - những món vốn tốn thời gian. Trong khi đó, cuộc sống hiện đại đòi hỏi sự tiện lợi. Vậy là từ 2020 đến 2024, Bình dành trọn tâm huyết để nghiên cứu một sản phẩm mới có thể dùng cho bữa chính. Lấy cảm hứng từ sợi mì truyền thống Việt Nam, cô phát minh ra sợi mì chuối xanh Banan – một sản phẩm hoàn toàn mới lạ trên thị trường.
Sợi mì đạt độ dai – mềm – mọng nước tự nhiên, không đứt gãy, không tan trong nước, không sử dụng hóa chất. Mùi thơm đặc trưng của chuối xanh, tinh bột kháng cao và giá trị dinh dưỡng được giữ nguyên vẹn. Đặc biệt, mì chuối xanh có thể chế biến linh hoạt: làm mì nước, mì xào, nhúng lẩu, trộn spaghetti, làm mì lạnh, cuốn, thậm chí làm nem - và món nào cũng mang hương vị rất riêng.
Sản phẩm được kiểm nghiệm và cấp chứng nhận an toàn thực phẩm bởi Sở Nông - Lâm - Thủy sản tỉnh Thái Nguyên, khẳng định quy trình sản xuất hoàn toàn tự nhiên, không tẩy trắng, không chất bảo quản.
Xây dựng thương hiệu từ trái chuối quê nhà
Nhờ chất lượng vượt trội, thương hiệu Banan nhanh chóng được thị trường đón nhận. Hiện mỗi tháng, cơ sở của Bình xuất 2 tấn bột chuối xanh và 5 tấn mì chuối xanh ra thị trường.
Cô liên kết với hơn 80 hộ dân trên diện tích 65 ha Chuối tiêu xanh, tạo việc làm cho hàng trăm lao động thời vụ, 10 công nhân thu mua và vận chuyển. Sản phẩm đã có mặt tại hệ thống siêu thị, cửa hàng OCOP, cửa hàng nông sản sạch, nhà hàng - khách sạn, các sàn thương mại điện tử; đồng thời xuất bán ra nhiều tỉnh thành và thị trường quốc tế, mang lại doanh thu khoảng 7 tỷ đồng/năm.
Bình đang xây dựng một bộ sản phẩm mang thương hiệu riêng gồm: Bột chuối xanh Banan, Chuối xanh sấy Banan, Mì chuối xanh Banan. Một số sản phẩm đã đạt chuẩn OCOP 3 sao, trở thành niềm tự hào của nông sản Thái Nguyên.
Không dừng lại ở những thành công bước đầu, Bình tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu, phát triển sản phẩm và hướng tới mục tiêu đưa chuối tiêu xanh mang mã vạch, mang thương hiệu Thái Nguyên đến nhiều quốc gia.
Với Bình, mỗi quả chuối không chỉ là nông sản, mà còn là thu nhập của người nông dân, là công sức của cả vùng quê, và là món quà thiên nhiên dành cho sức khỏe con người.
Nghị lực của một cô gái dám nghĩ, dám làm
Nhìn lại hành trình 5 năm đầy thử thách, Bình xúc động chia sẻ nhớ những ngày đầu khởi nghiệp, ai cũng bảo em bị khùng. Giờ đây, mọi người đã hiểu, yêu thương và tự hào về em. Đó là động lực để em cố gắng hơn nữa.
Hành trình của Bình không chỉ là câu chuyện về một cô gái khởi nghiệp thành công với trái chuối tiêu xanh, mà còn là tấm gương của ý chí vượt khó, của khát vọng làm điều có ích cho cộng đồng và của niềm tin rằng những điều giản dị nhất cũng có thể tạo nên giá trị lớn lao.
Trái chuối tiêu xanh dưới bàn tay của Bình đã trở thành sản phẩm nông nghiệp đặc sắc, góp phần nâng tầm nông sản Việt trên bản đồ ẩm thực thế giới - một hành trình đẹp như chính con người cô: kiên trì, bền bỉ và đầy yêu thương.
