Lễ hội phủ Quảng Cung và điển tích nơi Thánh mẫu Liễu Hạnh giáng sinh lần đầu tiên

Thánh mẫu Liễu Hạnh là vị thánh mẫu đứng đầu hệ thống tam phủ, tứ phủ thờ đạo Mẫu ở Việt Nam và là một trong ba vị trong tam tòa thánh mẫu. Nơi bà giáng sinh đầu tiên tại Phủ Quảng Cung, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.

Ngày 12/4 ( tức 4/3 AL) tại xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, Nam Định diễn ra lễ hội phủ Quảng Cung với sự tham gia của hàng nghìn người dân và du khách. Phủ Quảng Cung (tục gọi là Phủ Nấp) là nơi gắn với truyền thuyết Mẫu Liễu Hạnh giáng sinh lần thứ nhất vào khoảng thế kỷ XV.

Theo bà Trịnh Thị Nga, thủ nhang phủ Quảng Cung, Thánh mẫu Liễu Hạnh vốn là Đệ nhị tiên nương, con gái thứ hai của vua cha Ngọc Hoàng Thượng đế. Vâng lệnh vua cha, Đệ nhị tiên nương giáng sinh vào nhà ông họ Phạm tại thôn Quảng Nạp, xã Vỉ Nhuế, huyện Đại An, phủ Nghĩa Hưng, trấn Sơn Nam nay là thôn Vỉ Nhuế, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.

Phủ Quảng Cung, Ý Yên, Nam Định là nơi Thánh mẫu Liễu Hạnh giang sinh lần thứ nhất.

Trải qua 40 năm trên trần thế, bà giữ tròn hai chữ hiếu trinh, phụng dưỡng cha mẹ, tin việc âm báo, giữ trọn đạo chịu tang, làm nhiều việc thiện giúp đời. Đến triều vua Lê Thánh Tông niên hiệu Hồng Đức thứ tư, năm Quý Tỵ (1473) bà phụng lệnh trở về trời.

Để tưởng nhớ đến công lao to lớn của Thánh Mẫu Liễu Hạnh, người dân Ý Yên đã lập đền thờ bà ngay trên mảnh đất nơi bà từng sinh sống.

Tuy nhiên, trải qua sự tàn phá của thời gian và biến động của lịch sử, đền thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh bị xuống cấp trầm trọng. Đến năm 2002 một tòa phủ nguy nga được thiết kế theo phong cách hiện đại với hai cung Đệ Nhất và Đệ Nhị đã được khánh thành là kết quả nỗ lực của cố thủ nhang Nghệ nhân ưu tú Trần Thị Vân và các cụ phụ lão trong ban kiến thiết.

Lễ hội truyền thống phủ Quảng Cung năm 2024 là sự kiện lớn thu hút hàng nghìn người dân và khách du lịch đến tham dự.

Cùng với sự phục hồi ngôi phủ thì các sinh hoạt tín ngưỡng xung quanh ngôi phủ, đặc biệt lễ hội Phủ Quảng Cung cũng được phục hồi.

Sau thời gian gián đoạn, lễ hội phủ Quảng Cung năm 2024 do tân thủ nhang Trịnh Thúy Nga được tổ chức với sự tham gia của hàng nghìn người dân và du khách. Điểm độc đáo của lễ hội phủ Quảng Cung là ở dự gắn kết và tái hiện lại lịch sử cuộc đời và công lao của Tiên Chúa lúc trên trần thế.

Phủ Quảng Cung là nơi giáng sinh đầu tiên của mẫu Liễu Hạnh. Bà là vị thánh mẫu đứng đầu hệ thống tam phủ, tứ phủ thờ đạo Mẫu ở Việt Nam và là một trong ba vị trong tam tòa thánh mẫu. Cùng với Sơn Tinh, Thánh Gióng và Chử Đồng Tử, Thánh Mẫu Liễu Hạnh được phong là Tứ Bất Tử, là vị thần chủ gần gũi trong đời sống, tinh thần của người dân Việt Nam.