Lễ hội Phài Lừa – Bơi bè
Chia sẻ
Lễ hội Phài Lừa – Bơi bè ở vùng Văn Mịch huyện Bình Gia, là một lễ hội độc đáo hội tụ đầy đủ các yếu tố truyền thuyết, tín ngưỡng văn hóa và tinh thần thể thao, thượng võ.
Lễ hội được tổ chức vào ngày 4 tháng 4 âm lịch của năm nhuận (tức là 3 năm tổ chức 1 làn) tại đình Bà, thôn Pò Kù, đình Ông ở phố Văn Mịch và đua bè trên đoạn sông trước đình Ông.
Xuất phát từ truyền thuyết, Lễ hội Phài Lừa được tổ chức với ý nghĩa đón thần Rắn trở về Văn Mịch thăm bố mẹ và bà con dân bản, để luôn nhớ công ơn và thán phục cái sức mạnh phi thường cùng với ý chí, quyết tâm cao độ đã dũng mãnh tiêu diệt toàn bộ lũ thuồng luồng độc ác kia.
Đua thuyền đây chính là để chào đón, để tưởng nhớ ngày rắn xuống sông đánh nhau với thuồng luồng giữ yên cuộc sống cho dân bản.
Trước ngày đua thuyền, các thân bản chuẩn bị việc chọn thuyền là những nghệ nhân nghề mộc trong vùng. Tiếp theo là việc tuyển chọn các tay đua là nam giới, không phân biệt tuổi tác, có sức khỏe tốt, có kinh nghiệm bơi thuyền và điều quan trọng nhất là người đó không làm những việc xấu việc trái với thuần phong mỹ tục của dân bản.
Khi lễ hội được tổ chức, nhân dân vùng ven sông Văn Mịch và các làng bản lân cận đến tập trung Đình Ông. Đồ tế lễ gồm bàn thờ tế một chiếc kiệu trong có tượng Rắn (làm bằng các vật liệu tượng trưng), có thịt lợn, gà, xôi, rượu. Pú mo làm lễ tế thần Rắn mời thần về dự hội, về thăm bố mẹ nuôi và dân bản, phù hộ cho mọi người khỏe mạnh bình an, cho mùa màng bội thu, chăn nuôi trâu bò, lợn gà được đầy đàn đầy lũ.
Lễ hội diễn ra cả ngày với các nghi thức trang nghiêm, các trò chơi hấp dẫn thu hút đông đảo quần chúng tham gia. Sau phần lễ là hội đua thuyền, dân bản kéo xuống tập trung hai bờ sông để chứng kiến cuộc đua tài và cổ vũ cho thuyền mà mình hâm mộ.
Cũng trong ngày hội hát Sli, hát lượn của các nhóm thanh niên nam, nữ Tày – Nùng được diễn ra hết sức tự nhiên nhất là vào ban đêm. Thanh niên nam, nữ có dịp làm quen với nhau qua Sli, lượn:
“Hội Phài Lừa – Văn Mịch vui lai
Slao slương vạ Báo quai Sli, Lượn”
(Hội đua thuyền Văn Mịch vui nhiều
Gái sắc cùng trai tài Sli, Lượn)
Lễ hội Phài Lừa – Văn Mịch sau một thời gian gián đoạn, hiện nay đã được khôi phục lại để đáp ứng nhu cầu giao lưu, hưởng thụ văn hóa của nhân dân trong và ngoài tỉnh.
Những năm gần đây, việc tổ chức lễ hội truyền thống trên địa bàn tỉnh ngày càng được các cấp, ngành, địa phương...
