Di tích Tháp Bà Ponagar ở TP Nha Trang (Khánh Hòa) hơn 1.300 tuổi là cụm tháp Chăm lớn nhất khu vực miền Trung. Vào dịp lễ, Tết, thắng cảnh nổi tiếng này đón hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế mỗi ngày.
Di tích Tháp Bà Ponagar ở TP Nha Trang (Khánh Hòa) hơn 1.300 tuổi là cụm tháp Chăm lớn nhất khu vực miền Trung. Vào dịp lễ, Tết, thắng cảnh nổi tiếng này đón hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế mỗi ngày.
Nằm ở trung tâm TP Nha Trang (Khánh Hòa), Tháp Bà Ponagar có kiến trúc độc đáo được xây vào khoảng thế kỷ thứ 8-9, niên đại khoảng 1.300 tuổi.
Năm 1979, cụm tháp này được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Các chuyên gia nhận định, đây là cụm tháp Chăm lớn nhất còn lại trên dải đất ven biển miền Trung.
Khu đền tháp được xây dựng ở vị trí cao nhất của ngọn đồi Cù Lao, gồm 4 công trình. Trong đó có tháp đông bắc (tháp chính); tháp đông nam (tháp cố); tháp nam (tháp ông) và tháp tây bắc (tháp cô cậu).
Vào các ngày đầu tháng hoặc ngày rằm, người dân cùng du khách khắp nơi mang lễ vật, dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ, tri ân Bà Thiên Y A Na.
Trên vòm cửa của tháp chính là tấm phù điêu bằng đá hình lá thể hiện thần Shiva với 4 cánh tay đang múa, hai bên có hai nhạc công thổi sáo, chân phải Shiva đặt trên lưng bò thần Nandin. Phù điêu có niên đại thế kỷ 11 và là một trong những tấm phù điêu đẹp nhất của văn hóa Chămpa còn lưu giữ ở Việt Nam.
Vào dịp ngày 2 tháng 3 âm lịch hằng năm, cơ quan chức năng Khánh Hòa long trọng tổ chức lễ Giỗ tổ nghề Trầm hương. Người dân, các thành viên của Hội Trầm hương Việt Nam cùng du khách tụ hội về di tích Tháp Bà Ponagar về dự ngày Giỗ tổ nghề, tưởng nhớ Bà Mẹ của xứ sở, "cái nôi" của nghề trầm hương.
Lần đầu tiên tham quan Tháp Bà Ponagar, chị Thu Thảo, du khách từ Gia Lai, cảm thấy rất thích thú vẻ đẹp cổ kính, thiêng liêng của cụm di tích này. "Trải qua thăng trầm lịch sử hơn 1.300 năm nhưng nhiều phù điêu, tường tháp vẫn còn được bảo tồn nguyên vẹn thật đáng quý", chị Thảo chia sẻ.
Du khách dâng hương, hoa ở tháp chính, nơi có đặt tượng thờ Bà Thiên Y A Na. Theo truyền thuyết, thuở xưa Bà Thiên Y A Na đã đánh chìm đoàn thuyền của quân giặc trước cửa sông Cái, mang lại cuộc sống thanh bình cho muôn dân. Sau đó, hồn Bà đã nhập vào cây Dó bầu cho ra trầm hương và Kỳ nam thơm mát. Do vậy, người dân lưu truyền Bà Thiên Y A Na là vị tổ của ngành trầm hương Việt Nam.
Từ trên cụm di tích Tháp Bà Ponagar, du khách có thể phóng tầm mắt thưởng ngoạn làng chài thanh bình ở cửa sông Cái, TP Nha Trang. Từ xưa, dân gian lưu truyền câu ca: "Khánh Hòa là xứ trầm hương. Non cao biển rộng người thương đi về...".
Về Khánh Hòa tham quan cụm tháp Chăm 1.300 tuổi, du khách còn có dịp về thăm các làng nghề chế tác, tạo nên sản phẩm trầm hương nơi đây.
Du khách cũng có thể mua sản phẩm trầm hương về làm lưu niệm nhân chuyến du lịch về thăm "Xứ trầm hương" Khánh Hòa.