Hà Nội 'lạ mà quen' trong tranh của những họa sĩ trẻ
Chia sẻ
Những bức tranh không chỉ đẹp mà còn sáng tạo, khắc họa lên một Hà Nội độc đáo, chính người dân sống tại đây cũng phải ngỡ ngàng.
Cuộc thi vẽ tranh minh họa “Hà Nội là...” thu hút gần 250 nghệ sĩ trẻ đến từ trong và ngoài nước. Với chủ đề mang tính gợi mở, các tác giả đã đem đến những ý tưởng bất ngờ, mới mẻ, lồng ghép nhiều câu chuyện và cảm xúc riêng, khắc họa Hà Nội với muôn màu độc đáo.
Những góc, ngõ ngách của thành phố được thể hiện bằng những chất liệu đa dạng, như vẽ kỹ thuật số (digital), lụa, cắt dán, sơn dầu, sơn mài… Các nghệ sĩ trẻ cùng thúc đẩy Danh hiệu “Hà Nội - Thành phố Sáng tạo” do UNESCO trao tặng năm 2019, bằng những tác phẩm minh họa của mình. Dưới đây là những bức tranh đoạt giải và những câu chuyện gửi gắm qua tranh của các tác giả:
Giải Nhất là tác phẩm “Hà Nội rong” của tác giả Đặng Thái Tuấn.
“Trải nghiệm cuộc sống giản dị qua từng con phố, ngôi nhà, quán ăn, di tích lịch sử,... ở “Hà Nội rong” tráng lệ đến mộc mạc.”
Giải Nhì + Giải Bình chọn: “Hanoi By Night” của Trần Phát.
“Em chưa từng ra Hà Nội. Tất cả những gì em biết về Hà Nội đều qua màn hình vào buổi tối trước khi ngủ (do ban ngày em đi học đi làm). Hầu như là do em theo dõi các bạn, các anh chị trên mạng xã hội và hình dung về Hà Nội theo những câu chuyện của họ. Có thể những gì em thể hiện đây không thực sự Hà Nội thật, nhưng là Hà Nội trong em.”
Giải Nhì: “Đầu óc trên mây” của Hà Mạnh Hiếu.
“Mình chuyển tới sống tại Hà Nội được 4 năm để học và làm việc. Vì vậy có thể nói Hà Nội gắn bó với một phần tuổi trẻ của mình. Cảm nhận về Hà Nội à? Vừa sầm uất lại vừa yên ắng, vừa mới lại vừa cũ,… khó để miêu tả cụ thể. Nói chung là một nơi rộng mở với rất nhiều giá trị, cơ hội đang chờ ai có đủ can đảm theo đuổi giấc mơ của bản thân.
Thực ra nó không có một nội dung gì sâu xa cả. Ý tưởng này xuất hiện trong đầu mình từ năm ngoái, một phần bởi mình bị ấn tượng trước vẻ đẹp của những khu nhà tập thể cũ. Mình cũng lấy cảm hứng từ bộ phim Howl’s moving castle và gần đây nhất là bộ Hà Nội Punk của anh Tú Na.”
Giải Nhì: “Bát bún ngan” của Tôn Nữ Thị Bích Trâm aka Chamweardress.
“Dường như là không khó lắm để mình nghĩ xem sẽ vẽ gì khi nhìn thấy challenge này. Xin chào, mình là Châm, mình sinh ra và lớn lên tại Sài Gòn. Nhưng bằng mối duyên lạ lùng của thế hệ trước nên giờ đây - Hà Nội - đã tự nhiên trở thành quê hương thứ hai của mình.
Mình đến Hà Nội lần đầu tiên vào dịp Tết năm 1996, khi chưa được hai tuổi, để thăm ông bà ngoại. Từ đó đến nay mình được đi thêm nhiều lần nữa. Hà Nội đối với mình giản dị như nụ cười của ông bà khi con cháu đến thăm, là mùi hương cũ kĩ của căn nhà, góc phố, là chiếc bàn - ghế - tủ - kệ - rèm cửa đã trải qua bao tháng năm, là những quán chè nước đơn sơ trên hè phố, là món miến ngan ngon lành đặc trưng mà không thể tìm ở đâu có hương vị giống vậy trong Sài Gòn,... Hà Nội - là một nửa tuổi thơ của mình.
Bức tranh vẽ về lần gặp ông bà gần đây nhất, tháng 7/2020, được ông bà dẫn đi ăn bún ngan.”
Giải Nhì: “Hà Nội Collage” của Nguyễn Hữu Huyền Trân.
“Hà Nội là… biết bao hình ảnh đơn sơ, cũ kĩ nhưng in sâu vào tiềm thức của con người Hà Thành. Điều làm cho thành phố hoa lệ này luôn có một góc nhìn ấn tượng trong mắt tôi đến từ những thứ đời thường nhất, từ những kiến trúc cổ kính như tháp Bút hồ Gươm; cây cổ thụ ven đường, hay những kiến trúc cổ điển của những khu tập thể, chung cư cũ và nhà ống từ thập niên 70, 80.
Đó đơn giản chỉ là những địa điểm đã nhuốm màu thời gian nhưng lại mang một chất rất “Hà Nội”. Sâu xa vào tác phẩm, tôi muốn thể hiện những thanh âm đặc trưng như tiếng xe lửa đi qua ga tàu, tiếng giao của những cô hàng rong đã làm nên thương hiệu của đất thủ đô.
Chậm lại chút nữa, cảm nhận được không khí trong lành mỗi sáng khi ngồi bên quán cà phê cóc ven đường, hay những hàng tạp hoá với những chiếc kệ gỗ đặc trưng tuy không xa hoa sang trọng, nhưng cảm giác ấy, ta chỉ cảm nhận được ở một Hà Nội “xịn”.
Tác phẩm được sử dụng kĩ thuật tranh cắt dán, không chỉ đơn giản là vẽ từng phần nhỏ và dán lại vào một tờ giấy trắng, nó có nghĩa là góp nhặt từng tinh hoa, từ những thứ mộc nhất của Hà Nội và tổng hợp lại để trở thành một tác phẩm lớn. Hà Nội là… từng góc nhỏ trong nhịp sống của chúng ta.”
Tác phẩm nổi bật: “Bát Phố” của Nguyễn Huy Đình.
“Trong thờ điểm này, việc được chạy nhảy long nhong ngoài đường, chill theo làn gió mát rượi của mùa thu khi đang chạy trên con xe Honda, một cảm giác “phê” không thể tả được. Vậy nên tác phẩm này ra đời, thay cho việc chạy ngoài đường thì ta “chạy” trong nhà, bước hết 36 bước như gợi nhớ tới 36 phố phường Hà Nội, để thoả bớt nỗi niềm thèm rong chơi, mà mình nghe đâu đó thì chỉ dân Hà Nội mới gọi là “đi bát phố”.”
Tác phẩm nổi bật: “Hà Nội là gì ta?” của Lê Tiến Dũng.
“Mình là một thằng nhóc người Nha Trang, đi học trong Sài Gòn và chưa ra Hà Nội bao giờ cả. Vậy nên những gì mình biết được về Hà Nội cũng chỉ là qua lời người này người kia và qua mạng xã hội. Mình vẽ cái tranh này từ những gì mà mình tưởng tượng ra được. Những con người Hà Nội mà mình gặp may sao ai cũng xịn ghê. “Chàaa, Hà Nội cũng hay quá ta,” mình nghĩ vậy.”
Tác phẩm nổi bật: “Đi Hà Nội đi” của Trà Nhữ.
“Hà Nội là gì nhỉ? Thật nhiều kỉ niệm ùa về, và cũng nhiều nuối tiếc nữa: mình sinh ra và trưởng thành ở nơi đây nhưng có thật nhiều điều mình chưa trải nghiệm, nhiều nơi chưa đến mày mò, nhiều hàng quán chưa sà vào để mà ăn.
Nên mình xin nghĩ ra một bộ boardgame về những kỉ niệm về cuộc sống Hà Nội: tấp nập, tréo ngoe, bốn mùa thay đổi, mới cũ đan xen. Luật chơi đơn giản thôi: có bộ xúc xắc, các bạn cùng tung, ô xanh thì nhảy cóc, ô đỏ thì lùi xe. Nếu đi tour đêm Nhà tù Hỏa Lò thì bữa này mất lượt ạ.
Mời bạn chơi thử xem mình đã đi hết Hà Nội chưa nhé?”
Tác phẩm nổi bật: “Hà Nội là hành trình” của Ngô Thị Linh Chi.
“Gắn bó với Hà Nội 6 năm, cũng là khoảng thời gian gắn bó với xe bus. Là hành trình đi học, đi làm, đi chơi của mỗi người. Mỗi người đều có cảm xúc khác nhau, người thì vui vẻ vì sắp được ăn bữa cơm tối cùng gia đình, có người thì mệt mỏi sau ngày dài làm việc cũng có người khó chịu vì sự chật hẹp và nóng bức xung quanh.
Còn tôi, tôi cũng mang theo những cung bậc cảm xúc ấy lên những chuyến xe. Những chuyến xe đưa tôi đi học, đi vi vu khắp phố ngõ Hà Thành và cùng tôi trở về bên mái ấm gia đình. Sẽ thật khó để quên cái cảm giác ngồi bên cạnh cửa sổ ngắm nhìn đường phố Hà Nội lúc tan tầm, đường xe đông đúc. Sau cùng vẫn muốn gửi lời cảm ơn tới những chuyến xe, đã đưa tôi đi tìm kiếm giấc mơ của chính mình và đưa mọi người từ khắp nẻo đường cùng nhau đi tìm bến bờ hạnh phúc.”
Tác phẩm nổi bật: “Cầu Long Biên” của Dương Linh Đan.
“Hà Nội có cầu Long Biên
Vừa dài vừa rộng bắc qua sông Hồng
Tầu xe đi lại thong dong
Người người tấp nập gánh gồng ngược xuôi...
Cầu Long Biên, cây cầu hơn một trăm tuổi gắn liền với lịch sử hào hùng của Hà Nội, đến cuộc sống của người dân Hà Nội từ ngày được xây dựng, nối đôi bờ sông Hồng. Mang sứ mệnh kết nối cuộc sống, người dân ở hai bên sông trong lòng thành phố, trải qua bao năm tháng, cầu Long Biên đã chứng kiến bao đổi thay của Hà Nội.
Đã có thêm nhiều cây cầu mới to đẹp bắc qua sông Hồng, nhiều công trình mới hiện đại được xây dựng ven sông, nhưng hình ảnh cầu Long Biên với những nhịp cầu bằng thép tĩnh lặng, những ngôi nhà và vườn cây xanh mướt dưới chân cầu sẽ mãi là điểm nhấn và kết nối với bất kỳ một công trình hiện đại ven sông nào để Hà Nội mãi là thành phố xanh.”
Tác phẩm nổi bật: “Bệt” của Vương Hồng Thảo.
“Hà Nội trong tôi là ký ức về những sự… ngồi bệt. Bệt ở đây không hẳn là đặt mông xuống đất, chỉ đơn giản là những chiếc ghế nhựa thấp bình dân. Hà Nội lâu đời nay đã gắn liền với sự “ngồi bệt” ấy, từ ông lão đánh cờ tướng, hút thuốc lào, bà bán quán.
Rong ruổi khắp nội thành, lê la khắp các hàng trà đá vỉa hè, tôi thường ngắm nhìn những hình ảnh ấy. Không mái che, không người phục vụ, thậm chí không… bàn, nhưng những hàng quán như vậy không biết từ bao giờ đã trở thành một nét đặc trưng rất riêng, in đậm trong tâm trí người Việt, trong đó có bản thân tôi.”
Tác phẩm nổi bật: “Thủ đô vàng mã” của Nguyễn Thị Hương Giang.
“Có chăng đốt vàng mã không còn là một điều gì xa lạ đối với người Việt, đặc biệt là người Hà Nội. Đốt vàng mã hay hóa vàng là phong tục cổ truyền của dân tộc ta từ ngàn đời nay, là một cách ứng xử của người trần đối với người âm, là cách để gắn kết tâm linh giữa sống - chết, âm - dương bằng cách sử dụng những đồ cúng mang ý nghĩa tượng trưng để “gửi” cho người đã khuất.
Bắt đầu bằng bài báo mình đọc được rằng: Đường phố Hà Nội “đỏ lửa” vì đốt vàng mã, từ đó mình đã dấy lên thắc mắc: Liệu những người đã khuất ấy có nhận được những đồ dùng mà dương gian đã đốt cho họ hay không? Mình đã vẽ ra bức tranh này, từ cúng cho người thân hay cúng chúng sinh, mình đều mong họ nhận được, nhận được đồ dâng cúng cũng như tâm tình của dương gian, của những người ở lại mà khi còn sống họ chưa kịp nhận.
Mình ít có dịp lên Hà Nội, nhưng Hà Nội trong mình luôn là những vẻ đẹp xưa cũ khó tả, trong đó đặc biệt là phong tục đốt vàng mã. Mong rằng mọi người luôn giữ được vẻ đẹp này, không cực đoan, không tàn phá môi trường... Đơn giản là chút lòng thành gửi đến nơi phương xa để cảm nhận được chút tình thương của người thân đã khuất, mỏng như sương, nhẹ nhàng bao quanh cuộc sống này.”
Tác phẩm nổi bật: “Hà Nội không vội được đâu” của Phong Nguyễn.
“Tan tầm, thời điểm mà tất cả mọi người đổ ra đường để trở về nhà từ nơi làm việc, nhân viên tan ca, học sinh tan trường,... Thời điểm của sự tắc đường, hối hả, vừa là nỗi sợ nhưng cũng vừa là niềm vui. Hoà mình vào dòng người ,tôi ngắm mọi người, cảnh vật xung quanh rồi tưởng tượng ra nhiều thứ.
Giờ chỉ mong dịch qua đi để có thể lại hoà hình vào cái sự hối hả giờ tan tầm ấy, để được ngắm người, ngắm cây, ngắm phố.”
Tác phẩm nổi bật: “Điểm hẹn” của Họa Thiên Thanh.
“Đối với mình, Hà nội là những điểm hẹn. “Bao giờ lên Hà nội cafe nhé”, “Qua Hà Nội đi, tao đưa mày đi vài vòng”, “Trên phố cổ có món này ngon lắm, bao giờ tao với mày đi ăn”,... Mình quen biết bạn bè nhiều nơi hơn khi lên Hà Nội, lúc về quê thỉnh thoảng hay nhớ bọn bạn lại hẹn kèo Hà Nội mà cà kê, đàn hát. Đợt này mình vẫn còn mấy cái hẹn chờ ngày Hà Nội khỏe lại, còn bạn thì sao?”
Tác phẩm nổi bật: “Sắc” của Dương Hoàng Mai.
“Khi được hỏi rằng “Với bạn, Hà Nội Nội là gì?”, thì điều đầu tiên mình mình nghĩ tới là những buổi dạo phố. Ngắm nhìn mặt hồ Tây được bao phủ bởi sương sớm, dạo bước dưới hàng cây xanh ở Phan Đình Phùng, cùng bạn bè thử những món ăn hấp dẫn tại quán ăn bên đường... Tất cả đều mang lại cho mình nguồn cảm hứng dạt dào mỗi khi cảm thấy chán nản. Mỗi khung cảnh là những màu sắc tươi mới, để cho trí tưởng tượng có thể bay cao bay xa…”
Tác phẩm nổi bật: “Đêm Hà Nội” của Ngô Thị Linh Chi.
“Khi màn đêm buông xuống, thủ đô nhộn nhịp thường ngày khoác lên lớp áo tĩnh mịch khác thường. Cái nhẹ nhàng bình yên của Hà Nội về đêm làm lòng người xao xuyến. Không còn khung cảnh nhộn nhịp, tấp nập người qua lại ở các địa điểm nổi tiếng, không gian trở nên im ắng, vắng lặng hơn nhưng không làm mờ đi nét đẹp cổ kính của di sản văn hóa trên mảnh đất nghìn năm văn hiến.”
Tác phẩm nổi bật: “Hà Nội là nửa lạ nửa quen” của Vũ Tường Vy.
“Hoá ra mình cũng không biết nhiều về Hà Nội, nơi mình vẫn sống hàng ngày.”
Tác phẩm nổi bật: “Trung Thu” của Chung Hồng Vân.
Tác phẩm nổi bật: “Mơ” của Trịnh Thành Công.
Cuộc thi do Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO), và Chương trình Định cư Con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat) tổ chức với sự đồng hành của nhóm Vietnam Local Artist Group (VLAG).
Huỳnh Kim Liên, Phùng Nguyên Quang, Khoa Lê, Xuân Lộc Xuân là những họa sĩ từng hợp tác với nhiều nhà xuất bản quốc tế.
