CON CHUỒN CHUỒN CHƯA BỊ BẮT

Tôi có may mắn được đọc hầu hết các tập thơ viết cho thiếu nhi của nhà thơ Cao Xuân Sơn TP.HCM, cùng nhiều tập thơ của các nhà thơ khác như: Đặng Hấn, Trần Quốc Toàn, Trương Nam Hương, Lê Minh Quốc, Vũ Duy Chu, Nguyễn Thái Dương, Bùi Chí Vinh, Lệ Bình, Thái Thăng Long, Nguyễn Liên Châu… Từ những năm tám mươi của thế kỷ trước, không khí làm thơ cho thiếu nhi thật tưng bừng, trong đó có tiếng nói riêng của thơ Cao Xuân Sơn góp vào “dàn đồng ca” khá náo hoạt.

Khoảng hai mươi năm gần đây, trong xu thế đi xuống của thơ nói chung, thơ viết cho thiếu nhi cũng có phần trầm lắng, nếu không nói là đáng báo động. Lác đác mỗi năm cũng có thể có một vài tập thơ “đứng được” của tác giả như: Hoài Khánh, Đỗ Vinh, Nguyễn Ngọc Quế, Phùng Ngọc Hùng, Lê Huy Hòa, Nguyễn Đức Quang, Thái Vĩnh Linh, Phan Trung Thành, Trương Văn Ngọc, Lê Duy Phương, Hữu Tiệp…

Trong hơn ba mươi năm qua, không kể thơ cho người lớn và các tác phẩm thể loại khác, Cao Xuân Sơn đã cho ra mắt bốn tập thơ viết cho thiếu nhi. Đây là tập thơ thứ năm của anh, nhưng là tập thơ riêng đầu tiên in ở Nhà Xuất bản Kim Đồng (nơi anh làm việc nhiều năm qua) và là tập tuyển chọn thơ dày dặn cả về số lượng cũng như chất lượng.

Cụ thể, trong tập thơ này, đề tài được tác giả đề cập đến rất rộng rãi, từ những chuyện gần gũi nhất đến những điều bao la, mơ hồ nhất, thậm chí bao gồm cả những vấn đề của không gian vũ trụ rộng lớn, cả những điều rất khó hình dung như khái niệm về thời gian, cả những điều chỉ có trong giấc mơ, trong suy tưởng. Tuy chỉ là những hình ảnh gần gũi thường ngày (như Con chim sâu màu đỏ) nhưng lại ẩn chứa những điều huyền bí, kỳ ảo.

Hẳn nhiên đây không phải là “đề tài thiếu nhi”, không phải là “viết về thiếu nhi” mà là “viết cho thiếu nhi”.

Và cao hơn cả là đứng trên bãi biển mà nhìn thấy cuộc đời, nhìn thấy sự sống. Hơn cả biển, sự sống thật mãnh liệt, sự sống là bất diệt. Chỉ với mấy dòng thơ nho nhỏ, qua hình ảnh nho nhỏ là bông hoa nho nhỏ của một loài cây nho nhỏ mà ta thấy cuộc đời quá lớn lao, và sự sống chẳng bao giờ chán nản: Ngọn dương cao, gió bẻ oằn/ Đá trơ cứng, gió bào dần, mòn đi/ Hoa muống biển có gì che/Bám ghì mặt cát nở xòe. Lạ chưa! (Hoa muống biển)

Cuối cùng là sự gợi mở của thơ. Thơ cho ta những giấc mộng kì ảo, gợi cho ta những khát khao mơ ước, những hi vọng, hướng thượng, dẫn dắt ta tới những chân trời xa, luôn luôn tìm đến những điều tốt đẹp đang chờ phía trước: Tôi đã từng rình, nấp mê say/ Nhưng chỉ thấy một con chuồn đẹp nhất/ Chính là con chuồn chưa một lần bị bắt/ Con chuồn chuồn… đang bay! (Con chuồn chuồn đẹp nhất)

Định Hải

----------------------

Thơ: “Con chuồn chuồn đẹp nhất” của nhà thơ Cao Xuân Sơn do Nhà Xuất bản Kim Đồng ấn hành, tháng 6/2010.