Việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 được kỳ vọng tạo bước ngoặt mới cho du lịch TP.HCM, từ kinh tế đêm, khai thác không gian đô thị đến phát triển MICE, dịch vụ cao cấp. Với các cơ chế đặc thù ngày càng “mở” và “mạnh”, TP.HCM đứng trước cơ hội chuyển mình từ điểm trung chuyển thành trung tâm du lịch đô thị tầm khu vực.
Trong bối cảnh Quốc hội đang xem xét sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, nhiều kỳ vọng đang được đặt ra không chỉ ở các lĩnh vực tài chính, công nghiệp, đổi mới sáng tạo, mà còn ở ngành du lịch - dịch vụ, một trong những trụ cột kinh tế quan trọng của thành phố.
Việc hình thành Trung tâm Tài chính Quốc tế, phát triển hạ tầng logistics, metro, cảng biển, cùng các cơ chế thu hút nhà đầu tư chiến lược được nhận định sẽ tạo cú huých mới cho du lịch TP.HCM, đặc biệt là phân khúc du lịch MICE, du lịch cao cấp và du lịch gắn với thương mại - công nghệ.

Nghị quyết 98 sửa đổi được kỳ vọng tạo cú huých thể chế mới, mở rộng không gian phát triển cho du lịch - dịch vụ TP.HCM. Ảnh: Nguyễn Trang Kim Cương
Từ góc nhìn thực tiễn, nhiều doanh nghiệp du lịch cho rằng, nếu Nghị quyết 98 được sửa đổi theo hướng đủ mạnh và đủ mở, đây sẽ là “đòn bẩy thể chế” giúp du lịch TP.HCM không chỉ phục hồi mà còn bứt phá, vươn lên vị thế trung tâm du lịch đô thị của khu vực.
“Chìa khóa vàng” để giữ chân du khách và kích hoạt kinh tế đêm
Ông Phạm Anh Vũ, Phó Tổng Giám đốc Du lịch Việt, nhận định: phiên bản sửa đổi của Nghị quyết 98 chính là “chìa khóa vàng” để du lịch TP.HCM bứt phá thực chất, chuyển mình từ điểm dừng chân ngắn ngủi - nơi du khách hiện chỉ lưu trú trung bình khoảng 2,5 ngày - trở thành “thiên đường trải nghiệm đa dạng”, giữ chân du khách dài ngày.
Theo ông Vũ, trong thực tế hoạt động, doanh nghiệp du lịch lâu nay vẫn gặp không ít vướng mắc về thủ tục đầu tư, đất đai, PPP hạ tầng du lịch, quy hoạch không gian do phải chờ hướng dẫn từ Trung ương. “Việc bản sửa đổi Nghị quyết 98 tăng phân cấp mạnh cho TP.HCM, rút ngắn quy trình quy hoạch, hồ sơ, thủ tục sẽ giúp các dự án du lịch được khởi động nhanh, không bỏ lỡ cơ hội thị trường”, ông Vũ nhấn mạnh.

Không gian đô thị, tuyến sông, phố đi bộ hứa hẹn trở thành “tài nguyên mới” cho phát triển du lịch đô thị. Ảnh: Trần Đình Hải
Đặc biệt, theo ông Phạm Anh Vũ, cơ chế sandbox trong Nghị quyết 98 sửa đổi mở ra dư địa rất lớn để TP.HCM thử nghiệm kinh tế đêm một cách bài bản, thay vì manh mún như hiện nay. “Ngay lập tức có thể triển khai các mô hình như phố đi bộ hồ Bán Nguyệt (Quận 7 cũ), phố đi bộ Bùi Viện mở cửa xuyên đêm; kết nối không gian ngầm tại ga metro Bến Thành, Ba Son thành khu ẩm thực sạch, thương mại ngầm; phát triển các tour river - rail kết nối đường sông và metro…”, ông Vũ gợi mở.
Ông cũng kỳ vọng, với hạ tầng dẫn dắt và cơ chế “cởi trói”, du lịch TP.HCM có thể chạm mốc 18 triệu lượt khách quốc tế trong những năm tới, từ đó từng bước vươn tầm trung tâm tài chính - du lịch quốc tế, với hệ sản phẩm cao cấp, xanh sạch và số hóa toàn diện.
Mở ra một “khung thể chế hoàn toàn mới” cho du lịch đô thị TP.HCM
Việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 được kỳ vọng sẽ mở ra dư địa tăng trưởng mới cho du lịch TP.HCM khi thành phố có thêm không gian thể chế để thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng và đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ. Từ du lịch MICE, du lịch cao cấp đến du lịch gắn với thương mại - công nghệ, TP.HCM đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ, khẳng định vai trò là trung tâm du lịch đô thị năng động hàng đầu khu vực.
Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Vietravel, nhận định việc sửa đổi Nghị quyết 98 đã mở ra một “khung thể chế hoàn toàn mới” cho du lịch đô thị TP.HCM. Theo bà, đây không chỉ là sự điều chỉnh về cơ chế, mà còn là cú huých để thành phố vận hành đúng nghĩa như một “đô thị đặc biệt”, nơi nhiều mô hình du lịch sáng tạo mà doanh nghiệp ấp ủ lâu nay có thể chính thức triển khai thay vì chỉ dừng lại ở ý tưởng.
Theo bà Hoàng, giá trị cốt lõi của Nghị quyết 98 sửa đổi trước hết nằm ở việc tăng quyền chủ động cho TP.HCM trong phát triển sản phẩm du lịch mới, cho phép khai thác mạnh hơn “tính mở” của đô thị, đồng thời tạo môi trường đầu tư ổn định để doanh nghiệp yên tâm triển khai các chiến lược dài hạn. Từ thực tiễn hoạt động của Vietravel cũng như cộng đồng doanh nghiệp lữ hành, bà chỉ ra nhiều điểm nghẽn đã tồn tại suốt thời gian dài.

Các cơ chế thu hút nhà đầu tư chiến lược từ Nghị quyết 98 được kỳ vọng tạo sức bật mới cho ngành du lịch TP.HCM. Phạm Quỳnh Nga
Trong đó, nổi bật là những rào cản đối với phát triển du lịch đêm. Các quy định về giờ hoạt động, âm thanh, không gian công cộng khiến nhiều mô hình kinh tế đêm chưa thể vận hành đúng tiềm năng. Bên cạnh đó là bất cập về quy hoạch không gian đô thị, khi nhiều khu vực ven sông, khu phố cũ, vỉa hè, công viên dù giàu giá trị trải nghiệm nhưng chưa được khai thác bài bản phục vụ du lịch.
Hệ thống vận tải - logistics cho du lịch cũng còn thiếu đồng bộ, từ phương tiện thủy nội địa, xe du lịch đến bến bãi, cầu cảng. Ngoài ra, thủ tục hành chính trong xúc tiến, cấp phép, đấu thầu dịch vụ vẫn còn mất nhiều thời gian, làm chậm nhịp đầu tư của doanh nghiệp.
Theo bà Hoàng, chính ở những điểm nghẽn này, vai trò của cơ chế sandbox, kinh tế đêm và quyền chủ động khai thác không gian đô thị theo Nghị quyết 98 sửa đổi thể hiện rõ nhất tính đột phá. Cơ chế thử nghiệm cho phép doanh nghiệp triển khai sản phẩm mới, tuyến mới, mô hình vận tải du lịch, các hoạt động văn hóa - nghệ thuật ngoài trời mà không phải chờ áp dụng trên phạm vi cả nước, từ đó rút ngắn đáng kể thời gian thủ tục.
Việc phát triển kinh tế đêm giúp TP.HCM mở rộng “khung giờ doanh thu” 24/7, hình thành các sản phẩm như city tour đêm, show nghệ thuật - lễ hội ánh sáng, chợ đêm, food tour, du lịch đường sông ban đêm. Đồng thời, việc khai thác linh hoạt không gian đô thị biến vỉa hè, bến sông, phố đi bộ, không gian sáng tạo, khu di sản, làng nghề đô thị trở thành nguồn “tài nguyên du lịch mới”, tạo thêm bản sắc riêng cho TP.HCM.

Việc phát triển kinh tế đêm giúp TP.HCM mở rộng “khung giờ doanh thu” 24/7. Ảnh Nguyễn Sinh Minh Trung
|
Đón cơ hội từ Nghị quyết 98 để làm mới du lịch đô thị Đón đầu cơ chế mới, Vietravel đã chủ động xây dựng chiến lược phát triển theo hướng đồng bộ từ sản phẩm, dịch vụ đến vận hành. Nhiều dòng sản phẩm đặc trưng gắn với thương hiệu “TP.HCM Signature Experience” đang được doanh nghiệp chuẩn bị, xoay quanh city tour đêm, show văn hóa - light art, du lịch sông Sài Gòn, food tour gắn với nightlife experience, cũng như các tour kết nối TP.HCM với khu vực Tây Nam Bộ theo mô hình “cửa ngõ đô thị”. Song song đó, Vietravel tập trung nâng cấp dịch vụ theo chuẩn quốc tế, phát triển du lịch MICE cao cấp, tăng trải nghiệm ẩm thực - văn hóa - công nghệ, thí điểm các tuyến du lịch đường thủy kết hợp không gian sáng tạo, ứng dụng vé điện tử, QR check-in và dữ liệu du lịch số. |
Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng nhận định Nghị quyết 98 sửa đổi sẽ tạo cú hích chiến lược cho du lịch TP.HCM, mở ra cơ hội vươn lên thành thủ phủ du lịch đô thị của khu vực ASEAN, đồng thời đưa du lịch đêm và du lịch đường sông trở thành những trụ cột tăng trưởng mới.

TP.HCM hướng đến trở thành trung tâm du lịch đô thị, MICE và dịch vụ cao cấp của khu vực. Ảnh: Cao Thị Thanh Hà
Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng cho rằng Nghị quyết 98 sửa đổi sẽ tạo ra những cú hích chiến lược cho du lịch TP.HCM trong giai đoạn phát triển mới. Thành phố có cơ hội vươn lên trở thành thủ phủ du lịch đô thị của khu vực ASEAN, đưa du lịch đêm trở thành một “mũi tăng trưởng” mới, tạo đột phá cho du lịch đường sông - loại hình giàu tiềm năng nhưng lâu nay chưa được khai thác đúng mức.
Đồng thời, dòng vốn đầu tư quốc tế vào lĩnh vực dịch vụ, khách sạn, giải trí cũng được kỳ vọng tăng mạnh, tạo nền tảng để TP.HCM hướng đến mục tiêu 10 - 12 triệu lượt khách quốc tế mỗi năm vào năm 2030 thông qua việc nâng cao trải nghiệm, đơn giản hóa thủ tục và chuẩn hóa chất lượng dịch vụ.
IFC - “hạt nhân” nâng tầm du lịch MICE TP.HCM
Trong khi doanh nghiệp chủ động “đón sóng” từ các cơ chế mới, ở góc độ quản lý nhà nước, ngành Du lịch TP.HCM cũng đang khẩn trương xây dựng các chính sách cụ thể để hiện thực hóa dư địa mà Nghị quyết 98 sửa đổi mở ra, đặc biệt với phân khúc du lịch MICE gắn với Trung tâm Tài chính Quốc tế. Theo Sở Du lịch TP.HCM, đây là trụ cột chiến lược giúp tái cấu trúc thị trường khách theo hướng chất lượng cao trong giai đoạn tới.
Bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, nhìn nhận việc hình thành Trung tâm Tài chính Quốc tế là đột phá chiến lược và là động lực cốt lõi để tái cấu trúc thị trường khách giai đoạn 2026 - 2030. IFC được xác định là “hạt nhân” kiến tạo hệ sinh thái dịch vụ cao cấp, thu hút dòng khách doanh nhân, nhà đầu tư, chuyên gia tài chính toàn cầu -nhóm khách có khả năng chi trả cao và lưu trú dài ngày.
Sự phát triển của IFC sẽ tạo tác động lan tỏa, đưa du lịch MICE của Thành phố chuyển dịch mạnh từ chiều rộng sang chiều sâu, gắn với các hoạt động giao thương, hội nghị tài chính mang tầm quốc tế. Theo bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Sở Du lịch Thành phố đang chủ động triển khai nhiều giải pháp xúc tiến chuyên biệt tại các trung tâm tài chính lớn trên thế giới, đồng thời nghiên cứu mở thêm các đường bay thẳng kết nối TP.HCM với châu Âu, Bắc Mỹ khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành đi vào hoạt động.
Song song đó, TP.HCM đang xây dựng chính sách hỗ trợ đặc thù cho các đoàn khách MICE, với các ưu đãi về vé tham quan, thuê hội trường, chương trình biểu diễn nghệ thuật và quà tặng lưu niệm, nhằm tăng sức cạnh tranh cho điểm đến. Khu đô thị mới Thủ Thiêm được định hướng phát triển thành hạt nhân của du lịch MICE gắn với tài chính - công nghệ, nơi các diễn đàn, hội nghị chuyên sâu vào buổi sáng sẽ được kết nối hài hòa với các trải nghiệm văn hóa, nghệ thuật buổi chiều.
Với hệ sinh thái hơn 1.800 doanh nghiệp lữ hành, hơn 102.000 phòng lưu trú và mạng lưới trên 100 đơn vị có khả năng phục vụ hội nghị quy mô lớn, TP.HCM đã có nền tảng vững chắc để đón dòng khách MICE cao cấp.
Trong 5 - 10 năm tới, với lực đẩy từ IFC và các cơ chế đặc thù của Nghị quyết 98 sửa đổi, TP.HCM đặt mục tiêu trở thành điểm đến ưu tiên hàng đầu cho các hội nghị tài chính, diễn đàn đầu tư quốc tế, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp trên 10% GRDP của Thành phố.
Trong bối cảnh TP.HCM đứng trước yêu cầu tăng tốc để giữ vai trò đầu tàu kinh tế, Nghị quyết 98 sửa đổi mở ra không gian phát triển mới cho du lịch đô thị. Khi cơ chế đã “mở”, hiệu quả phụ thuộc vào quyết tâm triển khai và sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng. Có thể nói, nếu được thực thi hiệu quả, Nghị quyết 98 sẽ tạo nền tảng để du lịch TP.HCM bứt phá cả về quy mô lẫn chất lượng, hướng tới vị thế trung tâm du lịch đô thị, MICE và dịch vụ cao cấp của khu vực.




