HTX Tuấn Ngọc: Từ thành công công nghệ cao đến “nút thắt” chính sách du lịch nông nghiệp

Là một trong 63 Hợp tác xã (HTX) tiêu biểu toàn quốc năm 2023, HTX Nông nghiệp Tuấn Ngọc (TP. Thủ Đức) là mô hình điển hình cho chủ trương phát triển nông nghiệp công nghệ cao của TP.HCM. Tuy nhiên, hành trình mở rộng sang du lịch nông nghiệp của HTX cũng bộc lộ rõ những "nút thắt" về vốn và hạ tầng, đòi hỏi các giải pháp chính sách hỗ trợ phải được tăng cường hiệu quả.

HTX Tuấn Ngọc: Mô hình nông nghiệp công nghệ cao tiêu biểu của TP.HCM

Từ một tổ hợp tác nhỏ năm 2017, anh Lâm Ngọc Tuấn đã phát triển HTX Tuấn Ngọc thành một hệ thống trang trại thủy canh 9.000m² tại TP.HCM, chưa kể các chi nhánh liên kết. 

Điều làm nên sự khác biệt của HTX là việc áp dụng công nghệ IoT để kiểm soát toàn bộ nhà kính. Anh Tuấn cho biết rau thủy canh của HTX đảm bảo “5 không”: không nhiễm vi sinh, không nhiễm kim loại nặng, không thuốc bảo vệ thực vật, không kích thích sinh trưởng và không biến đổi gen. Rau sau thu hoạch có thể đóng gói ngay, bảo quản lâu và an toàn tuyệt đối.

Các loại rau sản xuất rất đa dạng, từ nhóm rau cải (cải xanh, cải ngọt) đến nhóm rau dược liệu (cải kale, bồ công anh) và đặc biệt là xà lách thủy tinh. “HTX đã trồng thành công rau xà lách thủy tinh tại TP.HCM, nơi có nhiệt độ cao. So với trồng ở Đà Lạt, chất lượng đạt 80-90%. Riêng đối với rau dược liệu cải bồ công anh, HTX mất 3 mùa trồng, nghiên cứu mới đưa ra phân phối trên thị trường”, anh Tuấn chia sẻ.

Nhờ quy trình nghiêm ngặt, bình quân mỗi ngày, HTX cung cấp cho thị trường 500-600 kg rau sạch, đạt doanh thu trung bình từ 300-400 triệu đồng/tháng, mang lại thu nhập ổn định 70-100 triệu đồng/năm cho xã viên và tạo việc làm cho 30 lao động.

Mô hình này không chỉ thành công về kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội cao, từ việc cung cấp hàng chục tấn rau trong đại dịch đến đóng góp 300 triệu đồng làm đường, xây nhà và hỗ trợ các chiến sĩ tại Trường Sa.

Giải pháp phát triển ngành nghề nông thôn mới: Du lịch nông nghiệp

Không dừng lại ở sản xuất, HTX Tuấn Ngọc đã chủ động phát triển ngành nghề nông thôn mới bằng cách kết hợp nông nghiệp sạch với du lịch sinh thái. Mô hình này thu hút hàng ngàn lượt khách (chủ yếu là học sinh, gia đình) đến tham quan, trải nghiệm trồng và thu hoạch rau thủy canh.

Ông Lâm Ngọc Tuấn, Giám đốc HTX, chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn không chỉ cung cấp sản phẩm sạch mà còn giúp du khách hiểu hơn về nghề nông và giá trị của nông nghiệp bền vững”.

Đây chính là hướng đi mà TP.HCM khuyến khích, nhằm đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, nâng cao giá trị gia tăng trên cùng một diện tích đất.

Tuy nhiên, mô hình của HTX Tuấn Ngọc cũng cho thấy rõ những rào cản chính sách cần được tháo gỡ để ngành nghề nông thôn phát triển. Dù thành công, HTX vẫn đối mặt với khó khăn về hạn chế diện tích và cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện. Các khu vực nghỉ ngơi, tiện ích như nhà vệ sinh, đường nội bộ chưa đáp ứng được nhu cầu, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ du lịch.

Rào cản lớn thứ hai chính là vốn. Ông Tuấn cho biết việc thiếu vốn đầu tư và khó tiếp cận các gói vay ưu đãi là trở ngại lớn. “Chúng tôi rất cần sự hỗ trợ từ phía chính quyền trong việc mở rộng diện tích và xây dựng thêm các công trình phụ trợ, để nâng cao trải nghiệm cho khách tham quan”, ông Tuấn kiến nghị.

Những khó khăn mà HTX Tuấn Ngọc gặp phải chính là vấn đề chung của nhiều mô hình nông nghiệp đô thị. Đây là lý do TP.HCM đang nỗ lực tăng cường hiệu quả của các chính sách hỗ trợ.

Việc ban hành các quyết sách mới (như Quyết định 90/2024/QĐ-UBND cho phép xây dựng công trình phụ trợ có kiểm soát trên đất nông nghiệp) được xem là giải pháp "cởi trói" trực tiếp cho các HTX du lịch nông nghiệp như Tuấn Ngọc. Chính sách này cho phép họ xây dựng hợp pháp các khu tiện ích, khu sơ chế, khu trưng bày OCOP (mà trước đây bị vướng quy định).

Để các mô hình như Tuấn Ngọc thực sự trở thành trụ cột của kinh tế nông thôn, các giải pháp chính sách của TP.HCM cần được thực thi đồng bộ, vừa hỗ trợ về mặt bằng (cho phép xây dựng công trình phụ trợ), vừa tháo gỡ điểm nghẽn về vốn (triển khai hiệu quả các gói tín dụng ưu đãi cho nông nghiệp công nghệ cao và kinh tế tập thể), đồng thời đẩy mạnh xúc tiến, liên kết các tour du lịch nông nghiệp.