Sử dụng gỗ to - mass timber góp phần giảm thải ngành xây dựng?

Ngành xây dựng đang chiếm khoảng gần 40% lượng phát thải CO2 toàn cầu, sử dụng Gỗ to cho công trình đang được kỳ vọng góp phần giảm thải chung cho ngành, tiến tới phát triển bền vững.

Toạ đàm “Gỗ to - Giải pháp kiến trúc công trình xanh và bền vững” do Hội Gỗ Xây dựng TP.HCM (Sawa) tổ chức chiều 3/10 đã mang đến nhiều thông tin hữu ích.

Các đại biểu trong hội thảo.

Ông Adam Peacock, Trưởng bộ phận thực hành kết cấu công trình tại Aurecon (công ty chuyên tư vấn thiết kế và kết cấu hạ tầng cho các công trình) cho biết, hàm lượng carbon tích hợp của MET - gỗ dán công nghiệp là 0,5kg CO2/kg, trong khi thép trị số này là 2,2 kg CO2/kg. Chưa kể gỗ có kết cấu nhẹ hơn và giảm được nhiều thời gian thi công tại chỗ.

Ông Adam cũng đưa ra ví dụ điển hình của King Street - toà nhà bằng gỗ đầu tiên cao nhất thế giới (10 tầng, cao 45m) đã giảm được 70% lượng carbon trong suốt vòng đời sử dụng.

King Street - tòa nhà bằng gỗ đầu tiên cao nhất thế giới

Phó Chủ tịch Hội gỗ TP.HCM - ông Nguyễn Mạnh Bình San, người đang thực hiện dự án triển lãm “Nhà Gỗ to trong rừng” đầu tiên tại Việt Nam cũng cho rằng, không chỉ đơn thuần là vật liệu xây dựng, gỗ to đang trở thành “ngôi sao mới” của kiến trúc thế giới. Với khả năng tích trữ carbon, giảm phát thải khí nhà kính, rút ngắn thời gian thi công, tiết kiệm năng lượng, gỗ to đang giúp tạo nên những công trình vừa bền vững, vừa gần gũi với thiên nhiên.

Trong bối cảnh Việt Nam đang đứng trước nhu cầu chuyển đổi mạnh mẽ để đáp ứng xu thế phát triển bền vững, gỗ to được kỳ vọng trở thành lựa chọn chiến lược cho ngành xây dựng và kiến trúc.

Ông Nguyễn Mạnh Bình San đang triển khai dự án “Triển lãm Nhà Gỗ To trong rừng” kéo dài 3 năm tại Khu Du lịch Làng Nhỏ - Khánh Hoà.

Tuy nhiên tại Việt Nam, gỗ được định danh là một vật liệu đắt đỏ, chưa kể việc sử dụng gỗ dễ bị đánh đồng với việc chặt cây, phá rừng. Nhưng ông Võ Quang Hà - Chủ tịch Tavico lý giải: gỗ sử dụng hợp pháp đều phải chứng minh được nguồn gốc từ vùng trồng đến quá trình canh tác, khai thác, vận chuyển cho đến khi đưa vào sử dụng và luôn có sự giám sát của một cơ quan độc lập. Từ rất lâu trên thế giới đã có rất nhiều vùng được quy hoạch trồng rừng phục vụ khai thác sử dụng.

Ông Võ Quang Hà cũng khẳng định, chi phí sử dụng gỗ trong xây dựng không đắt hơn so với sử dụng vật liệu truyền thống. Bởi giá thành nguyên liệu gỗ có thể cao hơn nhưng lại được bù vào chi phí thi công, do thời gian thi một công trình gỗ ngắn hơn rất nhiều so với công trình sử dụng vật liệu xây dựng truyền thống.

“Nếu nguồn gỗ không rõ ràng, việc xây dựng bằng gỗ to sẽ không còn ý nghĩa trong cam kết giảm phát thải hay bảo vệ môi trường”, ông Adam Peacock nhấn mạnh.

Ông Adam Peacook

Nói thêm về việc ứng dụng gỗ to trong các dự án xây dựng, ông Tôn Thất Liêm, chuyên gia kiến trúc đô thị thuộc Hội Kiến trúc sư TPHCM vui mừng vì sự ra đời của gỗ to đã “cởi trói” cho vật liệu gỗ. Nếu trước đây, gỗ tự nhiên thường khó đáp ứng yêu cầu chịu lực và giá thành cao, thì nay gỗ to mang lại giá trị bền vững theo đúng xu hướng xanh của thế giới mà không quá đắt đỏ.

Ông Liêm cũng cho rằng, Việt Nam có lợi thế về nguồn rừng trồng, đặc biệt là gỗ thông, có thể trở thành nguồn nguyên liệu dồi dào cho sản xuất gỗ to. Điều này mở ra cơ hội xây dựng chuỗi cung ứng trong nước, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đồng thời nâng cao giá trị cho ngành gỗ xuất khẩu vốn đã mạnh của Việt Nam.

Ông Tôn Thất Liêm.

Tuy vậy, các chuyên gia cho rằng để gỗ to phát triển đúng tiềm năng, cần khung pháp lý rõ ràng, tiêu chuẩn kỹ thuật và chính sách khuyến khích ứng dụng. Song song đó, thách thức lớn là phải thay đổi được nhận thức xã hội.

Hiện gỗ to thường được sản xuất từ gỗ thông, bạch dương, keo… qua các công nghệ ép lớp, ép thanh hoặc ghép dán tiên tiến, tạo nên vật liệu có độ bền chịu lực cao, an toàn hơn nhiều so với gỗ tự nhiên truyền thống. Điểm mạnh của gỗ to là nhẹ hơn thép, bê tông nhưng vẫn đảm bảo khả năng chịu tải lớn.