BÌNH ĐỊNH TRẨY HỘI MỪNG XUÂN

Bình Định vùng đất giàu truyền thống văn hóa - lịch sử, là nơi hội tụ và giao thoa văn hóa, nên các hình thức văn hóa dân gian và lễ hội truyền thống cũng rất đa dạng và phong phú. Như bao địa phương khác trong cả nước, hàng năm Bình Định diễn ra nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc, đậm chất truyền thống văn hóa trong dịp Tết đến Xuân về. Lễ hội thể hiện sự gắn kết hài hòa giữa thiên nhiên và con người, mà du khách không thể bỏ qua trong chuyến hành trình về miền đất võ: Lễ hội Đống Đa – Tây Sơn, Lễ hội Chợ Gò, Lễ hội đua thuyền ở Gò Bồi, Lễ hội Chùa Ông Núi …. Và thưởng thức những sản vật độc đáo khó thể nào quên

         Lễ hội Đống Đa – Tây Sơn

       Được tổ chức quy mô, trang trọng và hoành tráng nhất phải kể đến là lễ hội Đống Đa – Tây Sơn. Lễ hội được diễn ra từ chiều ngày Mồng 4 Tết và kéo dài cho đến hết ngày Mồng 5 tết âm lịch tại thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn. Chương trình tế lễ diễn ra từ chiều mồng 4 tết với nhiều nghi lễ cổ truyền đặc sắc được tổ chức tại Bảo tàng Quang Trung và khu tâm linh Đàn tế Trời đất, ôn lại những chiến công hiển hách lịch sử của phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn và cuộc đại phá quân Thanh. Chương trình bao gồm biểu diễn võ thuật, trống trận Tây Sơn và thao diễn trận pháp. Ngoài nghi lễ truyền thống, lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa dân gian như đua thuyền, trò chơi dân gian, hát tuồng,hội đánh bài chòi cổ dân gian...Ngày nay, đi dự lễ hội tết Đống Đa đối với người dân đất võ đã trở thành niềm tự hào và cũng là một nhu cầu tinh thần không thể thiếu được trong những ngày đầu xuân.

          Lễ hội Chợ Gò

Lễ hội Chợ Gò hay gọi là Hội xuân Chợ Gò được tổ chức duy nhất vào ngày mùng 1 Tết Âm lịch hàng năm ở thôn Phong Thạnh, Thị trấn Tuy Phước, Huyện Tuy Phước. Hội xuân Chợ Gò là nơi vui chơi, cầu lộc trong ngày đầu năm mới. Rạng sáng ngày đầu năm Âm lịch, chợ bắt đầu nhóm họp, người dân từ các vùng phụ cận mang đến chợ những sản vật từ địa phương của mình. Việc mua và bán không nặng tính kinh doanh, mà chỉ xem việc mua bán như một hình thức cầu lộc, tìm thấy niềm vui nho nhỏ cho mình trong ngày đầu năm mới và ước mong về một năm mới đầy hạnh phúc và sung túc cho mọi người.

          Lễ hội Đua Thuyền

Đến hẹn lại lên, ngay sau lễ hội Chợ Gòthì đến chiều Mồng 2 Tết, du khách lại đến với lễ hội Đua thuyền ở Gò Bồi thuộc thôn Tùng Giản, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước, quê ngoại của nhà thơ Xuân Diệu. Lễ hội đua thuyền ở Gò Bồi có từ xa xưa, gắn bó mật thiết với cư dân ven đầm Thị Nại.Lễ hội đua thuyền mang đậm chất văn hóacộng đồng, góp phần khơi dậy truyền thống quê hương vùng sông nước trong đánh giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc. Lễ hội gồm các hoạt động thi đua tranh tài của hơn 50 ngư dân đến từ 4 xã ven đầm Thị Nại là: Phước Thuận, Phước Sơn, Phước Hòa và Phước Thắng về tham gia ở các môn: sõng câu bơi dầm, sõng câu chống sào và đua thuyền rồng tập thể. Thuyền tham gia đua được làm công phu với thiết kế đầu rồng, trang trí nhiều hoa văn đẹp mắt được chuẩn bị trước đó hàng tháng và do tập thể cả xã đầu tư, bởi chiếc thuyền đua là đại diện bộ mặt địa phương. Ngày nay, lễ hội đua thuyền còn mang tính chất là phong trào rèn luyện sức dẻo dai, phục vụ công việc đánh bắt, cũng như nuôi trồng thủy sản của ngư dân trong vùng. Đây là nét văn hóa đặc trưng của người dân miền ven biển.

          Lễ hội Chùa Ông Núi

Hàng năm, cứ sau Tết Âm lịch hàng ngàn người dân và du khách thập phương lại kéo nhau về Xã Cát Tiến, Huyện Phù Cát tham dự Lễ hội Chùa Ông Núi - Linh Phong Thiền Tự, để thưởng ngọan cảnh chùa và cầu nguyện cho một năm mới an lành, thịnh vượng. Chùa Ông Núi là một trong những ngôi chùa cổ rất đẹp và nổi tiếng ở Bình Định. Ngôi chùa tọa lạc trên đỉnh núi Bà cao khoảng 500m so với mặt nước biển. Lễ hội được tổ chức vào ngày 24 và 25 tháng Giêng Âm lịch hàng năm. Đây chính là ngày giỗ của Hòa thượng Thích Viên Minh - trụ trì của chùa lúc sơ khai và cũng là một trong những người có nhiều đóng góp cho sự phát triển của lịch sử Phật giáo Bình Định. Tham dự Lễ hội Chùa Ông Núi cũng là dịp để du khách nghỉ ngơi, thưởng lãm cảnh đẹp và nét văn hóa đặc sắc lễ chùa sau Tết âm lịch hàng năm như là cầu bình an cho năm mới.

        Lễ hội Đô thị cổ Nước Mặn

            Lễ hội Đô thị cổ Nước Mặn là một trong những lễ hội truyền thống có quy mô lớn và ra đời rất sớm ở Bình Định, cách đây gần 4 thế kỷ. Lễ hội được tổ chức tại chùa Bà, thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước. Khoảng 400 năm trước, khu vực thôn An Hòa là cảng thị Nước Mặn nổi tiếng sầm uất. Người Hoa từ Quảng Đông, Phúc Kiến di cư sang mở phố buôn bán. Lễ hội Nước Mặn ra đời và được tổ chức hàng năm từ mồng 1 đến mồng 3 tháng 2 Âm lịch, vừa đánh dấu một cảng thị ở vùng đất biên viễn bước vào thời kỳ phồn vinh, vừa thể hiện tinh thần dung hợp văn hóa văn hóa Việt – Hoa khi biên giới Đại Việt mới tới núi Đá Bia (Đèo Cả-Phú Yên), và cứ thế duy trì, phát triển, thăng trầm theo nhịp sống của cảng thị này.

Ngoài ra, Bình Định còn rất nhiều lễ hội dân gian truyền thống độc đáo diễn ra trong suốt mùa xuân…

                                                                                                                                                         Việt Lê

 ( Nguồn TTXTDL BĐ)