Lịch sử đen tối đằng sau việc boa tiền trong nhà hàng
Chia sẻ
Việc boa tiền trong nhà hàng, hay "tiền boa" (tipping) là một phần của văn hóa tiêu dùng rộng rãi ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, có một lịch sử đen tối đằng sau việc này, đặc biệt là ở Mỹ.
Trong thế kỷ 19, sau khi cải cách di cư tới Mỹ, nhiều người đã tìm kiếm cơ hội làm việc trong ngành dịch vụ, bao gồm cả nhà hàng. Trong khi đó, các nhà hàng thường không muốn chi trả cho nhân viên của họ một mức lương cố định, thay vào đó, họ phụ thuộc vào tiền boa từ khách hàng để bù đắp cho khoản lương thấp.
Dần dần, việc này đã trở thành một phần không thể thiếu của ngành dịch vụ, và nó đã tạo ra một hệ thống mà nhân viên nhà hàng phụ thuộc nhiều vào tiền boa để kiếm sống. Điều này đã dẫn đến tình trạng nhân viên nhà hàng phải dựa vào lòng hảo tâm của khách hàng để có thêm thu nhập, thay vì dựa vào một mức lương cố định từ nhà hàng.
Tiền boa thực sự đã trở thành một phần quan trọng trong nền kinh tế và xã hội của Mỹ sau Nội chiến, đặc biệt trong thời kỳ Tái thiết. Công ty Pullman là một ví dụ điển hình cho việc sử dụng tiền boa như một phần của hệ thống lao động.
Nhân viên phục vụ trên toa tàu ở thời kỳ Tái thiết của nước Mỹ
Hệ thống tiền boa đã được sử dụng để bù đắp cho mức lương thấp của công nhân, đặc biệt là công nhân da đen, trong trường hợp của Pullman, nhiều trong số họ trước đây là nô lệ. Công ty này thuê họ làm công việc lao động như khuân vác trên đường sắt, nhưng trả lương rất thấp. Tiền boa được coi là một phần của tiền lương, và công nhân có thể nhận được nó thông qua sự hài lòng của hành khách và sự chia sẻ từ phía họ.
Tuy nhiên, việc sử dụng tiền boa như một phần của hệ thống lao động đã gặp phải sự phản đối và chỉ trích từ một số người, đặc biệt là từ các nhóm công nhân và nhà hoạch định chính sách xã hội. Cơ sở của sự chỉ trích này là việc tiền boa thường được coi là một hình thức biện pháp tạm thời để bù đắp cho mức lương thấp thay vì cải thiện điều kiện làm việc và tăng lương cơ bản.
Tình trạng nhân viên nhà hàng phải dựa vào lòng hảo tâm của khách hàng để có thêm thu nhập, thay vì dựa vào một mức lương cố định từ nhà hàng.
Trong thập kỷ đầu của thế kỷ 20, một số bang nước Mỹ đã cấm việc sử dụng tiền boa, nhưng đây thường chỉ là biện pháp tạm thời và không thể chấm dứt triệt để hệ thống này. Cuối cùng, những luật cấm này đã bị bãi bỏ và tiền boa tiếp tục tồn tại, mặc dù việc sử dụng nó đã giảm đi sau đó.
Những tranh cãi về tiền boa đã kéo dài hơn một thế kỷ. Nhiều người cho rằng hệ thống này không công bằng và tạo ra một sự phụ thuộc không cần thiết, trong khi những người khác thì cho rằng đó là một phần không thể thiếu của nền văn hóa tiêu dùng hiện đại.
Việc nghiên cứu cho thấy rằng quy tắc nghi thức đối với việc đưa tiền boa đã thay đổi theo thời gian, từ việc chỉ đưa khoảng 10% vào những năm 1950 lên đến mức 15% vào những năm 1970. Ngày nay, tiêu chuẩn thông thường là từ 20% trở lên, mặc dù có thể phức tạp hơn khi kết hợp với các phí dịch vụ của nhà hàng.
Dù mức tiền boa có thể dao động, mức trung bình hiện tại ở Mỹ là khoảng 18%. Tuy nhiên, có sự khác biệt nhỏ dựa trên các yếu tố như trình độ học vấn, thu nhập và vị trí địa lý. Sự tăng của tiền boa đã gây ra một hiện tượng được gọi là "mệt mỏi vì tiền boa", khiến cho nhiều người cảm thấy áp lực và mệt mỏi khi phải đưa tiền boa.
