LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA GIẢI PHẪU THẨM MỸ

Giải phẫu Thẩm mỹ là một bộ phận của Ngoại khoa Y học, thuộc chuyên ngành Ngoại khoa Tạo hình và chỉnh hình tái tạo. Giải phẫu Thẩm mỹ sử dụng các kỹ thuật của Ngoại khoa Y học để chỉnh sửa thay đổi ngoại hình cơ thể nhằm mục đích làm tăng vẻ đẹp, đáp ứng nhu cầu tự hoàn thiện của con người

I.VỀ TÊN GỌI

Ở Việt Nam, các tên gọi của ngành này là Giải phẫu Thẩm mỹ hay Phẫu thuật Thẩm mỹ hoặc Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ đều có nội dung như nhau. Trên thế giới, người ta cũng sử dụng nhiều tên gọi khác nhau như trong tiếng Anh là: Cosmetic Sugery, Aecthetic Sugery, Plastic Sugery, Aesthetic Plastic Sugery, Aesthetic Plastic and Recontractive Sugery v.v… và trong tiếng Pháp là: Chirurgie Cosmétique, Chirurgie Plastique Esthétique, Chirurgie Plastique et Réparatrice v.v… Như vậy việc sử dụng một tên gọi nào đó cho thống nhất là điều khó khăn và có lẽ cũng không cần thiết. Trong tiếng Việt cũng có người thích sử dụng tên gọi Phẫu thuật Thẩm mỹ vì cho rằng nó có thể chính xác hơn về mặt thuật ngữ Khoa học. Tuy nhiên nếu sử dụng tên gọi Giải phẫu Thẩm mỹ cũng đúng, nhưng có vẻ nhẹ nhàng hơn về mặt nội dung và từ lâu tên gọi đó trở nên quen thuộc với người Việt Nam.

Cần nói thêm rằng “Từ điển Tiếng Việt” giải thích hai từ Giải phẫu và Phẫu thuật có một nghĩa chung là mổ xẻ (để chữa bệnh ). Và cũng cần nhắc lại rằng, trong văn bản pháp quy của cơ quan quản lý Nhà nước Ngành Y tế như Pháp lệnh hành nghề Y Dược tư nhân cũng như các chứng chỉ hành nghề do Bộ Y Tế và Sở Y Tế cấp, đều dùng tên gọi Giải phẫu Thẩm mỹ.

Vì những lý do đó, trong quyển sách này, chúng tôi sử dụng tên gọi chính thức của chuyên khoa này là Giải phẫu Thẩm mỹ.

Từ vấn đề tên gọi có thể nhận thấy Giải phẫu Thẩm mỹ cũng có chung những mục đích và phương tiện kỹ thuật với các Ngành Ngoại khoa khác. Đó là kỹ thuật ngoại khoa với mục đích tạo hình và chỉnh sửa tái tạo nhằm mục đích phục hồi dáng vẻ bình thường của cơ thể và hơn thế nữa, nó còn làm tăng vẻ đẹp ngoại hình.

Như vậy, có thể nói lịch sử phát triển của Giải phẫu Thẩm mỹ cũng nằm trong toàn bộ lịch sử của Ngành Ngoại khoa tạo hình và chỉnh hình.

Tuy nhiên dễ hình dung, có thể tạm phân định một cách tương đối:

- Ngành Ngoại khoa tạo hình, chỉnh hình có mục đích chủ yếu là phục hồi tái tạo những phần, những bộ phận của cơ thể bị thiếu, bị mất (có thể do nguyên nhân bẩm sinh hay sau những chấn thương, bệnh lý) nhằm mang lại hình thái bình thường và phục hồi chức năng sinh thái bình thường cho cơ thể.

- Giải phẫu thẩm mỹ có mục đích chủ yếu là sử dụng kỹ thuật ngoại khoa làm thay đổi ngoại hình con người, để đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ là chính, hoặc đôi khi chỉ vì mục đích duy nhất là thẩm mỹ, thỏa mãn khát vọng làm đẹp của con người.

Như vậy, khi cuộc phẫu thuật tạo hình và chỉnh hình đạt đến kết quả tốt đẹp cả về chức năng và thẩm mỹ thì có nghĩa là nó bao hàm cả Giải phẫu Thẩm mỹ trong đó.

II. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN

Công việc giải phẫu tạo hình và chỉnh sửa đã xuất hiện từ rất sớm, từ thời cổ đại. Lịch sử còn ghi lại những ca giải phẫu tạo hình được thực giện bởi những người thợ cắt tóc, thậm chí là thợ nề, vì vậy khi nói về lịch sử ra đời và phát triển của Khoa Giải phẫu Tạo hình Thẩm mỹ, có tác giải gọi đó là “con đường đi từ những người thợ cắt tóc tới phẫu thuật viên tạo hình”.

Từ thế kỷ thứ VI trước Công Nguyên, những người thợ hớt tóc Ấn Độ đã lấy da ở cổ để tái tạo lại mũi cho những người bị hình phạt cắt mất mũi.

Thời đó, người Hy Lạp, La Mã đã biết tạo hình mũi với các vạt ra lấy ở mặt.

Đời nhà Tần, năm 625 Trước Công nguyên, người Trung Quốc đã biết phẫu thuật phục hồi môi bị sứt.

Thế kỷ XVI, người Ý Tagliacozzi đã là người đầu tiên trong lịch sử, thực hiện tái tạo mũi bằng vạt da cánh tay, và ông còn là người đầu tiên sử dụng kỹ thuật tạo hình thẩm mỹ căng da mặt.

Nhiều thế kỷ tiếp theo sau đó, Ngành Tạo hình Thẩm mỹ phát triển chậm, không có phát kiến nào mới.

Đến cuối thế kỷ XIX, nhờ sự phát triển của các Ngành Y học khác như Giải phẫu học, Vi trùng học, kỹ thuật gây tê và vô trùng, Ngành Ngoại khoa nhanh chóng phát triển thành lĩnh vực y học độc lập. Cùng với sự phát triển trong thực hành, tài liệu y văn cũng ghi lại được nhiều hơn những bằng chứng thực tế của sự thay đổi đó.

Trong giai đoạn phát triển mới này, người thầy thuốc đi tiên phong là Bác sĩ Ngoại khoa nổi tiếng F.Dieffenbach (1792 – 1847) người Berlin, Đức, đã có nhiều cống hiến do cách sáng chế và thực hiện thành công các kỹ thuật tạo hình thẩm mỹ và nổi bật là tạo hình mũi với mục đích thẩm mỹ.

Có thể nói 2 Thập kỷ cuối cùng của Thế kỷ XIX là thời kỳ phát triển rầm rộ của Ngoại khoa Tạo hình Thẩm mỹ với sự bùng nổ của hàng loạt những ngôi sao- là những Nhà Ngoại khoa hàng đầu tiếp nối người tiên phong F.Dieffenbach cùng những kỹ thuật giải phẫu tạo hình mới.

Đó là Edward Talbort Ely, một Phẫu thuật gia trẻ tuổi trong lĩnh vực tai, mũi, họng ở Bệnh viện Manhattab ( Mỹ), lần đầu tiên thực hiện chỉnh hình thẩm mỹ vành tai năm 1881.

Đó là Theodore Thomas ( Mỹ), người đi đầu trong các phẫu thuật cắt bỏ u vú và tái tạo vú ( năm 1882), một kỹ thuật mà 25 năm sau vẫn được áp dụng bởi Morestin và Guinard và tới 18 năm sau nữa (năm 1925) lại được cải tiến bởi Quervain, một bác sĩ phẫu thuật người Thụy Sĩ và từ đó ông đã chở thành chuyên gia số 1 thế giới về kỹ thuật cắt bỏ u tuyến vú và tạo hình tái tạo vú.

Đó là John Orlando Roe trong kỹ thuật chỉnh hình mũi, được mệnh danh là người đi đầu trong lĩnh vực tạo hình mũi thẩm mỹ.

Đó là Robert F.Weir (New Yurk, Mỹ) với các kỹ thuật mới trong điều trị và chỉnh hình mũi do chấn thương thực hiện từ năm 1887.

(Còn tiếp)

CNB