Kinh tế nền tảng và sự nổi lên của các công ty trung gian sáng tạo nội dung tại Việt Nam
Nền kinh tế nền tảng đang tạo ra một làn sóng nghề nghiệp mới, nơi người trẻ không chỉ tiêu dùng nội dung mà còn kiếm sống nhờ sáng tạo. Cùng với sự bùng nổ của TikTok và các nền tảng mạng xã hội, những công ty trung gian đào tạo và hỗ trợ sáng tạo nội dung cũng âm thầm vươn lên, định hình lại khái niệm “nghề nghiệp” trong thời đại số.
Không gian mạng đang dần trở thành nơi người trẻ khởi nghiệp, thể hiện bản thân và định hình tương lai nghề nghiệp. Sự trỗi dậy của nền kinh tế nền tảng (platform economy) không chỉ làm thay đổi cách con người làm việc mà còn thúc đẩy sự hình thành của các ngành nghề mới, nơi nội dung số trở thành một loại “tài sản” có giá trị trao đổi thật sự.
Tại Việt Nam, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng như TikTok, Facebook, YouTube, những công ty trung gian sáng tạo nội dung cũng âm thầm bùng nổ, đóng vai trò như chiếc cầu nối giữa người dùng cá nhân và hệ sinh thái công nghệ khổng lồ.
Theo báo cáo “Digital 2024 Vietnam” của Datareportal, Việt Nam hiện có hơn 79 triệu người dùng Internet, chiếm hơn 80% dân số. Riêng TikTok ghi nhận khoảng 51 triệu người dùng, với độ tuổi chủ yếu nằm trong khoảng 18–34, phản ánh rõ mức độ phổ cập của nền tảng này trong đời sống giới trẻ. Cùng với đó, nghiên cứu của Bain & Company năm 2023 cho thấy 59% Gen Z tại Đông Nam Á bày tỏ mong muốn kiếm tiền thông qua nội dung số như livestream, sáng tạo video, review sản phẩm…
Tuy nhiên, các nền tảng công nghệ, với bản chất là người cung cấp hạ tầng, không trực tiếp đào tạo hay hỗ trợ người dùng trở thành nhà sáng tạo chuyên nghiệp. Trong khoảng trống đó, những công ty trung gian như HP Media đã xuất hiện như một “bệ phóng”, giúp chuyển hóa đam mê thành kỹ năng, định hình hình ảnh cá nhân và xây dựng một lộ trình nghề nghiệp rõ ràng.
HP media trong đêm gala cuối năm dành cho các nhân sự là idol live của công ty
Thành lập từ năm 2021, HP Media là một trong những đơn vị tiên phong tại TP.HCM hoạt động trong lĩnh vực đào tạo Idol livestream, sản xuất nội dung và tổ chức các hoạt động cộng đồng gắn liền với sáng tạo. Đến nay, công ty đã quản lý hơn 1.500 Idol chính thức, tổ chức hàng loạt cuộc thi sáng tạo nội dung trực tuyến và liên tục có mặt trong các bảng xếp hạng livestream của TikTok Việt Nam và khu vực.
Năm 2024 đánh dấu bước tiến quan trọng của HP Media trên bản đồ livestream khu vực. Sau hành trình dài cùng LIVE Fest 2024, công ty đã ghi dấu ấn với loạt thành tích ấn tượng: Top 3 Toàn quốc TikTok Live Việt Nam, Top 3 Giải đấu Đại lý LIVE Fest 2024 cấp khu vực, Top 4 Giải vô địch Đại lý METAP & APAC – Vòng loại thế giới và Top 17 tại vòng đấu toàn cầu.
Tranhuyennhu88206, một trong những Idol nổi bật hiện sở hữu hơn 400.000 người theo dõi trên TikTok, chia sẻ: “Tôi từng là một người rất nhút nhát, chưa từng nghĩ mình có thể kiếm sống bằng cách livestream. Nhưng từ ngày gia nhập HP Media và bắt đầu nghiêm túc với TikTok, mọi thứ đã thay đổi. Tôi học được cách nói chuyện, biểu diễn, làm nội dung hấp dẫn và quan trọng nhất là biết cách phát triển sự nghiệp một cách bền vững. Có thể nói TikTok đã thay đổi cuộc đời tôi, nhưng nếu không có HP Media đồng hành, tôi sẽ không thể đi xa đến vậy”.
Trần Huyền Như (ngoài cùng bên trái) là idol live nổi bật được HP media nâng đỡ từ những ngày đầu
Câu chuyện của Như không phải là cá biệt. Sự xuất hiện của các đơn vị trung gian đã tạo ra một làn sóng chuyên nghiệp hóa trong cộng đồng sáng tạo nội dung tại Việt Nam. Không chỉ cung cấp kỹ thuật hay đào tạo biểu diễn, họ còn mở rộng hỗ trợ về bảo hiểm xã hội, thiết bị livestream, kỹ năng truyền thông và cơ hội hợp tác trong – ngoài nước.
Từ năm 2022 đến nay, các công ty trung gian đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển của ngành công nghiệp sáng tạo số tại Việt Nam. Nhiều cái tên như HP Media không chỉ hoạt động thương mại, mà còn triển khai các chiến dịch cộng đồng, tổ chức cuộc thi sáng tạo định kỳ, hướng đến xây dựng một hệ sinh thái chuyên nghiệp, bền vững cho người trẻ theo đuổi nghề nghiệp số.
Tất nhiên, những thách thức về pháp lý, thuế, chế độ phúc lợi và quản trị nội dung vẫn còn. Nhưng nếu tiếp tục phát triển theo hướng hỗ trợ toàn diện, doanh nghiệp trung gian sẽ không chỉ là một phần trong hệ sinh thái công nghệ mà còn là nền tảng xã hội mới cho sự nghiệp sáng tạo.
Kinh tế nền tảng không chỉ là nơi tiêu dùng, mà đang trở thành nơi sản sinh thu nhập, định danh cá nhân và lan tỏa ảnh hưởng. Trong bức tranh đó, các công ty trung gian nội địa đang dần đóng vai trò không thể thiếu, góp phần viết lại khái niệm “nghề nghiệp” của thế hệ mới.