Cách thành phố Quy Nhơn 85 km về hướng Bắc, Thị xã Hoài Nhơn (Bình Định) là điểm đến du lịch hấp dẫn với làng chài trù phú nổi tiếng có hàng nghìn ngư dân hành nghề câu cá ngừ đại dương lớn nhất Việt Nam.
Khám phá thủ phủ khai thác cá ngừ đại dương với công nghệ đánh bắt hiện đại bậc nhất Việt Nam, nguồn lợi kinh tế từ nghề khai thác cá ngừ đại dương đã giúp cho đời sống ngư dân trở nên giàu có, sung túc hình thành nên các làng biệt thự,... Du khách đến đây có thể tìm hiểu quy trình đóng những con tàu gỗ đồ sộ tại xưởng đóng tàu, chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của hang Yến hay cửa biển Tam Quan Bắc.
Từ lâu, làng chài xã Tam Quan Bắc (huyện Hoài Nhơn) nổi tiếng với "binh đoàn tàu xa bờ" công suất lớn với hàng nghìn ngư dân gắn bó với nghề câu cá ngừ đại dương. Vào mỗi mùa trăng hàng tháng, hơn 1.000 tàu thuyền xa bờ trở về cập cảng Tam Quan bán cá ngừ đại dương cho thương lái.
Mỗi chuyến ra khơi đánh bắt cá ngừ đại dương, chúng tôi tập kết lên tàu 3.000 lít dầu diesel, 100 kg gạo cùng lương thực, nước uống, 20 kg dây cước Nhật Bản, hơn 100 lưỡi câu, vài móc sắt inox và 4 cây tre già rắn chắc làm cần câu quanh tàu. Muốn bắt cá ngừ đại dương, ngư dân phải dùng mực xà tươi để làm mồi nhử.
Mỗi năm ngư dân xã Tam Quan Bắc có 11 chuyến biển đánh bắt cá ngừ đại dương (mỗi chuyến khoảng 25 ngày). Để bắt được loại cá này, mọi người phải thả sợi cước gắn lưỡi câu móc mực xà tươi xuống biển sâu 60-100 m.
Theo ngư dân địa phương, trong số 11 chuyến biển hàng năm, họ từng câu được con cá ngừ đại dương vây vàng lên đến 130 kg. Thỉnh thoảng một số ngư dân làng chài cũng câu được cá ngừ vây xanh 200 đến 300 kg.
Lão ngư Trần Văn Thành (ngụ xã Tam Quan Bắc), thổ lộ chuyến biển được xem là "thắng lớn" trở về khoang tàu có từ 2 đến 3 tấn cá ngừ đại dương, bán cho thương lái thu về vài trăm triệu đồng.
Lãnh đạo thị xã Hoài Nhơn, cho hay làng chài Tam Quan Bắc có hơn 1.000 tàu cá xa bờ với hơn 6.000 ngư dân đánh bắt cá ngừ đại dương đạt sản lượng mỗi năm 10.000 tấn, mang lại thu nhập đáng kể cho người dân địa phương.
Nghề câu cá ngừ đại dương không chỉ làm thay đổi đời sống của người dân nơi đây mà còn tạo động lực phát triển một số ngành nghề khác như: Thu mua, chế biến thủy sản, đóng, sửa chữa tàu, cơ khí, dịch vụ cung ứng nhiên liệu, đá lạnh, thực phẩm.
Theo Hiệp Hội cá ngừ đại dương Việt Nam, cả nước hiện có 35.000 ngư dân đánh bắt cá ngừ đại dương, chủ yếu tập trung ở ba tỉnh Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa. Sản lượng đánh bắt mỗi năm đạt khoảng 17.000 tấn, riêng xã Tam Quan Bắc, huyện Hoài Nhơn (Bình Định) có hơn 6.000 ngư dân đánh bắt đạt sản lượng 10.000 tấn mỗi năm được xem là làng chài đánh bắt cá ngừ đại dương lớn nhất Việt Nam.
Hiện sản phẩm cá ngừ đại dương Bình Định chủ yếu xuất khẩu (dạng phi lê đông lạnh) sang các nước là EU, Mỹ, Trung Quốc... và tiêu thụ thị trường trong nước.
