TP.HCM thúc đẩy kinh tế nông thôn bằng chuyển đổi số

TP.HCM đang triển khai mạnh mẽ kế hoạch chuyển đổi số để phát triển kinh tế số, xem đây là giải pháp then chốt thúc đẩy các ngành nghề nông thôn. Mục tiêu đến năm 2025 là 100% xã có hợp tác xã, mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực, và 70% các mô hình này có ứng dụng công nghệ số. Tuy nhiên, để chính sách thực sự hiệu quả, người dân cho rằng cần có các mô hình điểm thành công để họ học tập và làm theo.

Giải pháp đồng bộ: Từ hạ tầng số đến dịch vụ số

Để đạt được các mục tiêu trên, TP.HCM đã ban hành Kế hoạch số 2784 về việc thực hiện Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh đến năm 2025 (thực hiện Quyết định 924 của Thủ tướng Chính phủ), đề ra nhiều giải pháp đồng bộ.

Theo đó, Thành phố sẽ tập trung hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số và dịch vụ trực tuyến về y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội... ở khu vực nông thôn. Đồng thời, tuyên truyền, hướng dẫn và khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ số, trọng tâm là dịch vụ công trực tuyến, y tế số, giáo dục số, mua bán trực tuyến và thanh toán điện tử.

Để đảm bảo nền tảng, UBND TP.HCM yêu cầu các địa phương tạo điều kiện, môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút các tập đoàn viễn thông, công nghệ thông tin đầu tư cơ sở hạ tầng số, kết nối mạng internet đến tận xã, ấp. Bên cạnh đó, Thành phố đẩy mạnh kêu gọi hỗ trợ về kỹ thuật và nguồn lực của các đối tác quốc tế. Mục tiêu cuối cùng là hoàn thành chính quyền số, xã hội số, kinh tế số, hạ tầng số và công dân số ở khu vực nông thôn.

Tăng hiệu quả chính sách: "Cần mô hình thực tế để nông dân tin"

Các chính sách hỗ trợ phát triển ngành nghề nông thôn thông qua chuyển đổi số đang được các cấp Hội Nộg dân tích cực triển khai. Hội Nông dân Thành phố đã tổ chức hơn 30 lớp tập huấn chuyển đổi số trong quảng bá, tiêu thụ nông sản cho hội viên, nông dân, cũng như các lớp về kỹ năng cơ bản bán hàng và tạo lập tài khoản số trên nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử.

Các hoạt động này nhằm hỗ trợ nông dân chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang kinh tế nông nghiệp số, xây dựng chuỗi liên kết, chuỗi giá trị.

Tuy nhiên, để các giải pháp này thực sự đi vào đời sống, ý kiến từ cơ sở là vô cùng quan trọng. Anh Phạm Hoàng Phúc (xã Nhà Bè, TP.HCM) ghi nhận, mấy năm nay, địa phương đã hỗ trợ bà con mở tài khoản trên sàn thương mại điện tử và tập huấn cách bán hàng online. Nhưng để nông dân ứng dụng tốt hơn, anh Phúc cho rằng cần làm mạnh thêm ở khâu thực hành.

"Cần tập huấn thực tế hơn, có mô hình chuyển đổi số hiệu quả để người dân học tập. Nên làm vài mô hình điểm thành công để bà con thấy rồi mới tin, mới làm theo. Như vậy chính sách chuyển đổi số mới thật sự hữu ích với nông dân nông thôn", anh Phúc chia sẻ.

Ý kiến này cho thấy, giải pháp tăng cường hiệu quả chính sách chính là việc xây dựng các "hình mẫu" thành công, biến các chủ trương thành những mô hình trực quan để người dân có thể học hỏi và nhân rộng.

Lộ trình chung hướng tới "Xã nông thôn số"

Kế hoạch của TP.HCM nằm trong chiến lược tổng thể quốc gia. Trong 5 năm qua, cả nước đã có những bước tiến quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn mới, như việc đưa hàng nghìn sản phẩm OCOP lên các sàn thương mại điện tử (Postmart, Voso...) và triển khai hơn 2.500 mô hình ứng dụng IoT, QR code trong nông nghiệp.

Định hướng giai đoạn 2026–2030 là hình thành "xã nông thôn số toàn diện". Đây là nơi người dân được tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, thương mại điện tử, giáo dục và y tế số; nơi hạ tầng số phủ khắp và sinh kế gắn liền với kinh tế số.

Trong tầm nhìn này, nông nghiệp sẽ ứng dụng IoT, AI, big data để tưới tiêu tự động, giám sát chất lượng đất, và nông sản được số hóa toàn bộ quy trình từ sản xuất đến tiêu thụ. Người dân sẽ được đào tạo kỹ năng số, từ sử dụng smartphone, ngân hàng số đến kỹ năng tham gia sàn thương mại điện tử.

Việc hình thành "xã nông thôn số" không chỉ giúp minh bạch dịch vụ công, tạo cơ hội việc làm mới từ nông sản số hay du lịch trực tuyến, mà còn là giải pháp chiến lược để thu hẹp khoảng cách nông thôn - thành thị, giúp ngành nghề nông thôn thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế.