Dự án KĐT 10B của Đỗ Gia Capital ở Quảng Ninh: Chồng lấn vùng đệm, tác động di sản ra sao?

Dự án KĐT 10B của Đỗ Gia Capital ở vùng đệm vịnh Hạ Long tại TP Cẩm Phả, Quảng Ninh được xác định nằm cách ranh giới vùng lõi của di sản khoảng 4-5km, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường vịnh.

Dự án khu đô thị 10B phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả, Quảng Ninh thu hút dư luận đặc biệt quan tâm những ngày gần đây bởi ‘lùm xùm’ liên quan tới phản ánh việc thi công san lấp mặt bằng, quây núi đá vịnh Hạ Long làm “hòn non bộ”.

Theo đó, trong tổng diện tích khoảng 31,8 ha của dự án KĐT 10B có chồng lấn 3,88 ha vùng đệm Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, nằm cách ranh giới vùng lõi của di sản khoảng 4-5km.

Ngoài 3,88ha vùng đệm vịnh Hạ Long, trong dự án khu đô thị tại khu 10B phường Quang Hanh, còn có diện tích rất lớn các khu dân cư hiện trạng, công trình văn hóa, chính trị, an ninh - quốc phòng… và những phần giáp biển của TP Hạ Long hiện nay đang thuộc vùng đệm di sản vịnh Hạ Long.

Đỗ Gia Capital bị xử phạt vì xây dựng gây ảnh hưởng môi trường vịnh, tác động xấu ảnh hưởng tới di sản

Theo Luật Di sản văn hóa và Nghị định 109/2017/NĐ-CP về bảo vệ và quản lý di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới ở Việt Nam, việc xây dựng các công trình trên vùng đệm không được làm ảnh hưởng đến yếu tố gốc cấu thành di tích, cảnh quan thiên nhiên và môi trường - sinh thái của di tích.

Tuy nhiên, Đỗ Gia Capital không công khai báo cáo đánh giá tác động môi trường, không thực hiện nội dung phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định, gây ảnh hưởng lớn đến môi trường vùng vịnh.

Tại thời điểm Đoàn kiểm tra ban ngành tiến hành kiểm tra, chủ đầu tư dự án đang thi công các tuyến đường công vụ trùng với tuyến đường số 2, 3, 4, 5, 7... theo Quy hoạch đã được phê duyệt tại Quyết định số 5099/QĐ-UBND ngày 16/9/2021 của UBND thành phố Cẩm Phả. Các tuyến đường đều nằm phía trong ranh giới của dự án, với điểm xa nhất đều cách ranh giới dự án khoảng 3m. Tổng chiều dài các tuyến đường đã thi công khoảng 1.000m.

Đáng chú ý, Đỗ Gia Capital đã đổ đất đá trực tiếp xuống vùng nước biển ven bờ thuộc ranh giới quy hoạch dự án, không có biện pháp hạn chế bùn trồi, đất đá rửa trôi ra môi trường biển. Dọc tuyến đường giáp suối Lộ Phong có hiện tượng rửa trôi đất đá, làm đục cục bộ khu vực nước biển ven bờ. Phía cuối tuyến đường, khu vực giáp núi đá có hiện tượng đổ đất làm phát sinh bùn trồi chưa có biện pháp xử lý.

Chủ dự án sử dụng 10 container (tổng chiều dài khoảng 200m) quây phía ngoài một phần đường thi công để tạo mặt bằng làm tuyến kè dọc suối Lộ Phong. Đồng thời, rải lớp vải địa kỹ thuật phía ngoài đường tại các vị trí chưa quây container.

Vật liệu thi công đường công vụ là đá xô bồ, mặt đường được phủ đá dăm, mép ngoài đường công vụ một số đoạn được gia cố bằng đá hộc. Phía trong của đường phục vụ thi công kiêm đê quây chưa có thiết kế lớp vải địa kỹ thuật; chưa vét bùn phía dưới trước khi thi công; chưa vét bùn trồi trong quá trình thi công; chưa thực hiện toàn bộ đê quây kết hợp xử lý nền các tuyến kè bao quanh hoặc phân đoạn để thực hiện và chưa tạo ra các vùng kín không để bùn trôi, nước mưa kéo theo bùn đất trôi ra biển; chưa quan trắc định kỳ chất lượng nước, trầm tích, đa dạng sinh học tại khu vực thực hiện dự án và khu di sản vịnh Hạ Long với tần suất 3 - 6 tháng/lần; chưa công khai báo cáo ĐTM tại phường và tại dự án...

Ngoài ra, tại thời điểm kiểm tra, chủ đầu tư chưa xuất trình được hồ sơ mặt bằng thi công và biện pháp thi công. Nhật ký thi công của chủ dự án cũng chưa thể hiện đầy đủ hoạt động thi công tuyến đường công vụ...

Dự án Khu đô thị 10B phường Quang Hanh, Quảng Ninh vi phạm quy định bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản. (Ảnh: Tiền Phong)

Việc đổ đất trực tiếp xuống vùng nước vịnh Hạ Long mà không có các giải pháp bảo vệ môi trường, sẽ gây ô nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng đến các hệ sinh thái của Di tích Quốc gia đặc biệt vịnh Hạ Long. Việc này vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản theo Luật Bảo vệ môi trường, Luật Di sản Văn hóa, báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.

Ngày 7/11, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty TNHH Đỗ Gia Capital với 2 hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường với tổng mức phạt là 125 triệu đồng. Đồng thời, buộc Đỗ Gia Capital phải công khai báo cáo môi trường đã được phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định.

Vùng ranh giới di sản thiên nhiên thế giới có được quy hoạch xây dựng?

Dự án Khu đô thị 10B phường Quang Hanh dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng vào quý III/2026. Quy mô các hạng mục công trình gồm: 451 căn biệt thự và nhà ở liền kề; xây thô và hoàn thiện mặt ngoài 52 căn biệt thự. Ngoài ra còn có các công trình thương mại dịch vụ, trong đó có các khách sạn 7 tầng. Quy mô dân số khoảng 2.524 người.

Theo quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án của UBND tỉnh Quảng Ninh, yếu tố nhạy cảm về môi trường của dự án là 3,88ha dự án nằm trong vùng đệm, khu vực 2 của di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.

Trong vùng đệm phải khai thác phù hợp để bảo đảm các đặc điểm và ý nghĩa của di sản thế giới, hạn chế được những tác động tiêu cực của sự phát triển; hạn chế tới mức thấp nhất tác động của con người đối với di sản;... Rất nhiều các quy định, quy chế quản lý, bảo vệ, phát huy di sản vịnh Hạ Long.

Theo đại diện Công ty TNHH Đỗ Gia Capital, đơn vị chỉ triển khai thi công sau khi đã hoàn thiện các thủ tục pháp lý, được cấp giấy phép xây dựng theo đúng quy định và việc thi công để nhằm đảm bảo tiến độ dự án theo những gì đã cam kết với tỉnh Quảng Ninh.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả, cho biết đây là dự án cấp tỉnh và đã được tham vấn ý kiến của các bộ, ngành liên quan trước khi phê duyệt, dự án đã có đầy đủ tính pháp lý, các giấy phép theo quy định. Thứ mà địa phương quan tâm nhất là diện tích rừng ngập mặn thì dự án này đã không tác động, không gây ảnh hưởng. Trước đó, Sở TN-MT và Chi cục kiểm lâm tỉnh Quảng Ninh đã rà soát bản đồ quy hoạch rừng rất kỹ, toàn bộ ranh giới thực hiện dự án không thuộc khu vực rừng ngập mặn.

Luật Di sản văn hóa qui định việc xây dựng công trình trong khu vực II của di tích quốc gia phải có sự đồng ý bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nên Quảng Ninh đã có văn bản đề nghị gửi Bộ này. Tỉnh Quảng Ninh khẳng định, dù diện tích nằm trong vùng đệm vịnh Hạ Long của Dự án khu đô thị 10B chỉ chiếm hơn 10% nhưng tỉnh đã có văn bản xin ý kiến Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch về việc dự án có thể tác động đến vùng đệm này.