Hòn Trứng, một "vùng cấm" không dành cho du khách, nhưng lại là "cái nôi" sự sống của hàng vạn loài chim, một minh chứng đầy tự hào cho những nỗ lực bảo tồn bền bỉ của Vườn quốc gia Côn Đảo.
Vừa đặt chân lên đảo, một cảnh tượng kỳ diệu của thiên nhiên hoang dã hiện ra trước mắt tôi. Hàng vạn cánh chim từ đâu bất chợt tung cánh rợp trời, tiếng gọi đàn vang vọng không dứt. Nhưng điều khiến tôi sững sờ và xúc động hơn cả lại nằm ngay dưới chân mình – khắp mặt đất, trên từng viên đá, nép trong từng bụi cỏ… đâu đâu cũng là trứng và chim non.
Tôi bước đi trong sự hồi hộp tột độ, mỗi bước chân đều cẩn trọng, nín thở, sợ rằng chỉ một sơ suất nhỏ cũng đủ để làm tổn thương một sinh linh bé bỏng.
Hàng vạn cánh chim tung bay, lướt qua mặt biển.
Bầu trời lấp đầy bởi những cánh chim biển, tạo nên khung cảnh thiên nhiên kỳ thú.
Hòn Trứng, một hòn đảo chỉ rộng khoảng 1,5ha nhưng lại được thiên nhiên ban tặng cho một kỳ tích. Đây là sân chim biển có mật độ sinh sản tự nhiên cao nhất Việt Nam, một phần quan trọng trên tuyến di cư chim Úc-Đông Á và đã được công nhận là khu RAMSAR quốc tế.
Trên diện tích nhỏ bé ấy, hơn 72.000 quả trứng chim biển đang được ấp nở, đạt đến mật độ ấn tượng 4,88 trứng trên mỗi mét vuông – một con số thuộc hàng cao nhất Đông Nam Á.
Một góc đảo Hòn Trứng.
Một chú chim điên bụng trắng đang ấp trứng.
Hòn Trứng là "thiên đường" của nhiều loài chim biển.
Trong chuyến công tác đặc biệt cùng cán bộ kiểm lâm Vườn quốc gia Côn Đảo, tôi đã có được một trong những trải nghiệm đáng giá nhất đời mình. Giữa hàng vạn cá thể của 5 loài chim biển di cư về đây làm tổ, có một loài đặc biệt không hề sợ người: chim điên bụng trắng.
Đây là giống chim biển thuộc chi Sula, tên gọi "chim điên" là nói theo cách gọi của người Pháp khi phát hiện ra loài này: "fou". Chúng thường làm tổ cheo leo trên các vách đá dựng đứng sát mép biển. Tôi có thể ngồi sát bên, ngắm nhìn chim mẹ bình thản ấp trứng mà không hề thấy một chút sợ hãi nào trong ánh mắt của chúng. Chính khoảnh khắc tĩnh lặng và tin tưởng tuyệt đối ấy đã khiến lòng tôi càng thêm trân trọng, và ý thức rõ hơn về giá trị của việc gìn giữ trọn vẹn sự bình yên này.
Cận cảnh loài chim nhàn mào
Loài chim này có vẻ ngoại xinh đẹp, với chiếc bờm được vuốt dựng bảnh bao.
Cũng như những loài chim khác tại đây, loài chim này làm tổ trong các hốc đá rải rác khắp đảo.
Hoặc đẻ trứng trong những chiếc tổ lộ thiên.
Sự bình yên đó không phải là ngẫu nhiên. Không giống những điểm đến nổi tiếng khác, Hòn Trứng là một khu bảo tồn sinh thái đặc biệt, hoàn toàn không đón khách tham quan tự do. Người dân và du khách đều không được phép tiếp cận hòn đảo.
Đây là một quyết định dứt khoát nhằm bảo vệ tối đa môi trường sống nhạy cảm, tránh mọi tác động có thể khiến chim sợ hãi bỏ tổ hoặc gây tổn hại cho hệ sinh thái vô cùng mong manh. Công tác bảo vệ được thực hiện hết sức nghiêm ngặt, với hệ thống camera giám sát 24/24 để kiểm soát mọi biến động và một quy trình bảo vệ bài bản do Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo xây dựng.
Cận cảnh một chú chim non nằm trong tổ.
Một chú chim tạo dáng "pose" đầy kiêu hãnh.
Cuộc sống của các chú chim nơi đây bình yên và tự do, thoát khỏi tầm ngắm của con người.
Chuyến đi của chúng tôi cũng phải tuân thủ nguyên tắc ấy. Khi nắng bắt đầu lên cao, lo sợ hơi người sẽ làm chim mẹ rời tổ, để trứng và chim non phơi mình dưới nắng gắt, cả đoàn quyết định rời đảo sớm hơn kế hoạch.
Ông Nguyễn Khắc Pho, Giám đốc Vườn quốc gia Côn Đảo, chia sẻ ông và toàn thể cán bộ rất tâm huyết và luôn đặt công tác bảo tồn lên hàng đầu, mọi hoạt động tại Hòn Trứng đều được kiểm soát nghiêm ngặt với tinh thần trách nhiệm cao nhất. Đồng thời, ông cũng mong muốn lan tỏa hình ảnh tốt đẹp của Côn Đảo nói chung, Vườn quốc gia và Hòn Trứng nói riêng đến với người dân, du khách trong và ngoài nước để mọi người thêm hiểu, thêm yêu và có ý thức bảo vệ những giá trị thiên nhiên quý giá mà Việt Nam đang gìn giữ.
Hòn Trứng hôm nay không chỉ là một "kỳ tích" của Côn Đảo. Nó còn là minh chứng sống động cho nỗ lực không mệt mỏi của những con người thầm lặng làm công tác bảo vệ thiên nhiên Việt Nam. Giữ được một không gian mỏng manh và thuần khiết như vậy giữa biển trời là một thành tựu rất đáng tự hào.
Và thông điệp mà Hòn Trứng gửi đến mỗi chúng ta cũng thật giản dị mà sâu sắc: Yêu thiên nhiên không phải là khám phá bằng mọi giá, mà là biết trân trọng và bảo vệ, để những "bản giao hưởng" của sự sống như vậy còn mãi ngân vang cho các thế hệ mai sau.
