TP.HCM cần gỡ vướng quản lý văn hóa cơ sở để 'mở đường' cho du lịch di sản

Tiềm năng phát triển du lịch di sản và du lịch cộng đồng tại TP.HCM đang gặp 'điểm nghẽn' từ cơ sở. Những vướng mắc trong quản lý thiết chế văn hóa cấp phường, xã sau sáp nhập đang cản trở việc khai thác hiệu quả 321 di tích và các hoạt động văn hóa địa phương.

Vấn đề này đã được ông Bùi Hữu Toàn, Phó Giám đốc Sở VH-TT TP.HCM, nêu bật tại hội nghị "Truyền thông chính sách" do Bộ VH-TT&DL tổ chức tại phường Vũng Tàu (TP.HCM) ngày 30/10.

Theo ông Toàn, "điểm nghẽn" lớn nhất hiện nay là việc quản lý, vận hành thiết chế văn hóa thể thao của 168 xã, phường, đặc khu. Sau khi sáp nhập và tinh gọn bộ máy, các trung tâm văn hóa thể thao cấp huyện đã bị giải thể và chuyển về cho phường, xã nơi đặt trụ sở.

Điều này tạo ra sự chồng chéo, khi một trung tâm thuộc một phường lại phải phục vụ cho nhiều địa bàn khác. Quan trọng hơn, việc thành lập các đơn vị sự nghiệp văn hóa, thể thao cấp xã đang vướng mắc về cơ chế, biên chế và chức năng.

Dưới góc độ du lịch, sự thiếu rõ ràng này ảnh hưởng trực tiếp đến tiềm năng khai thác 321 di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh của thành phố, phần lớn trong số này được quản lý trực tiếp tại cơ sở.

Ông Bùi Hữu Toàn, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP HCM trao đổi tại hội nghị

Khi các thiết chế văn hóa phường, xã không vận hành trơn tru, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích và tổ chức các hoạt động văn hóa bản địa (vốn là "linh hồn" của du lịch cộng đồng) sẽ gặp nhiều khó khăn. Du khách có thể bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm văn hóa địa phương, và các di tích cũng khó được tích hợp vào các tour du lịch một cách bài bản.

Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Cao Thái, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ VH-TT&DL), cũng nhìn nhận thực tiễn phát triển nhanh có thể khiến các văn bản quy phạm pháp luật chưa theo kịp. Mục đích của hội nghị chính là lắng nghe các vướng mắc từ cơ sở để điều chỉnh chính sách.

Trước thực trạng này, TP.HCM kiến nghị Bộ VH-TT&DL và Bộ Nội vụ sớm có định hướng mới về mô hình hoạt động cho các đơn vị sự nghiệp văn hóa, thể thao cấp xã. Việc gỡ vướng cơ chế này được xem là giải pháp cấp bách để giúp hệ thống văn hóa cơ sở hoạt động hiệu quả, tạo nền tảng vững chắc cho việc bảo tồn di sản và phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng đặc thù của thành phố.