Quy hoạch Côn Đảo thành 'đặc khu du lịch' xanh, cao cấp

Với 76 dự án hạ tầng, TP.HCM quyết tâm đưa Côn Đảo trở thành "hình mẫu phát triển biển đảo xanh" và là vùng phát thải thấp. Quy hoạch sẽ ưu tiên các dự án du lịch cao cấp (sân golf, bến du thuyền) song song với việc bảo tồn di sản và hạn chế xe xăng.

UBND TP.HCM vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo đến năm 2045. Kế hoạch này mở ra một giai đoạn phát triển mới, tham vọng đưa Côn Đảo trở thành đô thị biển sinh thái, di sản và du lịch tầm quốc tế.

Với 76 dự án và tổng vốn hơn 65.000 tỷ đồng, điểm nhấn lớn nhất là việc nâng cấp Cảng hàng không Côn Đảo đón máy bay thân rộng và xây dựng bến tàu khách quốc tế, giải quyết hai "điểm nghẽn" lớn nhất về tiếp cận cho du khách.

Kế hoạch này nhằm hiện thực hóa định hướng của Chính phủ, vốn xác định Côn Đảo là một "đảo du lịch đặc sắc, độc đáo có tầm quốc gia và quốc tế", phát triển bền vững song song với bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và di sản.

Phát biểu tại Đại hội Đảng bộ đặc khu Côn Đảo lần thứ nhất hồi tháng 8/2025, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được khẳng định: "Côn Đảo hội tụ đầy đủ yếu tố về điều kiện tự nhiên, lịch sử, con người để trở thành hình mẫu phát triển biển đảo xanh, bền vững của Việt Nam". TP.HCM định hướng Côn Đảo trở thành đặc khu hiện đại, đáng sống, mang tầm khu vực và quốc tế.

Sau khi sáp nhập về TP.HCM, Côn Đảo trở thành đặc khu duy nhất của thành phố, cách trung tâm hơn 230 km. Quần đảo 16 hòn đảo này hiện có nguồn thu chủ yếu từ du lịch. Bảy tháng đầu năm 2025, thương mại, dịch vụ, du lịch đạt trên 3.000 tỷ đồng, tăng gần 15% so cùng kỳ, với gần 456.000 lượt khách (hơn 16.000 khách quốc tế).

Tuy nhiên, theo ông Được, Côn Đảo đang đối mặt nhiều thách thức, đặc biệt là hạ tầng giao thông kết nối và áp lực dân số cơ học. Đặc khu có hơn 6.500 dân thường trú nhưng thực tế có tổng hơn 12.000 người sinh sống, nghĩa là số người tạm trú, lưu trú đã chiếm gần 50%. "Dân cư sẽ còn tăng lên nhiều nên hạ tầng phải được tập trung đầu tư... kêu gọi các nhà đầu tư có đẳng cấp quốc tế", ông Được nói.

Để giải quyết các thách thức này, Kế hoạch thực hiện quy hoạch được ban hành, căn cứ theo Quyết định 566/QĐ-TTg. Riêng giai đoạn 2025 - 2030, 73 dự án sẽ được triển khai với tổng vốn 21.348 tỷ đồng.

Để giải quyết các thách thức này, Kế hoạch thực hiện quy hoạch được ban hành, căn cứ theo Quyết định 566/QĐ-TTg. Riêng giai đoạn 2025 - 2030, 73 dự án sẽ được triển khai với tổng vốn 21.348 tỷ đồng.

Hai dự án hạ tầng giao thông mang tính đột phá cho ngành du lịch sẽ được ưu tiên theo hình thức đối tác công - tư (PPP).

Thứ nhất là Cảng hàng không Côn Đảo, sẽ được nâng cấp lên cấp 4E, đủ khả năng đón các loại máy bay thân rộng như Boeing 787 và Airbus A350. Mục tiêu công suất đạt 2 triệu hành khách/năm vào 2030. Khi hoàn thành, dự án này sẽ cho phép mở các đường bay thẳng quốc tế, thay đổi căn bản khả năng tiếp cận hòn đảo.

Thứ hai là Bến tàu khách quốc tế, mở ra cơ hội đón các dòng tàu du lịch (cruise) hạng sang, đưa Côn Đảo trở thành một điểm đến mới trong hải trình du lịch biển khu vực.

Song song đó, kế hoạch cũng định hướng phát triển các sản phẩm du lịch cao cấp mới, kêu gọi đầu tư 21 dự án, nổi bật là tổ hợp du lịch và sân golf tại Cỏ Ống và khu đô thị du lịch - bến du thuyền tại Bến Đầm.

Yếu tố bảo tồn di sản và sinh thái được nhấn mạnh là trụ cột. Chủ tịch Nguyễn Văn Được cho rằng, Côn Đảo phải tiếp tục phát huy các thế mạnh là vườn quốc gia với hơn 1.500 loại động thực vật và các di tích lịch sử được bảo tồn, đóng góp vào du lịch tâm linh. Kế hoạch cũng bố trí vốn tu bổ Nghĩa trang Hàng Keo, mở rộng và số hóa Bảo tàng Côn Đảo, xây dựng Quảng trường Vinh Quang.

Để đảm bảo mục tiêu "đảo xanh", TP.HCM chọn Côn Đảo và Cần Giờ là hai nơi đi đầu về phát triển giao thông xanh, vùng phát thải thấp. Theo đó, người dân sẽ được khuyến khích hạn chế đăng ký xe xăng mới và chuyển sang sử dụng nhiên liệu xanh, sạch. Các khu vực lấn biển (tại Cỏ Ống và trung tâm Côn Đảo) sẽ phải tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, đánh giá tác động môi trường độc lập và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến hệ sinh thái.

Sở Du lịch TP.HCM được giao chủ trì xây dựng kế hoạch, chương trình xúc tiến đầu tư các dự án du lịch. Trong khi đó, Sở Xây dựng được yêu cầu tham mưu, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ dự án nâng cấp Cảng hàng không Côn Đảo.