Núi nứt toác, sạt lở giật sập nhiều ngôi nhà, làm đứt gãy nhiều tuyến đường khiến hàng chục gia đình phải sơ tán suốt 8 ngày qua vẫn chưa thể trở về nhà sinh sống.
Sau hơn 1 tuần sơ tán đến nhà văn hóa thôn lánh nạn, đến nay hàng chục hộ dân ở thôn Vĩnh Xuân, xã Tuy An Tây, tỉnh Đắk Lắk vẫn chưa dám trở về nhà. Mưa lớn kéo dài khiến núi đồi sạt trượt làm xuất hiện hàng chục vết nứt lớn xuyên giữa khu dân cư. Đất đá liên tục trượt xuống, khiến một số căn nhà kiên cố bị sập hoàn toàn và nhiều tài sản của người dân bị vùi lấp dưới lớp đất đá.
Theo người dân địa phương, khu dân cư xảy ra sự cố nằm ngay dưới chân một quả đồi có độ dốc lớn. Sau nhiều ngày mưa dầm, đất đá bị ngấm nước, trở nên mềm và trượt theo các mạch ngầm. Khoảng 3h sáng ngày 19/11, người dân nghe thấy âm thanh “rắc… rắc…” kéo dài, sau đó là tiếng nổ ầm ầm như đá vỡ gây ra hiện tượng sụt lún làm nứt toác tường, sân nhà dân nơi đây.
Ngay sau sự cố, lực lượng dân quân, công an xã và người dân địa phương đã có mặt hỗ trợ di dời người ra khỏi vùng nguy hiểm, dựng hàng rào tạm và thu gom tài sản còn sót lại. May mắn không có thiệt hại về người, nhưng hậu quả để lại khiến cả cộng đồng rơi vào trạng thái bất an.
Hiện trường cho thấy nhiều vết nứt dài 20–30m, sâu 30–50cm, vẫn tiếp tục mở rộng. Mỗi tiếng gió mạnh thổi qua, đất đá lại rơi lộp bộp, báo hiệu nguy cơ sạt lở mới.
Không chỉ một căn nhà bị vùi lấp, cả thôn Vĩnh Xuân đã chịu ảnh hưởng nặng nề do sạt lở suốt từ ngày 19/11 đến nay. Đặc biệt, xóm Lớn với 35 hộ dân (119 nhân khẩu) bị thiệt hại nghiêm trọng nhất. Hàng loạt căn nhà nứt tường, sập móng, nền gạch bong tróc, cổng ngõ và tường rào đổ ngã. Có căn nhà bị nứt tách làm đôi, nghiêng hẳn xuống triền đồi.
Anh Nguyễn Văn Thanh, một người dân trong xóm, cho biết căn nhà của anh bị nứt tường, bung nền và hư hại nhiều hạng mục trong đêm 19/11. Anh phải cùng gia đình đến nhà văn hóa thôn tá túc suốt nhiều ngày nay.
Không riêng anh Thanh, nhiều hộ dân khác cũng chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng. Những tiếng “đùng đùng” vang lên giữa đêm, đất dưới nền nhà giật mạnh rồi trượt xuống, buộc họ bỏ chạy trong mưa lớn. Khi quay về, nhiều căn nhà đã đổ sập hoàn toàn.
Tuyến đường bê tông liên thôn cũng bị sụt lún, gãy gập nhiều đoạn, lộ cả nền đất bên dưới. Nguy cơ sạt trượt vẫn treo lơ lửng, đặc biệt khi khu vực còn mưa dông.
Trong khi đó, chị Phạm Thị Mận vừa xây xong, con cái chưa kịp ngủ tròn một đêm trong ngôi nhà mới thì phải tháo chạy khi nền nhà nứt, đất rung bần bật rồi trượt xuống theo mưa lớn.
“Con tôi gửi tiền từ Đà Nẵng về để làm lại nhà. Vậy mà ở được đúng ba ngày đã phải chạy. Con tôi còn chưa kịp thấy nhà mới”, chị Mận nghẹn giọng nói.
Nhiều ngày qua, các tổ chức, cá nhân đã về đây mang lương thực, nước uống, quần áo và nhu yếu phẩm hỗ trợ bà con. Tuy nhiên, người dân cho biết điều họ lo lắng nhất không phải đồ cứu trợ, mà là làm lại nhà, bởi hầu hết gia đình đều khó khăn.Ông Lê Văn Thành (ngụ xã Sơn Hòa, tỉnh tỉnh Đắk Lắk), cho hay hơn 50 năm sinh sống ở làng này, đây là lần đầu tiên dân làng nơi đây mới chứng kiến cảnh tượng khu dân cư sụt lún, nứt toác kinh khủng như thể này.
Ông Võ Văn Thiện, Phó Chủ tịch UBND xã Tuy An Tây, cho biết địa phương đã huy động lực lượng khắc phục các điểm sạt lở, đồng thời kiến nghị tỉnh đầu tư khẩn cấp khu tái định cư mới để ổn định cuộc sống người dân.
Toàn xã Tuy An Tây có 51 hộ dân cần tái định cư vì nhà cửa bị sạt lở, nứt nẻ, không còn đảm bảo an toàn.Những vết nứt lớn ngoằn ngoèo trên sườn núi như lời cảnh báo rằng chỉ một trận mưa lớn nữa thôi, cả khu vực có thể tiếp tục đối mặt hiểm họa. Người dân thôn Vĩnh Xuân đang sống trong tâm trạng bất an, ngày ngày dõi theo biến động của đất đá để kịp thời tránh nguy hiểm.
Chính quyền địa phương đang túc trực theo dõi diễn biến địa chất, lập rào chắn và khuyến cáo người dân không trở lại nhà cũ khi chưa có kết luận an toàn. Thảm cảnh nứt núi tại Vĩnh Xuân là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự mong manh của cuộc sống nơi vùng đồi núi trước biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan. Người dân nơi đây đang rất cần sự chung tay hỗ trợ để sớm có nơi ở mới, ổn định cuộc sống sau những ngày hoảng loạn.
