Gỡ “điểm nghẽn” thể chế và các dự án để đạt mục tiêu tăng trưởng 8%

Theo chuyên gia kinh tế, TS. Trần Du Lịch, mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. Để đạt được mục tiêu này thì cần tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế và các dự án còn nhiều vướng mắc.

Ngày 13/3, Báo Người lao động tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 - Phiên thứ nhất, chủ đề “Giải pháp đột phá để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8%”. Diễn đàn thảo luận về những giải pháp mới, sáng tạo, từ cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, đến thúc đẩy đổi mới sáng tạo và liên kết vùng.

Tăng trưởng 2 con số là khát vọng của cả dân tộc

Chuyên gia kinh tế, TS. Trần Du Lịch nhấn mạnh, mục tiêu tăng trưởng hai con số trong năm nay không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. Nếu không thực hiện được, chúng ta sẽ mất cơ hội trở thành quốc gia phát triển ngang tầm thế giới.

Theo TS. Trần Du Lịch, mục tiêu tăng trưởng hai con số trong năm nay không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. (Ảnh: DVTC)

TS. Trần Du Lịch nhấn mạnh, diễn đàn một lần nữa khẳng định thể chế vẫn là điểm nghẽn lớn nhất. Nếu tháo gỡ được rào cản này, nền kinh tế sẽ có khả năng hấp thụ vốn hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, yếu tố mang tính đột phá và nâng tầm nền kinh tế chính là chuyển đổi kép, bao gồm chuyển đổi xanh và áp dụng khoa học công nghệ vào các ngành kinh tế trọng điểm.

Quan trọng hơn, cải cách bộ máy hành chính phải đi đôi với mở rộng cơ chế phân cấp, phân quyền. Chính quyền địa phương phải có thẩm quyền thực sự để quyết định và chịu trách nhiệm. Hiện nay, hệ thống luật, nghị định, thông tư quá phức tạp, chồng chéo, gây cản trở cho cả Trung ương lẫn địa phương. Chúng ta phải tháo gỡ triệt để để tạo môi trường thuận lợi cho phát triển.

Chỉ khi hoàn thiện thể chế, Việt Nam mới có thể đạt được mức tăng trưởng hai con số. Đây là điều kiện tiên quyết để Việt Nam đạt mức tăng trưởng hơn 8%, nghĩa là GDP sẽ tăng thêm khoảng 38-40 tỷ USD, nâng tổng GDP lên khoảng 507-508 tỷ USD.

Cũng theo TS. Trần Du Lịch, tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng. Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỷ đồng. Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu. Tuy nhiên, nếu vốn không được đưa vào sản xuất, kinh doanh mà chảy vào chứng khoán hay bất động sản thì nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng ảo, bong bóng tài chính là rất lớn.

Mục tiêu lớn nhất của năm nay là tăng trưởng 8%, để tạo tiền đề cho giai đoạn tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030. Đây là bước chuẩn bị rất quan trọng. Để thực hiện được điều này, trước hết từng địa phương phải rà soát lại các vấn đề nội tại. Chính phủ mạnh dạn trong cơ chế phân cấp, phân quyền cho các địa phương nhằm có đủ dư địa về chính sách để phát triển.

Riêng đối với TP.HCM, đầu tàu kinh tế của cả nước, TS. Trần Du Lịch cho rằng, cần ưu tiên tháo gỡ các điểm nghẽn cho các dự án tồn đọng. Các dự án tồn đọng của Thành phố nếu được giải phóng dự kiến có thể tạo ra dư địa tăng trưởng thêm khoảng 2% cho Thành phố. Mục tiêu lớn nhất của năm 2025 là tăng trưởng ít nhất 8,5%, bởi chỉ khi đạt được mức này, mới có thể bù đắp được sự suy giảm trong giai đoạn Covid-19, đồng thời tạo tiền đề cho giai đoạn tăng trưởng ổn định hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

Ông cũng nói thêm, việc sắp xếp lại bộ máy hành chính có thể gặp một số khó khăn, nhưng nếu chúng ta chớp được thời cơ, sẽ tạo ra sức bật rất lớn trong quản trị đất nước. Một bộ máy hành chính công tinh gọn, vận hành hiệu quả trên nền tảng số hóa sẽ là tiền đề quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước trong những năm tới.

Được tháo gỡ về thủ tục hành chính

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (Huba) cho biết, việc đặt mục tiêu tăng trưởng trên 8% và hướng tới tăng trưởng hai con số là điều cần thiết, vì khi kinh tế tăng trưởng, các doanh nghiệp cũng có cơ hội phát triển. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp đang rất kỳ vọng vào việc đạt được các mục tiêu này.

Về vấn đề này, Chủ tịch HUBA Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng, một trong những điểm nghẽn quan trọng mà doanh nghiệp mong muốn được tháo gỡ là vấn đề thủ tục hành chính. Hiện nay thủ tục hành chính đang quá phức tạp, rườm rà và liên quan đến quá nhiều bên, trong thời gian tới, cần có sự điều chỉnh về quy trình và cách thức thực hiện.

"Cơ quan được giao chủ trì không nên chờ đợi đầy đủ ý kiến từ các sở, ngành để ra quyết định. Nếu đến thời hạn quy định mà vẫn chưa nhận được đủ ý kiến, cơ quan chủ trì cần được quyền ra quyết định dựa trên thông tin và phân tích sẵn có. Những điều chỉnh này không quá khó nhưng có ý nghĩa lớn đối với cộng đồng doanh nghiệp", ông Hoà nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo ông Hòa, một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là về đất đai. Theo đó, cần thay đổi tư duy từ đấu giá đất sang đấu giá dự án, tức là xác định rõ trên khu đất đó nên thực hiện dự án gì để đạt hiệu quả cao nhất trong thời gian ngắn nhất và tạo ra sức lan tỏa mạnh nhất. Việc này có thể được triển khai theo hình thức thí điểm trong một số lĩnh vực, ngành nghề nhất định trước khi áp dụng rộng rãi.