Đà Nẵng tìm giải pháp cứu dòng suối du lịch bị 'bức tử'

Từ nhiều nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan, suối Lương – con suối du lịch nổi tiếng ở phía Bắc Đà Nẵng trở nên trơ đáy từ đầu mùa hè đến nay.

Suối du lịch nổi tiếng “chết mòn”

Suối Lương có tổng chiều dài khoảng hơn 15km, thuộc địa bàn phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng). Từ thượng nguồn là đèo Hải Vân, suối chảy xuống khu vực trung tâm phường Hòa Hiệp Bắc rồi đổ ra biển.

Hằng năm, con suối này cung cấp hàng triệu m3 nước, phục vụ sinh hoạt, sản xuất của người dân khu vực hạ lưu và góp phần điều tiết khí hậu Tiểu khu 4A rừng đặc dụng Nam Hải Vân… Đây cũng là điểm đến được nhiều người dân, du khách ưa thích bởi dòng nước mát lành, không gian gần gũi thiên nhiên.

Suối Lương trơ đáy trong những tháng đầu mùa hè 2024.

Tuy nhiên, từ thời điểm tháng 4 năm nay, khi nắng nóng kéo dài, con suối này dần trơ đáy. Nhiều đoạn lòng suối bị thu hẹp, có đoạn chỉ còn dòng chảy nhỏ với chiều rộng 20cm cho đến 1m, hệ sinh thái khu vực bị ảnh hưởng. Vào tháng 4/2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đà Nẵng đã chỉ đạo Chi cục Thủy lợi và Chi cục Kiểm lâm phối hợp chính quyền địa phương kiểm tra, đánh giá hiện trạng tại toàn tuyến suối Lương. Từ kết quả khảo sát, hiện Chi cục Thủy lợi tiếp tục nghiên cứu đề xuất, tham mưu phương án tối ưu nhất để bảo vệ dòng suối.

Liên quan việc khai thác du lịch ở suối Lương, cũng trong tháng 4/2024, UBND phường Hòa Hiệp Bắc cưỡng chế, tháo dỡ các công trình, hạng mục xây dựng trái phép trên đất rừng giao khoán tại Khu sinh thái Thủy Vân Sơn 2 (đường Suối Lương, tổ 1, phường Hòa Hiệp Bắc) gồm: tường gạch, khung sắt, cổng gỗ, nhà vệ sinh, tiểu cảnh, cổng gỗ. Đây là những hạng mục được chủ đất xây dựng không phép trên diện tích đất rừng để kinh doanh du lịch sinh thái.

Các công trình du lịch bê tông hóa ảnh hưởng dòng chảy của suối Lương.

Tại Hội nghị trực tuyến cung cấp thông tin báo chí tháng 5/2024 do UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng Nguyễn Hồng An cho biết những thông tin liên quan tình trạng khô cạn ở suối Lương.

Theo ông An, có 4 nguyên nhân khiến con suối du lịch nổi tiếng này bị cạn trơ đáy, đầu tiên là do ảnh hưởng biến đổi khí hậu khiến lượng mưa từ đầu năm đến nay tại Đà Nẵng rất thấp. Số liệu ghi nhận tại trạm quan trắc suối Lương cho thấy lượng mưa từ tháng 1 đến tháng 4/2024 thấp hơn cùng kỳ năm 2023 từ 1,43 đến 14 lần.

Bên cạnh đó, vùng thượng nguồn suối Lương có nhiều đoạn sạt lở, bồi lấp đất đá, cản trở dòng chảy. Trong khi đó, tại hạ lưu, người dân xây dựng ao, hồ nhằm khai thác, phục vụ du lịch đã làm thu hẹp và cản trở dòng chảy của suối. Nguyên nhân cuối cùng là do các hộ trồng rừng thu hoạch keo lá tràm chưa phù hợp. Việc khai thác đồng loạt rừng nhưng chậm trồng lại khiến khu vực này không có tác dụng duy trì mạch nước ngầm.

Giải pháp nào để “cứu” suối Lương?

Theo ông Nguyễn Hồng An, trước mắt các cơ quan chức năng sẽ nạo vét đất đá tại suối Lương để khơi thông dòng chảy. Đồng thời sẽ rà soát, xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về công tác quản lý tài nguyên nước, cát sỏi lòng suối.

“Thành phố đã ban hành Chỉ thị 05/2023, giao UBND các quận, huyện rà soát, tổ chức thực hiện các vấn đề liên quan. Đến ngày 13/4, UBND TP Đà Nẵng có công văn đôn đốc thực hiện Chỉ thị 05 và yêu cầu tổ chức kiểm tra thực tế, chỉ đạo xử lý nghiêm, nhanh chóng đối với các hành vi vi phạm về tài nguyên nước, đặc biệt là các hành vi làm sạt lở bờ bãi sông, suối”, ông An cho hay.

Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng, ngành nông nghiệp thành phố sẽ có giải pháp thay thế các cây keo lá tràm bằng loại cây khác phù hợp trong điều hòa khí hậu, giữ ẩm cho đất, tăng khả năng tái tạo mạch nước ngầm, giảm xói mòn đất, chống sạt lở.

Cơ quan chức năng sẽ nạo vét đất đá ở suối Lương để khơi thông dòng chảy.

Về lâu dài, UBND thành phố Đà Nẵng đã phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu sinh thái phía Tây khu vực phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu). Dự án này có tuyến thoát nước chính suối Lương nằm trong nhóm các hạng mục ưu tiên đầu tư, khi được triển khai sẽ cải thiện vấn đề thất thoát nước ở suối Lương.

Đồng thời, Đà Nẵng sẽ rà soát tổng thể, lập phương án đề xuất phê duyệt về mô hình dịch vụ du lịch sinh thái cộng đồng (ăn uống, giải khát, tắm suối) ở khu vực xung quanh suối Lương. Qua đó có giải pháp đánh giá ổn định về mặt quy hoạch theo quy hoạch tổng thể của thành phố đã được phê duyệt.