Bí ẩn ông trùm dàn xếp tỷ số lớn nhất Cúp C1, trọng tài bị “bắt cóc về lâu đài”

Cúp C1 từng chứng kiến 3 năm liền dính phải nghi án trọng tài bị hối lộ.

"Ông trùm" bí ẩn

Bóng đá Italia những năm gần đây đã lấy lại phần nào danh tiếng mà tiêu biểu là chiến thắng của ĐT Italia tại EURO 2021. Nhưng sẽ phải mất nhiều năm nữa để bóng đá Italia thoát khỏi cái bóng của scandal, Calciopoli vẫn lảng vảng trong tiềm thức nhưng bóng đá Ý có một chiều dài lịch sử mờ ám từ khá lâu trước đây.

Italo Allodi đoạt 6 chức vô địch Serie A & 2 Cúp C1 trong vai trò "giám đốc điều hành" các CLB Italia

Luciano Moggi đã trở nên tai tiếng từ vụ scandal này, nhưng trước khi Moggi nổi lên đã có một ông trùm lũng đoạn bóng đá Ý và thậm chí dàn xếp tỷ số của các trận đấu tại Cúp C1 châu Âu. Đó là Italo Allodi, người có bản CV thành tích đôi khi còn ấn tượng hơn cả các HLV hàng đầu.

Allodi sinh năm 1928 tại Asiago, tỉnh Vincenza và có sự nghiệp cầu thủ không đáng kể. Nhưng bắt đầu vào thập kỷ 1950, Allodi trở thành thư ký tại CLB Mantova và đội bóng này nhảy một mạch từ giải hạng 4 lên chơi ở Serie A. Điều đó khiến Allodi được mời về Inter Milan vào đầu thập niên 1960, khi đội bóng được sở hữu bởi ông trùm dầu khí Angelo Moratti.

Thập niên 1960 là thập niên của Grande Inter, kỷ nguyên vĩ đại nhất trong lịch sử CLB với 3 chức vô địch Serie A và 2 Cúp C1 dưới sự dẫn dắt của HLV Helenio Herrera. Inter trở nên nổi tiếng khi đưa thứ bóng đá phòng ngự phản công Catenaccio đến với toàn châu Âu, và trong đội hình họ có rất nhiều hảo thủ từ Luisito Suarez (QBV 1960), Sandro Mazzola (Quả bóng Bạc 1971) cho đến Giacinto Facchetti và Mario Corso (“Kèo trái của Chúa”).

"La Grande Inter" - "Inter vĩ đại"

Nhưng đằng sau những chiến thắng là sự ngờ vực của cả châu Âu, đặc biệt qua những trận đấu tại Cúp C1. Từ năm 1964 đến 1966, 3 năm liên tiếp Inter bị tố tìm cách dàn xếp tỷ số. Allodi là người chủ mưu của tất cả, với sự giúp đỡ của Dezso Solti, một người tị nạn đến từ Hungary chuyên lo tiếp cận các trọng tài để hối lộ nhưng không có dính dáng trực tiếp đến Inter Milan để CLB không bị liên đới.

Năm 1964, Inter Milan ở lượt đi đã bị cầm hòa 2-2 tại Đức bởi Dortmund, nhưng trong trận lượt về trọng tài Tesanic người Nam Tư đã bỏ qua một pha đá nguội trắng trợn của Tarcisio Burgnich với cầu thủ Dortmund. Inter thắng 2-0 và sau đó thắng Real Madrid 3-1 để vô địch, còn trọng tài Tesanic mùa hè năm đó được bắt gặp đang đi nghỉ hè ở một bãi biển do tiền của Inter chi.

Năm 1965, Liverpool là nạn nhân của một trò hề tại San Siro sau khi đã thắng Inter 3-1 tại Anfield. Trọng tài người Tây Ban Nha Jose Maria Ortiz de Mendibil ở phút thứ 8 công nhận bàn thắng với pha đá phạt gián tiếp của Corso dù luật không cho phép sút thẳng vào lưới. Sau đó 2 phút Joaquin Peiro đá bóng khỏi tay thủ môn Tommy Lawrence để sút vào lưới trống, Lawrence đã bắt được bóng trong một pha băng ra trước đó nhưng trọng tài vẫn công nhận bàn thắng cho Peiro.

Trận bán kết lượt về Cúp C1 năm 1965, Inter Milan - Liverpool, vẫn là một trong những trận đấu gây tranh cãi nhất lịch sử giải đấu

Các cầu thủ Liverpool quá tức giận và Tommy Smith đã đuổi theo đấm đá trọng tài Mendibil cho tới tận phòng thay đồ, nhưng kết quả thắng 3-0 thuộc về Inter và họ sau đó hạ Benfica 1-0 ở chung kết. Nhưng sang năm 1966, Inter bị thua 0-1 trước Real Madrid ở Bernabeu và khi sang Italia, trọng tài của trận đấu György Vadas đã không khác gì bị bắt cóc đưa đến “lâu đài” của Moratti để phía Inter hối lộ, với sự góp mặt đầy đủ của cả Allodi và Solti.

Trọng tài Vadas được tặng một loạt món quà đắt tiền, nhưng ông này từ chối và ở trận lượt về dứt khoát không để Inter có điều kiện chơi bẩn, qua đó Real hòa 1-1 và vào chung kết trước khi thắng ngược Partizan Belgrade để lần thứ 6 vô địch Cúp C1. Vadas sau lần đó không bao giờ được cho bắt một trận cúp châu Âu nào khác.

Nối tiếp "di sản"

Năm 1970 Allodi lúc này đã gia nhập Juventus để làm giám đốc điều hành, và năm 1973 Juventus bị phát hiện hối lộ một trọng tài trung thực người Bồ Đào Nha mang tên Fernando Marques Lobo trước trận bán kết lượt đi gặp Derby County. Vụ này khiến UEFA mở cuộc điều tra nhưng do Solti chỉ là lớp đệm, nên chỉ Solti bị phạt còn Juventus & Allodi được xử trắng án. Juventus vẫn vượt qua được Derby, nhưng thua Ajax 0-1 ở chung kết.

Những trò hối lộ trọng tài của Allodi bị lật tẩy ở loạt bán kết năm 1973 giữa Juventus & Derby County

1 năm sau Allodi được chọn làm trưởng đoàn của ĐT Italia dự World Cup 1974 tại Tây Đức, nhưng Italia bị loại ngay từ vòng bảng với tư cách đương kim Á quân. Ở lượt trận cuối Italia chỉ cần hòa Ba Lan để đi tiếp, nhưng Allodi hối lộ các cầu thủ Ba Lan không thành và đội tuyển này hạ nhục Italia 2-1, trong khi Argentina thắng đậm Haiti 4-1 và qua đó bằng 3 điểm Italia nhưng hơn đúng 1 đơn vị hiệu số.

Sau World Cup, Allodi được chọn đứng đầu Trung tâm thể thao Coverciano, nơi chuyên đào tạo HLV bóng đá (vẫn tồn tại tới ngày nay) và Allodi được xem là người đã thiết kế ra chương trình thi lấy bằng HLV đầu tiên ở nước này. Tuy nhiên kỳ thực đó là chương trình do người khác chế ra, HLV huyền thoại Fulvio Bernardini đã nói: “Tất cả những gì Allodi biết làm là tặng đồng hồ vàng cho trọng tài”.

Luciano Moggi (giữa) được Allodi đào tạo tại Juventus

Tại World Cup 1982, HLV Enzo Bearzot dẫn dắt ĐT Italia trong lúc Allodi vẫn đang nắm quyền tại Coverciano và cũng như nhiều HLV lão làng khác, Bearzot khinh ghét Allodi ra mặt dẫn đến những màn đấu khẩu họp báo giữa họ trước giải. Tuy nhiên chức vô địch của Italia khiến Allodi bị bật bãi, và sau 3 năm thất bại ở Fiorentina, Allodi được mời sang Napoli khi CLB này đã có Diego Maradona và đang mơ về danh hiệu Serie A đầu tiên.

Allodi bị đột quỵ vào năm 1987 và phải từ bỏ công việc tại Napoli, nhưng đã có một đệ tử sẵn sàng kế tục mình: Luciano Moggi, người được Allodi thu nhận khi còn ở Juventus. Allodi mất năm 1999, lúc này Moggi đã nối tiếp "di sản" của thầy mình tại Juventus, điều hành một mạng lưới kiểm soát trọng tài nhơ nhớp nhất trong lịch sử bóng đá Italia.