Nét đáng yêu của một nhà thơ

Mấy năm gần đây, nhiều người thầy, người bạn trong giới văn chương của tôi, như nữ sĩ Anh Thơ, nhà thơ Phạm Tiến Duật, nhà thơ Đồng Đức Bốn, Nhà thơ Trịnh Thanh Sơn..., trong đó có người còn kém tuổi tôi đã ra đi. Điều đó làm cho tôi cảm thấy đời sống của chúng ta thật hữu hạn và bất trắc.

Tôi bỗng muốn được yêu quý, tôn trọng tất cả bạn bè, muốn được quên đi mọi chuyện bực mình, muốn bỏ qua mọi sai sót của bản thân cũng như của mọi người để nhìn nhau thân thương, yêu mến và quý trọng. Các cụ ta từ xưa đã có “Giai thoại văn học”, tôi hiểu là những chuyện đẹp trong văn chương. Từ những năm 60 - 80 của thế kỷ trước, là phóng viên của báo “Hà Nội mới”, được phân công viết mục “Gặp gỡ văn nghệ sĩ”, với số chữ qui định không quá 700 - 800 từ cho một bài báo, tôi đã viết về một số nhà văn, nhà thơ và nghệ sĩ của Hà Nội, nhưng do không giữ bản thảo cẩn thận, nên nay tìm lại thì chỉ còn lại được vài bài, tôi đã viết bổ sung thêm cùng với các bài đăng rải rác trên các báo khác.

Trong tình hình hiện nay (năm 2010), có tác giả đã viết là “văn chương ám chỉ” nhằm bôi nhọ nhau đang có xu hướng phát triển, tôi e là tôi sẽ bị phê phán vì có vẻ... ca ngợi những người mà theo nhận xét của một ai đó, thì có thể là... rất đáng chê trách! Tôi nghĩ, “nhân vô thập toàn”, ai trong chúng ta chẳng có thiếu sót này khác. Nhưng với những tác giả đã có những áng văn chương mà nhiều người đã thuộc và yêu thích, thì đó trước tiên, là những người đáng được yêu quí. Tôi muốn ghi lại những nét đẹp của họ mà tôi biết qua công việc, qua tiếp xúc, hy vọng sau này con cháu chúng ta, nếu có dịp giở lại những trang sách cũ, sẽ hình dung về thế hệ cha anh một cách trân trọng và yêu mến. Chỉ tiếc là tôi đã đánh mất một số bài viết tâm đắc, như bài về nhà thơ Chế Lan Viên, tôi viết ngay trong đêm nghe tin anh vừa qua đời và báo Văn nghệ đã đăng trên trang báo kỷ niệm nhà thơ, nhưng nay tôi không tìm lại được. Hoặc về hai nữ sĩ Anh Thơ, Xuân Quỳnh và nhà văn Tô Hoài, nhà thơ Tế Hanh tôi đã viết nhiều bài nhưng nay cũng không tìm ra nên chỉ đưa vào sách một, vài bài còn lại... Tôi cứ luôn nghĩ, mình bây giờ làm được gì thì cố làm cho xong, nên chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Tôi lấy tiêu đề bài về nhà thơ Ý Nhi là tên chung cho tập sách của mình. Kính mong được thông cảm và chia sẻ.

Tôi trân trọng cảm ơn Hội Nhà văn Việt Nam, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn và vợ chồng em trai, thiếu tướng Phan Hữu Tuấn - Vũ Thị Minh Hà đã động viên, tạo điều kiện để tôi có được cuốn sách này, với 63 tác phẩm báo chí: “Phan Thị Thanh Nhàn - Sự cực đoan đáng yêu”. (NXB Hội Nhà Văn- xuất bản quý II năm 2010).

Phan Thị Thanh Nhàn