Vũ khúc lục bình tháng Giêng
Người ta hay ví von rằng buồn như lục bình trôi, sầu như lục bình nở. Người ta dường bận nhớ đến sự héo tàn vội vàng của loài hoa sống đời trên sông, mà quên bông hoa ấy khi khoe trọn sắc, tựa những vũ công trong váy voan tím biếc, kiều diễm vô ngần .
Chẳng ai hay lục bình có từ khi nào? Ta chỉ biết khi những bông lục bình đã neo đậu trong miền ký ức người dân Tây Nam Bộ từ thuở bắt đầu định canh định cư.
Lục bình đẹp nhất vào mùa hoa, đầu tháng giêng đến hết tháng năm. Độ này, tầm chính ngọ, lúc nắng gay gắt nhất mà trông ra đồng lục bình, ta phải thầm thán phục trước ma thuật lạ kì của tự nhiên. Giữa những mảng bèo xanh mát ngút ngàn, hàng vạn bông hoa đồng loạt bung nở. Như dàn diễn viên múa yểu điệu trong chiếc váy voan tím, chúng hoà nhịp trong tấu khúc dịu dàng, nên thơ hoá cả một vùng sông nước mênh mang đương chói chang. Rồi khi hoa vừa hân hoan bung sắc, gió theo biển lớn tìm về. Lúc này, gió tựa tay vũ công bảnh bao, dìu hoa ngả nghiêng nhịp nhàng, khiến vũ khúc giao hoà của ánh sáng, thiên nhiên bội phần mãn nhãn trên sân khấu sông nước loang loáng dát vàng.
Bình minh hay chiều tà, "điệu múa" dập dềnh theo gió, theo sóng nước của hoa lục bình khiến bao người xao xuyến
Như cái tên, hoa lục bình có 6 hoa nở trên mỗi bông lớn. Nổi bật hơn thảy là hoa trên chóp, được tự nhiên khéo tô vàng, rồi phớt chấm xanh lam, viền tím đậm trước khi lan đều sắc tím nhạt nhã nhặn, hoà cùng các bông còn lại như tà váy thướt tha. Hoạ tiết ấy, cũng hệt chiếc lông chim công tinh tế nếu lại gần, ngắm cận. Ở các khúc sông giàu phù sa, những cây lục bình cao lớn hơn, dài khoảng 5 thước so với kích cỡ trung bình khoảng 30cm nơi ao hồ. Hoa vì thế cũng lớn hơn, rực rỡ hơn.
Hoa lục bình chỉ nở rồi tàn trong vỏn vẹn 2 ngày, chỉ tươi khi còn bám rễ trong nước. Tính cách ấy, nhắc ta về hình ảnh người con gái thương chốn chôn nhau cắt rốn, luyến quyến chẳng nỡ theo tay người về nơi xứ lạ.
Hoa lục bình, không kiêu kỳ mà hớp hồn ta bởi vẻ đẹp mộc mạc, giản dị. Những bông hoa có duyên gặp nơi đây, mai kia sẽ lại lụi tàn. Như cái duyên thắm, hãy trân trọng từng khoảnh khắc hội ngộ.
Trong mùa hương sắc lục bình đương hoạ trên sông nước Việt, nếu có dịp, hãy lại chờ con nắng to để thưởng lãm dải lụa tím vắt ngang cánh đồng bèo xanh mà thiên nhiên hào phóng trao tặng con người. Có khi, ta cũng nên bớt xót xa, thêm tán dương vẻ đẹp của loài hoa đời đời kiếp kiếp rót sắc hương, trao thân mình làm giàu cho đời sống con người.