Làng Korzok - thiên đường tự do ở Ladakh

Là điểm dừng chân không thể thiếu trong các tour du lịch khám phá Ladakh, làng Korzok thu hút du khách vì nhiều lý do. Nhưng nếu nói tóm gọn, ngôi làng này có thể được miêu tả trong vài chữ: cô độc, lạnh giá, thiên đường của tự do.

Ngôi làng du mục cao nhất thế giới

Hai bên đường là sa mạc lấp lánh cát, bên dưới là khoảng xanh ngắt của mặt hồ, bên trên là màu xanh lơ của bầu trời, trước mặt là những rặng núi cao hùng vĩ, sau lưng là dãy núi tuyết trắng trải dài - đó là khung cảnh ở nơi được gọi là “thiên đường hạ giới”, hồ Moriri (Tso Moriri).

Cách Tso Moriri khoảng 3 km là làng Korzok. Hồ nước tuyệt đẹp khiến cuộc sống ở đây khác biệt và thanh tịnh vô cùng. Nhưng có một lý do khác khiến làng Korzok nổi tiếng: đây là nơi định cư cao nhất ở Ấn Độ, và là một trong những nơi cao nhất trên thế giới mà nền văn minh con người chạm đến.

Không phải vô cớ mà Korzok được gọi là ngôi làng Tây Tạng 'cô độc'. Nằm ở độ cao 4.600 m, cách thủ phủ Leh của bang Jammu & Kashmir 230 km, làng Korzok được bao bọc bởi thiên nhiên hùng vĩ. Mặc dù có xuất hiện dấu chân của con người, những người du mục ở đây chỉ trở về làng để chăn nuôi và làm du lịch khi mùa hè tới. Những tháng hè, họ thường trồng lúa mạch, yến mạch và rau cải.

Đến đông, dân làng du canh, du cư từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau; khi tuyết phủ khắp nơi, mặt hồ đóng băng và nhiệt độ xuống tới khoảng âm 2-4 độ C. Lúc này, thời tiết khắc nghiệt, đường sá xa xôi, cách duy nhất để di chuyển là đi bộ hoặc cưỡi ngựa. Cũng vì tuyết rơi dày đặc cô lập cả làng suốt nhiều tháng, thời gian ở đây tưởng như ngưng đọng mãi trong cả mùa đông.

Làng du mục Korzok - Ảnh: Ashwini Chaudhary(Monty)/Unsplash

Tu viện Korzok ở làng Korzok - Ảnh: Internet

Ở làng Korzok còn có một tu viện Phật giáo Tây Tạng 300 tuổi thuộc Truyền thừa Drukpa, là nơi sinh sống của khoảng 70 nhà sư. Người ta đồn rằng, những người du mục làm việc cho tu viện khi xưa từng chăn giữ gia súc cho nhà vua để lấy sữa, pho mát và bơ. Nhưng họ làm việc cực nhọc ngày đêm mà chỉ được trả một số tiền rất ít ỏi. Do đó, nơi này được đặt tên là Korzok (nghĩa là "có được bằng cách không công bằng").

Có một cách giải thích khác, “Korzok” được dẫn xuất từ hai chữ “Kor” và “Zok”. Trong ngôn ngữ Ladakhi, Kor nghĩa là một địa điểm. Zok thì được cho là xuất phát từ cụm dzot-pa, nghĩa là người quản lý. Khi ghép lại với nhau, Korzok còn có nghĩa là giữa núi.

Ngày nay, tu viện này là nơi lưu giữ các bảo vật gia trì của nhà Phật, như xá lợi răng thứ hai của Đức Phật; hay pho thánh tượng Đức Liên Hoa Sinh nằm bên trong tâm của tôn tượng Phật Bản tôn Kim Cương Tát Đỏa Vajrasattva, được tạc nên bởi chính bàn tay của Thượng Sư Liên Hoa Sinh. Du khách đến đây cần lưu ý, tu viện Korzok có quy định phạt tiền bất kỳ ai hút thuốc quanh làng, hành vi uống và buôn bán bia rượu cũng bị cấm ở đây.

Chốn thiên đường của những tâm hồn tìm kiếm tự do

Cả hồ Moriri và làng Korzok đều nằm tại Ladakh trên dãy Himalaya - vùng đất thiêng nơi con người trở nên bé nhỏ trước thiên nhiên kỳ vĩ ngự trị. Cố nhiên, đây cũng là điểm dừng chân 'thiên đường' cho những tâm hồn hướng tới tự do. Đứng ở làng phóng mắt ra xa, chỉ riêng khung cảnh mặt hồ đã đủ để làm say lòng bao người tới đây.

Ở Tso Moriri, mùa nào cũng đẹp: từ xuân đến thu, thảm thực vật lúc chuyển màu lúc xanh ngát, lúc vàng ươm; tới đông, mặt hồ đóng băng và cảnh vật chỉ còn một màu trắng xoá trong veo.

Hồ thuộc một phần của khu Ramsar (một vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được quy định trong Công ước Ramsar), đây cũng là khu Ramsar cao nhất trên thế giới. Một lượng lớn các loài động, thực vật quý hiếm đã được tìm thấy trong khu vực này.

Ảnh: Max Vũ

Nằm bên cạnh là hồ Pangong (Pangong Tso), hồ nước dài đến 135 km, với những khu vực đầm lầy, nhiều loài cây bụi và thảo mộc lâu năm. Đây là thiên đường cho các loài chim di cư. Mùa hè, du khách có thể bắt gặp cảnh tượng mòng biển đầu nâu, sếu cổ đen quý hiếm và khoảng 20 loài chim bản địa khác bay lượn, bắt cá trên mặt hồ. Pangong Tso cũng chính là địa điểm xuất hiện trong cảnh quay cuối bộ phim nổi tiếng Ba chàng ngốc của Ấn Độ.

Hồ Pangong, Ladakh - Ảnh: Max Vũ

Ngoài khung cảnh nhìn ra hồ Moriri và Pangong đẹp như tranh thuỷ mặc, Korzok còn thu hút những tâm hồn yêu lang thang vì nhiều điều đặc biệt khác.

Từ trên đỉnh đồi cao nhìn xuống làng Korzok, du khách sẽ thấy, khắp nơi trong khoảng không gian rộng lớn trước mặt là những viên đá được xếp chồng lên nhau, tạo thành khối hình chóp gọi là stupa. Đối với người dân ở đây, đó là một nghi thức cầu nguyện an lành, cũng như một lời chúc may mắn gửi tới tất cả những ai đi ngang qua vùng đất này.

Những căn lều làm từ da bò Yak ở làng Korzok - Ảnh: Wikimedia Commons

Làng Korzok có thiên nhiên vô vàn, sự tĩnh lặng và linh thiêng; nhưng không có sóng điện thoại, Internet, và cũng hiếm thấy bất cứ công nghệ hiện đại nào (đa phần do du khách mang đến). Mọi tiện nghi đều dừng ở mức tối thiểu: các phòng khách sạn, nhà nghỉ tuy khép kín nhưng nước nóng sẽ được mang lên bằng xô, để ở trước cửa phòng; các bếp lò được đun bằng phân bò Yak phơi khô; nhà cửa và lều ở hầu hết cũng được dựng từ da hoặc lông bò Yak…

Cùng với hoạt động nông nghiệp vào mùa hè và du lịch vào mùa đông, người du mục làng Korzok còn dệt len Pashmina và khai thác muối từ các cánh đồng muối, sau đó trao đổi hai sản phẩm này để lấy ngũ cốc, thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác.

Mặc dù không có công cụ hiện đại, nhà lầu hay xe hơi, nhưng những con người hiền hậu và mến khách nơi đây không bị ràng buộc bởi phiền muộn, hối hả, tất bật của cuộc sống hiện đại. Họ truyền thừa một cách sống khác, lưu giữ một nền văn hoá khác, mà không ít du khách đến đây từng “hâm mộ”.

Có một điều đặc biệt về người du mục ở làng Korzok, họ cho rằng không có tấm vải che tử thi nào có túi cả; vì không ai có thể mang theo tiền tài, vàng bạc hay danh tiếng khi đã nhắm mắt xuôi tay.

Người du mục tham gia lễ hội Gustor tại tu viện Korzok - Ảnh: Carla and Daniel Boreel

Một địa điểm du lịch được yêu thích ở Ladakh

Là điểm dừng chân không thể thiếu trong các tour đi Ladakh, hầu như mùa nào ở làng Korzok cũng có du khách tới tham quan và trải nghiệm, đặc biệt những tháng hè là mùa cao điểm du lịch ở đây. Mùa đông tuy không có nhiều du khách, vì thời tiết khắc nghiệt và lượng tuyết dày đặc thường gây tắc đường bộ, nhưng vẫn có không ít các “tín đồ” leo núi đến đây để tham gia những môn thể thao mạo hiểm.

Trong khi nhiều du khách Việt Nam chọn tour tham quan các hồ nước trên cao đóng băng, thì du khách nước ngoài thường chọn kết hợp các tour trekking leo núi và chinh phục những tuyến đường nguy hiểm để tăng sự kích thích. Thời gian này, các tour tới làng Korzok thường tập trung vào hành trình trải nghiệm mùa đông trong tháng 12, với lộ trình di chuyển bằng đường hàng không và tàu hoả.

Hà Nội công bố 28 tour du lịch tiêu biểu dịp SEA Games 31

Theo Sở Du lịch Hà Nội, các công ty lữ hành như Hanoitourist, Vietfoot Travel, LUX Travel, Vietravel… đã xây dựng 28 tour du lịch...