Sau hơn 19 tháng đóng cửa trùng tu, di tích chùa Cầu được khánh thành, mở cửa trở lại đón hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế đến tham quan đông đúc cả ngày lẫn đêm.
Mở cửa sau 19 tháng đóng cửa trùng tu, liên tục hai ngày qua, chùa Cầu ở phố cổ Hội An (Quảng Nam) đón hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế đến tham quan. Nhiều nhóm bạn trẻ đến tham quan chùa Cầu vào buổi chiều kéo dài đến về đêm. Họ chụp ảnh bên trong khu vực cổ kính của chùa Cầu và thuê ghe trải nghiệm dọc dòng sông Hoài ghi lại khoảnh khắc đẹp lung linh về đêm của di tích đặc biệt hơn 400 năm tuổi này.
Chùa Cầu tọa lạc bên bờ sông Hoài, phố cổ Hội An (Quảng Nam), nơi từng là thương cảng sầm uất, nơi diễn ra hoạt động giao thương nhộn nhịp bậc nhất trong khu vực. Hiện đây là đô thị cổ sở hữu vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính, là điểm dừng chân của nhiều du khách trong và ngoài nước. Chùa Cầu Hội An hay còn được biết đến với tên gọi Lai Viễn Kiều, là một trong những công trình kiến trúc hiếm hoi của người Nhật Bản còn sót lại tại TP Hội An.
Chùa Cầu bắc qua con lạch nhỏ trong phố cổ Hội An, được các thương nhân Nhật Bản góp tiền xây dựng từ 400 năm trước. Kiến trúc cầu là sự hội tụ, kết hợp các giá trị văn hóa nội sinh và ngoại nhập, phương Đông - phương Tây, là công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo ở Việt Nam và hiếm thấy trên thế giới.
Năm 1990, Chùa Cầu được cấp bằng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Đây là biểu tượng của khu phố cổ Hội An và đã qua bảy lần trùng tu. Tuy nhiên, do tọa lạc trong khu vực có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, chịu tác động của mưa lũ nên công trình nhanh xuống cấp.
Từ năm 2020, trải qua nhiều đợt bão lụt, cơ quan chức năng phải dùng nhiều xà gỗ chống đỡ. Dự án tu bổ di tích chùa Cầu do UBND TP Hội An làm chủ đầu tư, Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An quản lý thực hiện với tổng mức đầu tư hơn 20 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, đây là lần đầu tiên mà công trình tu bổ di tích được “giải phẫu mở”, thực hiện giữa lòng một Đô thị Di sản du lịch nhộn nhịp. Đồng thời, người dân, du khách được quan sát, tiếp cận và theo dõi, tìm hiểu toàn bộ quá trình thực hiện tu bổ di tích Chùa Cầu.
Việc xây dựng nhà bao che chắn nhằm đảm bảo quá trình nghiên cứu thi công, tu bổ di tích không bị ảnh hưởng bởi yếu tố bên ngoài như mặt bằng, thời tiết cũng như các cấu kiện di tích sau khi tháo dỡ được bảo quản trong tình trạng tốt. Đây cũng là một điểm đặc biệt đáng biểu dương của dự án này.
“Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu đã đạt được những thành quả tốt đẹp như mong đợi, bảo tồn tối đa các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa của di tích, đáp ứng sự mong mỏi của những ai yêu mến và trân quý công trình kiến trúc có giá trị đặc biệt này. Việc hoàn thành tu bổ di tích Chùa Cầu còn mang ý nghĩa to lớn trong dịp kỷ niệm lần thứ 20 sự kiện Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản”, ông Sơn nhấn mạnh.
Sau hơn 19 tháng triển khai thi công tu bổ, việc trùng tu Chùa Cầu đã hoàn thành một cách bài bản, khoa học. Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu đã đạt được những thành quả tốt đẹp như mong đợi, bảo tồn tối đa các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa của di tích, đáp ứng sự mong mỏi của những ai yêu mến và trân quý công trình kiến trúc có giá trị đặc biệt này.
“Việc hoàn thành tu bổ di tích Chùa Cầu còn mang ý nghĩa to lớn trong dịp kỷ niệm lần thứ 20 sự kiện Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản. Cho đến nay, việc tu bổ di tích Chùa Cầu đã hoàn tất để bàn giao đưa vào sử dụng”, ông Sơn nói.
Trong khi đó, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Nam Phan Thái Bình, nhìn nhận chùa Cầu là di tích quốc gia, có giá trị đặc biệt trong quần thể kiến trúc Di sản văn hóa hóa thế giới Đô thị cổ Hội An; là công trình lưu giữ những dấu ấn lịch sử tiêu biểu, chiều sâu văn hóa đặc sắc, biểu thị cho truyền thống giao lưu văn hóa quốc tế của mảnh đất và con người Hội An, Quảng Nam nói riêng, cả nước nói chung. Đây không phải là lần đầu Chùa Cầu được trùng tu. Công trình này đã trải qua ít nhất bảy lần tu bổ lớn vào các năm 1763, 1817, 1875, 1917, 1962, 1986, 1996.
“Việc trùng tu lần này là cấp bách vì nếu không công trình có nguy cơ sụp đổ khi mùa mưa bão đến. Vì lẽ đó, việc tu bổ di tích Chùa Cầu đặt ra yêu cầu rất cao về nhiều mặt cả trong quá trình chuẩn bị và triển khai thi công. Quá trình trùng tu được UBND thành phố Hội An tiến hành rất kỹ lưỡng về mặt khoa học, lịch sử, văn hóa và các quy trình, thủ tục pháp lý. Có nhiều ý kiến khác nhau về kết quả trùng tu Chùa Cầu là việc rất bình thường, qua đó cho thấy rất nhiều người yêu mến Chùa Cầu, Hội An”, ông Bình chia sẻ và hy vọng sau khi được tu bổ, Chùa Cầu sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn, mang lại nhiều giá trị văn hóa và kinh tế cho Hội An.
“Đây cũng là cơ hội để chúng ta quảng bá hình ảnh một Hội An năng động, giàu truyền thống và luôn hướng tới tương lai; đặc biệt là dịp để đúc kết những kinh nghiệm thực tiễn về quy trình, kỹ thuật, giải pháp tu bổ nhằm phục vụ tham chiếu cho những công trình tu bổ di tích quan trọng sắp đến không chỉ của tỉnh mà còn đối với các di sản ở trong và ngoài nước”, ông Bình nói.
Theo báo cáo kết quả hoàn thành dự án, hình dáng của kiến trúc, cấu trúc của kết cấu Chùa Cầu, từ tổng thể đến chi tiết được bảo tồn gần như nguyên vẹn. Chùa Cầu sau khi tu bổ được bảo tồn tối đa các giá trị nguyên gốc. Di tích Chùa Cầu đã được khắc phục gần như triệt để các khiếm khuyết, gia cường đáng kể sự chắc chắn, đảm bảo sự ổn định, bền vững để tiếp tục trường tồn cùng di sản văn hóa Hội An. Bên cạnh bảo tồn, giữ gìn giá trị di tích, dự án cũng đã thực hiện đồng bộ việc đầu tư nâng cấp hạ tầng cảnh quan, môi trường xung quanh cũng như cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo an ninh, an toàn và phục vụ phát huy hiệu quả, lâu dài giá trị di tích.
